De invoering van de driejarige bachelor is uitgelopen op een mislukking. Dit concluderen studenten van de Honours Academy in een advies aan het KNAW. De bachelor met een jaar verlengen zou tal van problemen in een keer oplossen, aldus de aanbeveling.

Het advies komt uit de koker van een van de zogeheten ‘denktanks’ binnen het honoursprogramma. Het idee achter de denktank: groepjes studenten van allerlei pluimage buigen zich een jaar lang over een door een instantie aangedragen vraagstuk. Onlangs presenteerde de denktanks hun rapporten, waaronder ‘De Nieuwe Bachelor’, in opdracht van de Jonge Akademie van de KNAW. De Nijmeegse onderzoeker Be Breij, lid van de Jonge Akademie, omarmt de conclusies. ‘Met invoering van dit plan wordt de bachelor weer een complete opleiding.’ De studenten ageren tegen de huidige driejarige bachelor, die tal van problemen oplevert. Het oorspronkelijk idee achter het bachelor-masterstelsel voldoet niet. De filosofie erachter is dat studenten met een bachelor de arbeidsmarkt op zouden kunnen, maar in de praktijk zijn de programma’s daarop niet toegesneden. In een vierde jaar kunnen studenten zich verder ontplooien en zich oriënteren op de arbeidsmarkt, wat een herwaardering oplevert van het bachelordiploma, Een vierde bachalorjaar kan bijvoorbeeld worden benut als een oriëntatiejaar, wat tegemoet komt aan scholieren die nog geen exact beeld hebben van hun studiekeuze. Ook komt er meer ruimte voor verdieping en ontplooiing, binnen en buiten de studie. Veel studenten nemen deze extra ruimte nu al, aldus het rapport van de denktank. Door de bachelor formeel vier jaar te maken, krijgt de keuze van deze studenten een legitieme status. De indruk dat we te maken hebben met langstudeerders die in zekere zin gefaald hebben, is dan uit de wereld geholpen. Een van de nadelige gevolgen van de driejarige bachelor is volgens de denktank het toetsingsmodel. Om tijd en geld te besparen gebruiken vooral grote studies veelal de meerkeuzetoetsen. Allerminst ideaal om alle vorderingen te meten. De denktank wijst op begrip en analytische vorming, pijlers onder het universitair onderwijs waarop de huidige toetsing onvoldoende zicht biedt. Door de studie met een jaar te verlengen, komt er volgens de denktank een einde aan de vermaledijde en nu heersende ‘cultuur van magnetronstudenten’. / Paul van den Broek