Psycholoog en docent Doeschka Anschutz traint studenten in het bevorderen van hun eigen mentale welzijn. De jongeren die zij tegenkomt, worden zelden gelukkiger van hun telefoon.

Hoe houd ik balans in mijn leven? Studenten die zich aanmelden voor een Lab of Life-training van de Radboud Universiteit buigen zich over deze vraag. ‘Veel van hen vinden het lastig om alle ballen, zoals studie, bijbaan, stage en sociale contacten in de lucht te houden’, vertelt Doeschka Anschutz, oprichter van The Lab of Life en docent bij Communicatiewetenschap.

‘Ze voelen veel stress en raken oververmoeid. Tijdens de training leren ze die verschillende zaken meer in evenwicht te brengen, waarna ze vaak weer lekkerder in hun vel zitten.’

Als trainers studenten vragen welke dingen in het leven energie kosten en welke energie opleveren, komt de telefoon zelden goed uit de bus. De smartphone blijkt een energieslurper die in bijna alle gesprekken terugkomt. ‘Studenten spenderen er heel veel tijd op, maar ze zijn er bijna nooit positief over. Of het nou op een mbo-school in Rotterdam is of hier aan de Radboud Universiteit, ze zeggen eigenlijk nooit: ik vind het heel leuk om veel met mijn telefoon bezig te zijn, ik krijg er lekker veel energie van.’

Volgens Anschutz wijzen de studenten vooral op het dwingende en verslavende aspect van social media. ‘Ze geven aan dat het niet goed lukt om hun telefoon weg te leggen, daardoor kunnen ze niet goed ontspannen en gaan ze bijvoorbeeld slechter slapen. Ook zijn ze bang om dingen te missen of ze hebben het gevoel dat anderen een veel leuker leven leiden dan zijzelf.’

Schermtijd verminderen

De negatieve blik van de jongere generaties ten opzichte van de smartphone verbaast de docent wel enigszins. ‘Ouderen denken natuurlijk al snel: vroeger was alles beter. Je zou verwachten dat een generatie die ermee is opgegroeid positiever is, maar dat zie ik echt niet. Uiteindelijk zeggen ze bijna allemaal: die smartphone is niet goed voor mij.’

Anschutz en haar collega’s stimuleren cursisten om zelf na te denken hoe zij obstakels in hun leven kunnen aanpakken. ‘Wij geven geen tips over hoe je iets moet oplossen. We laten studenten een plan maken waarin zij zichzelf doelen stellen. Wat opvalt: voor bijna iedereen is het verminderen van de schermtijd een belangrijk doel.’

Hoe ze die schermtijd vervolgens willen verminderen, verschilt: ‘De één legt zijn smartphone om acht uur ’s avonds in een laatje om beter te kunnen ontspannen. De ander haalt social media zoals Instagram of TikTok van haar mobiele telefoon af, omdat ze er anders niet vanaf kan blijven.’

Studenten stellen zich volgens Anschutz regelmatig doelen als ‘ik wil een boek lezen’, ‘vaker naar buiten’ of iets ‘leuks gaan doen met een vriendin’. ‘Doelen waarvan je misschien denkt: meen je dat nou? En toch blijkt zoiets simpels voor veel jongeren nog een hele struggle.’