De verkiezingen voor de Tweede Kamer vinden woensdag plaats. Vox sprak met vier studenten aan de Radboud Universiteit, die hun studie combineren met een plek op de kandidatenlijst. ‘Ik wilde altijd al de eerste vrouwelijke minister-president van Nederland worden.’

Enrico Leonardo Bosters (22) – Pre-Master International Political Economy, nummer 50 van D66

‘In eerste instantie wilde ik mijzelf pas over twee jaar verkiesbaar stellen, maar na de val van het kabinet besloot ik om het dit jaar al te proberen. Na een sollicitatieprocedure werd ik door de adviescommissie op plek 53 geplaatst, maar door de stemronde onder leden ben ik op plek 50 beland. Daar ben ik erg trots op.’

‘Het sociaalliberalisme van D66 past erg goed bij mijn eigen ideeën. Op mijn achttiende ben ik lid geworden van de partij, onder andere omdat ik mijn steentje wilde bijdragen aan de samenleving. Afgelopen jaar heb ik ook meegedaan aan de provinciale verkiezingen. Ik vond het heel leuk om campagne te voeren en om daadwerkelijk met mensen te spreken. Liever dan voor mezelf, voer ik campagne voor de standpunten en ideeën van de partij. Maar het allerbelangrijkste is dát mensen gaan stemmen – en dan het liefst op ons natuurlijk.’

‘Na het afronden van mijn lerarenopleiding economie aan Fontys, ben ik begonnen met de pre-master International Political Economy aan de Radboud Universiteit. Economie vond ik altijd al heel interessant en de opleiding heeft twee kanten: de beleidskant en de politieke kant. Die laatste past dan toch net wat beter bij mij.’

‘Het allerbelangrijkste is dát mensen gaan stemmen’

‘Als docent en student vind ik onderwijs een heel belangrijk thema. We willen bijvoorbeeld het Bindend Studie Advies verlagen, meer fulltime leraren voor de klas en de studierente op 0 procent vastzetten voor studenten die onder het leenstelsel vielen. Toen de PvdA samen met de VVD het leenstelsel voorstelde, hebben we net zoals GroenLinks de regering gesteund om het leenstelsel in te voeren. Als we nu terugkijken, hadden we een andere keuze gemaakt. Vandaar dat we nu ook voor de herinvoering van de basisbeurs zijn.’

‘Natuurlijk hopen we op een net zo goed resultaat als bij de vorige verkiezingen (24 zetels, red.). Ik zie nog steeds Sigrid Kaag voor me, die juichend op de tafel sprong. We hebben een heel leuk verkiezingsprogramma met nieuwe energie voor Nederland, ik hoop dat we gewoon weer lekker scoren. We zijn een partij die niet alleen over verandering praat, maar ook daadwerkelijk verandering brengt.’

Joana Zandee (21) – Bachelor Religie, politiek en samenleving, plek 10 van BIJ1

‘Bij de vorige verkiezingen mocht ik voor het eerst stemmen, waardoor ik mij ging oriënteren bij verschillende partijen. Ik zat wel in de linkse hoek te kijken, maar partijen als de SP en GroenLinks waren het niet helemaal voor mij. Tot iemand mij op BIJ1 wees. Bij elk standpunt dat ik op de website las, dacht ik: ‘dit is geweldig’. Daarna is het heel snel gegaan. Na de verkiezingen ben ik lid geworden en werd ik ook lokaal actief in Amersfoort, waar ik toentertijd woonde. Toen er na de val van het kabinet een vacature kwam voor de Tweede Kamerlijst, heb ik daarop gesolliciteerd. Ik wil me graag inzetten voor de partij, dus dan is dit wel echt de manier om dat te doen.’

‘De studieschulden moeten kwijtgescholden worden, want dat is de fout van de overheid’

‘Ik voer onder andere campagne voor BIJ1 door te flyeren en naar demonstraties te gaan. Drie weken geleden ben ik bijvoorbeeld naar het renteprotest geweest. Zowel de rente als het leenstelsel zijn onzin. Wat BIJ1 betreft, moet dat allemaal gecompenseerd worden. Wij vinden het echt super onrechtvaardig wat er is gebeurd. Eerst zou de lening niet meetellen voor je hypotheek en vervolgens zou er geen rente op komen, maar nu is het allebei toch gebeurd. We willen de basisbeurs uitbreiden en de studieschulden moeten kwijtgescholden worden, want dat is de fout van de overheid. Zij moeten daar dus gewoon zelf voor opdraaien.’

‘Een ander belangrijk actueel thema is de oorlog in Gaza. Ik vind het jammer dat wij, samen met Denk, de enige partij zijn die pro-Palestina is. De reden dat wij Palestina steunen in hun recht op zelfbeschikking, is omdat het gebied al sinds de jaren 40 wordt gekoloniseerd door Israëliërs. Toen kort na de Tweede Wereldoorlog de Britten het gebied opgaven, hebben de Israëliërs hier een eigen staat opgericht. Sindsdien hebben zij steeds meer stukken van de Palestijnen ingenomen, waardoor de Israëliërs hun grondgebied hebben uitgebreid. Ze hebben de Arabische bewoners, die daar al jaren woonden, hierbij eigenlijk steeds meer weggeduwd. Dat is een vorm kolonialisme, waar wij fel tegen zijn.’

‘Deze verkiezingen is Edson Olf onze nieuwe lijsttrekker. Als ik hem zie en hoor spreken ben ik echt onder de indruk. Ons doel is om hem de Kamer in te krijgen. In de Tweede Kamer zullen we ons opstellen als een echte oppositiepartij. BIJ1 is dan ook ontstaan vanuit verschillende groepen die geen stem hadden in de politiek. Die zijn bijeengekomen om zich wel te laten horen. Dit zegt eigenlijk ook meteen dat we een radicaal tegengeluid zijn.’

Linda Ruijs (21) – Bachelor Bestuurskunde en Biologie, plek 48 van D66

‘Van kleins af aan was ik al geïnteresseerd in de politiek. In in de zesde klas van de middelbare school ben ik lid geworden van D66 en de Jonge Democraten, de jongerenpartij van D66. Mijn droom is om ooit Kamerlid te worden en mijn voornemen was om mezelf in 2025 aan te melden. Na de val van het kabinet had ik de keus om het nu te doen of nog een ronde te wachten. Ik had wel vertrouwen in mezelf, dus ik dacht: ‘ik doe het gewoon’. In eerste instantie was ik niet op de advieslijst geplaatst, maar de leden hebben mij omhoog gestemd. Dat was heel erg tof.’

‘Er zijn twee verschillende thema’s waar ik mij veel mee bezighoud: klimaat en kansengelijkheid. Het thema klimaat heeft een grote link met Nijmegen. We hebben een mooie en groene campus, wat eigenlijk best uniek is in Nederland. Ik hoop dat dat een soort norm wordt straks. Met studentenvakbond AKKU ben ik ook bezig om buslijn 10 te verbeteren. Daar zijn veel problemen mee, omdat deze bus altijd heel vol zit. Dat zorgt ervoor dat mensen vaker de auto pakken, terwijl de bussen gewoon veel duurzamer zijn.’

‘Rob Jetten is een goede opvolger’

‘Kansengelijkheid is ook iets wat D66 belangrijk vindt. In het bijzonder zet ik mij in voor mensen met neurodivergentie, zoals autisme of ADHD. Omdat ik zelf autistisch ben, val ik ook in die groep. Het is erg belangrijk dat deze mensen zich ook gehoord voelen en een stem krijgen binnen het politieke debat. Voor het verkiezingsprogramma heb ik zelf ook veel punten aangeleverd op dit gebied-. Denk bijvoorbeeld aan het verlagen van de bewijslast, omdat mensen met neurodivergentie elk jaar opnieuw moeten laten zien dat ze nog steeds die aandoening hebben. Dat is heel inefficiënt en voor veel mensen een extra drempel om deze bewijslast aan te leveren.’

‘Met Rob Jetten, die zelf ook aan de Radboud Universiteit heeft gestudeerd, hebben we een sterke, nieuwe lijsttrekker. Hij doet het goed in debatten en hij is altijd erg benaderbaar. Ik denk dat hij een goede opvolger is, maar ik ben ook wel erg gesteld op Sigrid Kaag. Ze is natuurlijk niet geheel vrijwillig weggegaan uit de politiek, wat maakt dat ik haar ook wel een beetje mis.’

Eva Kerklaan-van der Beek (26), Master Philosophy, Politics and Society, plek 34 van de ChristenUnie

‘Ik zei altijd dat ik de eerste vrouwelijke minister-president wil worden. Niet omdat ik dat zelf zo graag wil, maar omdat ik het stom vind dat het nog nooit een vrouw is geweest. Ik wil graag die cyclus doorbreken: Ik hou er niet zo van dat het altijd een man moet zijn.’

‘Toen ik zeventien was, vroeg iemand aan mij of politiek niet wat voor mij was. Zij vroeg me om eens langs te komen bij de fractie van de ChristenUnie. Zo ben ik er een beetje ingerold. Ik heb wel goed nagedacht of dit de partij was waar ik mij aan wilde binden, maar de ChristenUnie leeft ook echt mijn eigen idealen na. Ik heb al drie keer eerder op de lijst gestaan, op lokaal en provinciaal niveau. Alle drie de keren stond ik erg hoog, namelijk twee keer lokaal op de vierde plek en bij de provincie op de tweede plek. Ik heb toen veel campagne gevoerd voor mezelf, maar deze verkiezingen vind ik het belangrijker dat de stemmen bij de ChristenUnie terechtkomen dan specifiek bij mij.

‘We willen meer Nederlandstalige bachelors aanbieden’

‘Binnen de partij vertegenwoordig ik een bepaalde achterban, namelijk de pechgeneratie. Wij zijn in een diep gat geworpen en er zijn allemaal problemen op ons afgevuurd. Zo hebben we jarenlang moeten lenen en kunnen we nu geen huizen kopen door die hoge leningen. De oplossingen die hiervoor zijn gekomen, zijn nog niet voldoende geweest. Als ChristenUnie zijn wij voorstander van een korting van 50 procent wanneer je je studieschuld versneld aflost. Dat zal een heleboel studenten al helpen.’

‘Een ander punt dat aangepakt moet worden, is de hoeveelheid studenten aan hogescholen en universiteiten. We zien dat er om dit moment te veel studenten zijn. Het aantal buitenlandse studenten is erg aan het groeien, waardoor op een gegeven moment niet meer genoeg plekken zullen zijn voor Nederlandse studenten. Daarom willen we meer Nederlandstalige bachelors aanbieden: om zo die bachelors wat minder aantrekkelijk te maken voor de internationale studenten en de groei wat in te perken.’

‘De ChristenUnie heeft meegeregeerd in kabinet Rutte IV. Mensen denken dat je als regeringspartij heel veel níet doet en heel weinig wel, terwijl je tijdens de onderhandelingen juist heel veel wel voor elkaar krijgt. Wanneer je onderdeel bent van de oppositie kan je meer en harder schreeuwen, maar niet iedereen ziet altijd wat je wel hebt verwezenlijkt in de coalitie. Dat geeft een vertekend beeld.’