Wat is er waar van alle berichten over dat dierproeven geen nut hebben? Dieren zouden onnodig sterven, schrijft De Gelderlander. Onnodige herhaling van dierproeven, kopt de NOS. Vijf vragen aan Otto Boerman, hoofd van het Centraal Dierenlaboratorium van het Radboudumc.

#1. Aanleiding voor de berichtgeving is het besluit van de Tweede Kamer om alle dierproeven verplicht te registreren. Dat gebeurt toch al?

‘We hebben inderdaad een register waarin wetenschappers wereldwijd hun dierproeven kunnen vastleggen. Dat hebben we samen met het UMC Utrecht en the Netherlands Heart Institute opgestart en is nu een half jaar in de lucht. Maar registratie is nu nog vrijblijvend. Het verplichten, zoals de Kamer wil, is belangrijk om ervoor te zorgen dat we geen dubbel werk doen en dierproeven onnodig herhalen. Het zou mooi zijn als registratie in heel Europa verplicht zou zijn, dat is het nu nog niet. Maar ik vind het heel mooi dat wij daar in Nederland voorop willen lopen. Bij klinische studies met mensen is registratie succesvol. Je mag pas in een wetenschappelijk tijdschrift publiceren als je je experiment hebt geregistreerd. Dat is een goede stok achter de deur.’

#2. De berichten in de media geven de indruk dat dierproeven helemaal geen nut hebben…

‘Die indruk krijg je inderdaad. En dat is volledig onjuist. Zonder dierproeven kunnen we helemaal geen medicijnen ontwikkelen. Dan zouden we van het testen van een stof in een reageerbuis meteen moeten overstappen op het testen op patiënten, in plaats van eerst op dieren te testen. Daar kleven teveel risico’s aan. Neem de immunotherapie, een grote vooruitgang in de behandeling van kanker. De proeven voor de ontwikkeling van die therapie zijn allemaal gedaan op dieren. Mede daardoor kunnen die medicijnen nu met succes worden verstrekt aan patiënten met kanker. Er worden mensenlevens mee gered.’

#3. Veel stoffen blijken niet geschikt als medicijn en vallen dus af. Intussen hebben de muizen waarop de stoffen zijn getest wel het loodje gelegd. In die zin klopt het dat veel dieren onnodig sterven, toch?

‘Het komt zeker voor dat nieuwe geneesmiddelen die in dieren effectief lijken, dat tijdens het testen in patiënten niet blijken te zijn. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je dan de dierproef niet had moeten doen. Je voorkomt daarmee experimenten op mensen. Dat niet alle middelen die in dierproeven effectief zijn, uiteindelijk als geneesmiddel worden geregistreerd, kan ook komen doordat de nieuwe medicijnen uiteindelijk niet beter blijken te zijn dan de bestaande geneesmiddelen. En daardoor dus afvallen.’

#4. In het geneesmiddelenonderzoek telt het leven van mensen zwaarder dan dat van dieren.

 ‘Dat is waar. Dat is een haast filosofische keuze die we met z’n allen hebben gemaakt. Maar elke wetenschapper moet bij zijn onderzoek een zorgvuldige afweging maken: weegt het belang van de gezondheid van de mens hier op tegen het ongerief van de dieren tijdens het experiment? Dat zijn geen lichtzinnige toetsen. De Centrale Commissie Dierproeven moet ervan overtuigd zijn dat je de belangen goed hebt afgewogen. Wij hebben op onze site een overzicht van de onderzoeksprojecten die door die commissie zijn goedgekeurd. Voor de transparantie.’

#5. De Gelderlander kopte ‘dierproef rammelt aan alle kanten’. Ook onzin?

‘Ja. Er worden elders in de wereld wellicht slechte dierexperimenten uitgevoerd, maar in Nederland doen we er alles aan om ze weloverwogen en zorgvuldig uit te voeren. Wij hebben strenge regels waaraan onze onderzoekers zich moeten houden en het protocol van ieder experiment wordt door een onafhankelijke commissie getoetst.’