Dit was 2019 volgens Vox: een eindejaarsoverzicht (1/2)
De eerste drie maanden van 2019 werden gedomineerd door regenboogvlaggen, treinen, vliegtuigen, manifestaties en een nieuwe eetgelegenheid op de campus. In het tweede kwartaal waren er zwarte gaten, ruziënde leden van de studentenraad en grote geldproblemen. Gelukkig was daar de huilkamer.
Januari
In de eerste week van 2019 wappert de regenboogvlag aan de Studentenkerk, als stil protest tegen de verklaring van Nashville. Dat Amerikaanse document geeft aan hoe christenen moeten omgaan met het geloof en spreekt zich negatief uit over transgenders en homo’s. Wanneer uitlekt dat SGP-leider Kees van der Staaij de verklaring heeft ondertekend, gaat een schokgolf door progressief Nederland.
Voor een schokgolfje in Nijmegen zorgt herendispuut Reinaert. Aspirant-leden moesten tijdens de ontgroening ludieke opdrachten uitvoeren zoals het verleiden van de ‘lelijkste hoer’ of het verkleden van een fiets ‘als Stint’. De instructies slingerden rond in een printer op de campus, waar ze werden opgevist door een journalist van De Gelderlander.
Veel nieuws over vervoer in de rest van januari. Sinds de collegetijden van de Radboud Universiteit en de Hogeschool Arnhem en Nijmegen op elkaar werden afgestemd, is het in de ochtendspits minder druk in de trein en op de weg. Dat blijkt uit onderzoek van de gemeente en de betrokken onderwijsinstellingen. Maar niet alle problemen zijn daarmee van het spoor. Meer dan 3.500 mensen ondertekenen een petitie om de treinverbinding tussen Roermond en Nijmegen te verbeteren. Alleen al in de eerste twee weken van 2019 is de Maaslijn achttien uur buiten dienst door een storing.
De Radboud Universiteit wil dan weer het vlieggedrag van haar medewerkers drastisch indammen. Green Office-coördinator Thijmen Sietsma ziet wel iets in het model van de Universiteit Gent, die geen vliegtickets meer vergoedt voor bestemmingen die in zes uur of minder per trein te bereiken zijn. Enkele dagen na de aankondiging organiseert de universiteit haar allereerste virtuele open dag, voor internationale studenten. Dat scheelt weer een hoop vliegtickets.
De opleiding wiskunde heeft een andere oplossing: als enige bèta’s houden ze het Engelstalig onderwijs buiten de deur. ‘Als je wiskunde studeert, moet je al een nieuwe taal leren spreken en schrijven’, verklaart docent Arne Smeets.
Ondertussen wordt hard gewerkt aan de nieuwe Refter. Hoewel die pas in maart opent, wordt al druk gespeculeerd over de nieuwe naam. Wat wordt het: Foodcourt, Radboud Restaurant of Vreethof, zoals hoogleraar Jos Joosten suggereert?
Februari
In februari kondigt de universiteit aan dat studenten en medewerkers die willen stoppen met roken, daarvoor een gratis cursus kunnen volgen. Ook zullen de ingangen van gebouwen rookvrij worden gemaakt.
Twee studenten die ook begaan zijn met een gezonde omgeving organiseren een klimaatstaking in Nijmegen. Aan de eerste manifestatie doen zo’n veertig à vijftig studenten mee. ‘Het heeft geen zin om aan mijn scriptie te werken als de aarde binnen een paar jaar naar de kloten is’, zegt een van de deelnemers.
Wie niet meeliepen in de betoging zijn de niet-linkse filosofiestudenten Jesper Jansen en Niek Steenhuis. ‘Een universiteit hoeft geen thuis te zijn, maar een plek om je te ontwikkelen’, vinden ze. Centrale stelling van de heren: de universiteit mag geen safe space worden. ‘Aan de universiteit moet je ook geconfronteerd worden met dingen die je niet bevallen.’ Waarom de universiteit wél een safe space moet zijn, luidt de titel van niet één maar twee opiniestukken die kort daarna op voxweb verschijnen, van hoogleraar Liedeke Plate en actiegroep Changing Perspective.
Geen meningsverschillen op Valentijn. Vox gaat langs bij twee studentenkoppels die elkaar dagelijks zien. Hoe is dat, samenwonen als je studeert? ‘Soms zijn we net twee omaatjes’, aldus Marjolein en Rebecca.
Ook maakt de universiteit deze maand bekend dat ze medewerkers uitgebreider wil gaan screenen. Maar is dat wel een goed idee? ‘Wie organiseert op basis van wantrouwen, zaait minder bezieling en loyaliteit’, waarschuwt hoogleraar veiligheidsbeleid Ira Helsloot.
De kogel is door de kerk: de nieuwe Refter heet voortaan…*tromgeroffel*… De Refter!. Ideetje van de Vox-redactie: misschien kan de Refter zich laten bevoorraden door Wouter Suykerbuyk, een oud-promovendus die oesterkweker werd in de Zeeuwse klei.
In een studentenhuis op de hoek van de Groesbeeksedwarsweg en de Fort Kijk in de Potstraat breekt brand uit, maar slachtoffers vallen er niet. Als een week later blijkt dat het huis geen vergunning voor kamerverhuur heeft, is dat kolen op het vuur van de discussie over verkamering.
Maart
Studenten die de pizza van de nieuwe Refter mogen voorproeven, prijzen hem de hemel in. Vooral de krokante, dunne bodem valt in de smaak.
Hoogleraar Kankerepidemiologie Bart Kiemeney zal de komende maanden geen pizza maar pasta moeten eten. Hij kondigt aan dat hij in juli de Tour de France zal rijden en dat één dag voor het profpeloton, om geld in te zamelen voor kankeronderzoek.
Daar wappert de regenboogvlag weer, deze keer aan de Universiteitsbibliotheek. Het is een reactie op een bescheiden manifestatie van de christelijke stichting Civitas Christiana tegen de LHBT-Community. Met het geloof spot men niet, vinden twee studenten van de Universitaire Studentenraad. Ze hekelen dat docenten tijdens colleges vaak spottende of beledigende grapjes maken over het christelijke geloof. ‘Extra zuur dat deze grapjes op een katholieke universiteit worden gemaakt’, zeggen ze.
Met een vijf meter lange opblaasbare pijpleiding protesteren studenten van Nijmegen Fossielvrij tegen een lezing van Dirk Smit, de Chief Scientist van Shell. Ze vragen wetenschappers om niet naar de duurzame smoesjes van Shell te luisteren.
De verkiezingen voor de Provinciale Staten brengen geen verrassing op de campus: GroenLinks is veruit de grootste partij, op ruime afstand gevolgd door D66. Winnaar van de landelijke verkiezingen Thierry Baudet stelt in zijn overwinningsspeech dat universiteiten de samenleving ondermijnen. Twaalf Nijmeegse wetenschappers die dat flauwekul vinden, roepen het college van bestuur op om pal te gaan staan voor de academische vrijheid en onafhankelijkheid van zijn academici.
Eind maart is het eindelijk zover: de nieuwe Refter is open! Eerste indruk? De keuze tussen hamburgers, pizza’s en noedels zorgt voor nog meer (keuze)stress bij studenten.
April
‘We’ zijn wereldnieuws wanneer hoogleraar sterrenkunde Heino Falcke de eerste foto van een zwart gat presenteert. Van Chili tot Canada en Zuid-Afrika tot Zweden prijkt de foto van de – dixit Robbert Dijkgraaf – fantastische ontdekking op de voorpagina’s – maar alleen Vox heeft het verhaal achter de schermen. Redacteur Ken Lambeets volgt Falcke in de 24 uur voorafgaand aan de bekendmaking. Hij zit bij Falcke aan het ontbijt in Keulen, reist mee in de ICE naar Brussel, en ziet hem ’s avonds in zijn hotel de laatste hand leggen aan zijn presentatie.
Wel jammer dat de BBC nu net de naam van de universiteit verhaspelt tijdens haar finest hour, tot ‘Rebound’ University.
Wat bijna in een zwart gat verdwijnt is de Notre Dame. Studenten Franse Taal en Cultuur zien het voor hun ogen gebeuren tijdens een excursie naar Parijs. Verbijsterde Parijzenaren staan aan de grond genageld, constateert ook docent en begeleider Maaike Koffeman.
Verder staat deze maand in het teken van (on)veiligheid. Het college van bestuur maant de gemeente tot aanpak van gevaarlijke kruispunten op de campus, met name de kruising tussen de Houtlaan en Heyendaalseweg – waar prompt een rotonde wordt beloofd – en de rotonde een stukje noordelijker, bij de Erasmuslaan. Dit onoverzichtelijke punt waar bussen en fietsers – met voorrang – van alle kanten kunnen komen, staat al jaren in de top-10 van gevaarlijkste verkeerslocaties in Nijmegen. Maar ook ín de universitaire gebouwen ben je niet veilig. Meerdere studenten zien hun mobieltjes gestolen worden met een ouderwetse babbeltruc, en vandalen vernielen studieruimtes in de Thomas van Aquinostraat.
Mei
In mei voeren financiële discussies de boventoon. De penningmeester van Slow heeft wat uit te leggen wanneer de studententennisvereniging een slordige 40.000 euro blijkt te missen. Er is alleen één probleempje: ook de verdachte zelf is verdwenen. Het had iedere vereniging kunnen overkomen, troost voorzitter Joost Jacobs van studentensportkoepel NSSR. ‘Vaak beheren penningmeesters als enige de bankpas van de vereniging.’
Een schrale troost. Slow doet aangifte, maar tot op heden is onduidelijk of de penningmeester – die elders naar verluidt ook al geld ontvreemdde – vervolgd is, laat staan dat het geld terugkomt. De tennisvereniging neemt wel maatregelen: voortaan moeten twee bestuursleden een overboeking goedkeuren. Als het kalf verdronken is…
De greep uit de Slow-kas is klein bier vergeleken met de plannen die de commissie-Van Rijn voorstelt in dezelfde maand. Het rapport slaat in als een bom. Vanaf 2020 zal 70 miljoen euro aan overheidsmiddelen ‘herverdeeld’ moeten worden om technische universiteiten een boost te geven. Anders zal Nederland haar concurrentiepositie verliezen, klinkt het.
Als brede universiteit zal de Radboud Universiteit de portemonnee moeten gaan trekken voor haar technische collega’s, à 3,3 miljoen per jaar. Het Nijmeegse college van bestuur is not amused en is voorlopig niet van plan te bezuinigen. Zelfs bètawetenschappers zijn niet blij. Het schuiven van geld zet wetenschappers uit verschillende vakgebieden onnodig tegen elkaar op, schrijven ze in een petitie.
Wie ook tegenover elkaar komen te staan, zijn dispuut T.H.O.R. en de gemeente. Die laatste wil geen woonvergunning afgeven voor het dispuutshuis. Een beetje vreemd, vindt advocaat en oud T.H.O.R.-lid Samuel Vermeulen: er wonen al tientallen jaren studenten in het huis aan de Bijleveldsingel. Daarom spant hij een rechtszaak aan om het huis voor T.H.O.R. te redden. Het dispuutshuis blijkt niet het enige studentenhuis zonder vergunning dat Nijmegen aanpakt. Vooral huizen die veel overlast geven gaan gecontroleerd worden op illegale verkamering, aldus de gemeente.
Juni
In de Universitaire Studentenraad (USR) rommelt het dit voorjaar. In aanloop naar de medezeggenschapsverkiezingen gooit AKKUraatd een steen in de vijver met het voorstel om de niet-gekozen fracties – de zogeheten ‘koepels’ van onder andere culture en sportverenigingen – voortaan geen plek meer te geven in de USR. De koepels zelf gaan fel in de verdediging, gesteund door AKKUraatd-concurrent asap. ‘De verenigingen spelen een grote rol in veel thema’s die in de USR worden behandeld, zoals studentenwelzijn en duurzaamheid’, zegt Joost Jacobs van sportkoepel NSSR. ‘Daar moeten ze over kunnen meepraten.’
Het conflict komt niet uit de lucht vallen. AKKUraadt botste ook al met de rest van de USR over de onderlinge samenwerking in de raad. Een studentenpartij moet voor haar eigen idealen kunnen gaan, zoals in een gemeenteraad, zo vindt de fractie. Of dat betekent dat je de andere USR-leden dan ook meteen tegen je in het harnas moet jagen, is een andere vraag. Voor de uitslag van de verkiezingen maakte het verbale wapengekletter allemaal weinig uit. Asap en AKKUraatd krijgen allebei vier zetels – net als een jaar eerder.
Studenten komen gelukkig ook positiever in het nieuws – althans, voor wie het verdwijnen van de Meat Free Monday betreurt. De Vegan Student Association ziet het levenslicht, in navolging van haar Groningse evenknie. ‘We willen mensen bij elkaar brengen, niet-veganisten informeren over onze leefstijl en een stem op de Radboud Universiteit laten horen’, aldus de kersverse voorzitter Elena Freudenberg. Activisme is een verbindende factor, noteert de Volkskrant, die het nieuws oppikte.
Wat ook opgepikt wordt door landelijke media is een andere plek waar studenten elkaar kunnen vinden: de huilkamer op de campus. Daar kunnen studenten die er even helemaal doorheen zitten hun emoties de vrije loop laten – de tissues staan op tafel. Ongepast, met al die eenzame studenten op de campus, is een veelgelezen reactie op Facebook. Het was maar een geintje, haast de universiteit zich al snel te verontschuldigen.
Geintje of niet, de Vox-redactie treft de huilkamer verlaten aan, op de tweede verdieping van het Erasmusgebouw. Zoals met alle – al dan niet misplaatste – grappen, geldt ook hier: als je ze al maakt, doe het dan goed.