Serkon Heno was zes jaar lang advocaat in Aleppo. Nu studeert hij rechten in Nijmegen. Even wennen was het wel.

Afgelopen september zat de Syrische vluchtelingstudent Serkon Heno voor het eerst in de collegebanken van het Grotius. Vast van plan zijn verkorte bachelor precies volgens schema af te ronden. Hij luisterde en keek, spitste zijn oren, maar snapte er bar weinig van.

‘Die eerste colleges waren echt heel moeilijk. Ik snapte misschien 30 tot 40 procent van wat werd gezegd’, vertelt hij een half jaar later in datzelfde Grotiusgebouw. Juridische termen als ‘schulduitsluitingsgronden’, maakten de studie er niet makkelijker op.

Heno dacht erover om er de brui aan te geven. Wat deed hij hier eigenlijk? Waarom ging hij niet gewoon werken en geld verdienen? Maar zijn studiebegeleider bij vluchtelingenorganisatie UAF maande hem vol te houden. Elke dag zou het een beetje beter gaan.

Zoontjes
Heno maakte er een gewoonte van om meteen na het college de stof goed door te lezen: wat had de docent gezegd, wat zou hij hebben bedoeld? En elk werkcollege bereidde hij voortaan grondig voor. Zodra zijn twee zoontjes – ‘ze zijn 5 en 2 en druk, druk, druk’ – op bed lagen, zette hij zich aan de studie. Net als zijn vrouw overigens, die aan de HAN bedrijfseconomie studeert. Heno ging door tot-ie de stof beheerste. Soms was dat pas om vier uur ’s ochtends. ‘En het werkte. De eerste vier weken moest ik nachten doorhalen, maar na een maand werd het automatisch beter en had ik nog maar 5 uur nodig om me voor te bereiden. De laatste maanden kost het me één á twee uur, net zo lang als Nederlandse studenten erover doen.’

Inmiddels woont Heno met zijn gezin alweer twee jaar in de regio, in Millingen aan de Rijn om precies te zijn. Hij hoopt met zijn meestertitel op zak een eigen kantoor te beginnen, gespecialiseerd in strafrecht. ‘In Syrië heb ik ook een eigen kantoor gehad, maar in Syrië specialiseer je je niet. Ik heb thuis een paar strafrechtzaken gehad, die vond ik spannend en leuk. Ik heb het idee dat je creatiever kunt zijn als strafrechtadvocaat.’

Eind 2013 vluchtte Heno met zijn vrouw, en toen nog één kind, uit Syrië. ‘Ik moest het leger in, maar doden staat me tegen. Ik wil andere mensen niet van het leven beroven.’ Het stel wilde liefst legaal vanuit Turkije naar West-Europa reizen. Ze benaderden de Zweedse ambassade, de Zwitserse, de Nederlandse en zo nog een paar, maar kregen steeds nul op rekest. ‘Illegaal vluchten was de enige optie, dat werd ons ook met zoveel woorden verteld.’

Beroep
Heno wist niet veel meer over Nederland dan dat in Den Haag het Internationaal Strafhof zit, maar dat was voor hem een goed teken. ‘Ik zei tegen mezelf: advocaat zijn is mijn beroep, dat wil ik ook in West-Europa uitoefenen. Ik ga naar een land waar ik mijn oude beroep weer kan oppakken.’

Heno hoopt zijn studie binnen 2,5 jaar af te ronden. De vakken van het eerste semester heeft hij gehaald. Gelukkig is niet alles anders hier. Het Syrische rechtssysteem heeft overeenkomsten met het Nederlandse. ‘Syrië heeft 90 procent van zijn wetten overgenomen van Frankrijk, de voormalige kolonist. Heel veel begrippen, zoals onrechtmatigheid of schulduitsluitingsgronden, kennen we ook in het Syrische recht.’ Dat maakt het studeren weer ietsje makkelijker. / Martine Zuidweg