Hoogleraar Microbiologie Mike Jetten publiceerde met Chinese collega’s in Nature Geoscience over de anammox bacterie in Chinees zoet water. Drie lessen die Jetten leerde van de samenwerking met de Chinese wetenschappers.   #1. Vele handen Jettens collega Guibing Zhu, lid van de Chinese academie van wetenschappen, kwam twee maanden op werkbezoek in het lab van Jetten om de moleculaire technieken te leren waarmee anammox in monsters is aan te tonen. De bacterie, die van nut kan zijn bij de zuivering van afvalwater, is in Nederland al in enkele zoetwatermeren aangetroffen. De Chinese wateren waren nog niet in kaart gebracht. Terug in China zette Guibing Zhu zijn onderzoekers aan het werk. Jetten:‘Op een schaal en met een hoeveelheid mensen waar wij alleen van kunnen dromen. Wijzelf gaan met twee of drie mensen naar zo’n meer en nemen dan een kratje monsters mee terug naar het lab. Guibing Zhu neemt twintig onderzoekers onder de arm en stuurt ze naar tachtig verschillende plaatsen van het meer. Vervolgens nemen ze een halve vrachtwagen aan monsters mee naar het lab en die worden dan in een moordend tempo geanalyseerd.’ Binnen een jaar brachten de Chinese collega’s de biodiversiteit van honderd meren in kaart. ‘Ongelooflijk efficiënt’, zegt Jetten. #2. Goedkope handen Een aio is in China stukken goedkoper. Zo’n 50 euro per maand, weet Jetten van Guibing Zhu. En ook de bijkomende kosten zijn veel minder. ‘Bij ons kost een monster vijftig euro, daar een halve euro.’ Niet alle Chinese aio’s hebben toegang tot geavanceerde apparatuur. Dus ze kunnen niet allemaal tegelijk aan het analyseren slaan. ‘Maar voor dit soort onderzoek heb je gewoon veel handen nodig. Ik heb één aio met één paar handen.’ #3. Handen ineen De grootschalige aanpak van zijn Chinese collega’s werpt ook voor Jetten vruchten af. De Nijmeegse microbiologen zijn sterk in het ontwikkelen van nieuwe onderzoeksmethoden en biomarkers, belangrijke kenmerken van een biologisch proces. De Chinezen kunnen daar dan mee aan de slag. ‘Doordat ze op zo’n grote schaal en zo snel onderzoek kunnen doen, achterhalen we binnen korte tijd of onze biomaker goed is en de onderzoeksmethode valide. Met zoveel gegevens wordt het steeds makkelijker om na te gaan waar de kans op de anammoxbacterie het grootst is. En als ik van tevoren zou kunnen bedenken waar nieuwe anammoxsoorten zitten, kan ik heel gericht proeven doen.’ / Martine Zuidweg