De mogelijke terugkeer van de langstudeerboete voelt voor veel studenten als een enorme klap in het gezicht, blijkt uit een rondgang van Vox over de campus. 'Je raakt vooral studenten die echt iets uit dat extra studiejaar willen halen.'

Miriam Langhout: ‘Ik wilde meer uitdaging buiten mijn studie’

Miriam Langhout was in het collegejaar 2020-2021 voorzitter van de Nijmeegse Studenten Roeivereniging Phocas, een jaar dat voor haar in het teken stond van uitdaging en groei. Hierdoor studeerde ze langer dan de norm: inmiddels is ze al zeven jaar student. Momenteel volgt ze de pre-master Onderwijswetenschappen, die ze volgend jaar hoopt af te ronden.

‘Tijdens mijn tijd op de pabo kwam ik erachter dat ik meer uitdaging wilde buiten mijn studie. Ik wilde niet alleen leren hoe het was om juf te zijn, maar mezelf ook verder ontwikkelen buiten dat vakgebied. Het bestuursjaar bij Phocas heeft me enorm veel gebracht. Zo heb ik inzicht gekregen in wat ik leuk vind naast mijn studie en ik ben erachter gekomen dat ik kwaliteiten en interesses heb die ik voorheen nog niet kende. Daarnaast kwam ik veel in aanraking met mensen van andere vakgebieden en met andere meningen. Hierdoor is mijn kijk op veel dingen veranderd. Doordat ik nu beter weet wat ik wel en niet leuk vind, ben ik een stuk zelfverzekerder geworden.’

‘Bedrijven zoeken toch studenten met praktijkervaring?’

‘De logica van de langstudeerboete snap ik echt niet. Je hoort de laatste tijd meer geluiden over het belang van praktijkervaring voordat je het werkveld ingaat. Bedrijven zoeken toch naar mensen met ervaring, en die ervaring kan je opdoen door naast je studie bijvoorbeeld een bestuursjaar te doen of stage te lopen. Een langstudeerboete ontneemt studenten de kans om dit te doen.’

Sander Brugman: ‘Boete draagt bij aan idee van de student die alleen maar zuipt’

Als alles volgens plan verloopt, studeert de 23-jarige masterstudent Bestuurskunde Sander Brugman volgend jaar af. Hij zal dan twee jaar langer hebben gestudeerd dan de officiële duur van zijn bachelor en master.

‘Ik vond mezelf nog best jong en wilde niet al beginnen aan een master, dus besloot ik twee minors te volgen. Het is dus niet zo dat ik niets gedaan heb in dat jaar. Daarna ben ik aan mijn master begonnen, en ook dat ging heel voorspoedig. Toen de vacatures voor het bestuur van BOW (de studievereniging voor studenten bestuurskunde, red.) online kwamen, besloot ik ervoor te gaan.  Tijdens zo’n jaar leer je dingen die je niet perse tijdens een universitaire opleiding leert. Zo leer ik nu dingen die buiten mijn comfortzone liggen en die bijdragen aan mijn professionele vaardigheden.’

‘Puur economisch gezien red ik het niet met de langstudeerboete’

‘Als de boete nu al zou gelden, dan had ik de minors niet gevolgd. Puur economisch gezien red ik het niet met zo’n boete, dus dan zou ik me niet kunnen verdiepen in onderwerpen die me interesseren. Dat zou heel jammer zijn. Ik begrijp dat zo’n boete bedoeld is voor mensen die misbruik maken van het systeem, maar je raakt vooral de mensen die echt iets uit dat extra studiejaar willen halen, zoals studenten met een bestuursjaar. Daarnaast tref je ook studenten die in een lastige thuissituatie zitten of studenten die om medische redenen uitlopen.’

‘Er heerst vaak het idee dat zo’n extra jaar niks bijdraagt. Dan krijg je weer dat beeld van de student die alleen maar zuipt. Kijkend naar mijn omgeving vind ik dat onzin: ik zie juist dat studenten een extra jaar benutten door een bestuursjaar of minor te volgen.’

Sonja Kwakkel: ‘De druk op studenten neemt alleen maar toe’

Tijdens haar bachelor Algemene cultuurwetenschappen kreeg Sonja Kwakkel de diagnose ADHD. Een stoornis die impact heeft op haar studievoortgang.

‘Na de havo begon ik met de hbo-opleiding Toegepaste psychologie. Omdat ik te weinig uitgedaagd werd, ben ik tijdens de coronapandemie Psychologie aan de universiteit gaan studeren. Ik vond de studie niet leuk, het lukte voor geen meter. Ik besloot van studie te veranderen en begon aan de bachelor Algemene cultuurwetenschappen.’

‘Ik dacht altijd dat studeren niet lukte omdat ik het gewoon niet leuk genoeg vond. Deze bachelor vond ik wel heel leuk en toch lukte het nog steeds niet. Toen ik op zoek ging naar een mogelijke oorzaak daarvan, werd ik gediagnosticeerd met ADHD. Ik studeer nu vijf jaar en zit in het derde jaar van mijn bachelor. Binnen twee jaar hoop ik mijn diploma in ontvangst te nemen.’

‘Ik kan er op veel vlakken niks aan doen dat ik langer studeer’

‘Ik studeer niet langer voor mijn lol, ik was liever sneller door mijn studie gegaan. Natuurlijk snap ik dat de overheid niet wil dat iedereen tien jaar studeert, maar het is jammer dat de oorzaken van langer studeren niet worden onderzocht. Ik vind sowieso dat er al heel veel druk ligt op studenten, die wordt door de langstudeerboete alleen maar hoger. Naast het terugbetalen van je studieschuld met rente is de maatschappij veranderd en ligt er meer druk op prestaties. Dat deze boete daarbovenop komt, voelt als een klap in het gezicht. En dan vooral in mijn geval, omdat ik er op heel veel vlakken niks aan kan doen dat ik langer over mijn studie doe. Dat voelt heel lullig.’