Met de feestdagen in aantocht hebben veel studenten hun huis gezellig versierd. De brandweer roept op dat wel op een veilige manier te doen, want het zal zeker niet voor het eerst zijn dat er brand uitbreekt in een studentenhuis. ‘Studenten denken vaak niet na over de gevolgen.’

‘Te veel stekkers in verlengsnoeren, haspels die niet volledig zijn uitgerold, kerstverlichting die als ‘normale verlichting’ dient, kaarsen die niet worden uitgedaan, brandmelders die van het plafond getrokken zijn zodat er een tosti kan worden gebakken, wasmachines die niet goed schoongemaakt worden en ga zo nog maar even door.’

Zonder al te veel moeite somt brandweerman Wiljan Gerritzen op wat voor brandgevaar hij zoal tegenkomt in studentenhuizen. ‘En stel dat er brand uitbreekt, dan staan de gangen ook nog eens vol met vuilniszakken en lege bierkratten en dient de brandblusser als veredeld wasrek.’

Gerritzen, medewerker brandpreventie bij Veiligheidsregio Gelderland-Zuid, schudt zijn hoofd terwijl hij vertelt. Zijn collega Danny van der Kleij vult aan: ‘Studenten zouden zich bewuster moeten zijn van het brandgevaar in hun woningen. Daar zijn ze vaak helemaal niet mee bezig, totdat het te laat is. Vandaar dat we ons in een bewustwordingscampagne specifiek richten tot studenten.’

Illegaal verkamerd

Want er ontstaat met enige regelmaat vuur in studentenhuizen, weet het tweetal. Zo stond in 2019 een illegaal verkamerd pand aan de Groesbeeksedwarsweg in lichterlaaie en was het begin dit jaar raak in de Lange Hezelstraat. Een toegesnelde buurman wist daar enkele studentes met een ladder uit het huis te halen. Ook bij andere studentenwoningen waren dit jaar nog kleinere brandjes, onder andere aan de Dennenstraat en bij SSH&-complex Galgenveld aan de Oude Groenewoudseweg.

‘Iedere brand is er een te veel’, zegt Van der Kleij. ‘Het is misschien een cliché, maar daarom niet minder waar. Ik hou van mijn werk, maar het liefst ruk ik niet uit met zwaailichten en sirenes. Ik kom liever langs om te vertellen hoe je brand kan voorkomen.’

Want dat het écht fout kan gaan, weet Van der Kleij als geen ander. Hij was aanwezig bij de brand in seniorenflat De Notenhout in Neerbosch-Oost in 2015, waarbij zeven mensen om het leven kwamen. De gelaatsuitdrukking van de brandweerman wordt een stuk serieuzer. ‘Ik heb met collega’s meerdere mensen uit het gebouw gered. Die hebben het gelukkig overleefd. Maar dat geldt helaas niet voor iedereen, er zijn ook slachtoffers in het ziekenhuis overleden omdat ze te veel rook hebben ingeademd. Ik kan wel vertellen dat zo’n moment iets met je doet, dat beeld krijg ik nooit meer van mijn netvlies af. Ik wil er alles aan doen om dit soort drama’s in de toekomst te voorkomen.’

‘Niet iedereen heeft die brand overleefd. Ik wil er alles aan doen om zo’n drama in de toekomst te voorkomen’

Daarom werkt de brandweer in Gelderland-Zuid hard aan brandveiligheid én -bewustzijn. Het eerste deel neemt Van der Kleij, verantwoordelijk voor toezicht en handhaving, voor zijn rekening. Hij gaat met collega’s langs bij studentenpanden om te kijken of alles voldoet aan de wettelijke eisen. Ze controleren of vluchtwegen in orde zijn en of de brandmelders op de juiste plekken zitten en goed doorgeschakeld zijn. ‘Als er iets niet in orde is melden we dat aan de huisbaas. Die krijgt dan een hersteltermijn opgelegd (een termijn waarin de boel moet worden aangepast, red.), als dat niet gebeurt dan kan eventueel een sanctie volgen.’

Een zooitje

Aan de andere kant werkt Gerritzen hard aan het bewustzijn bij studenten. Want zelfs al is de huisbaas nog zo welwillend, vaak zien we toch dat studenten er een zooitje van maken, legt de brandweerman uit. Bij een steekproefsgewijze controle afgelopen maand van tien studentenhuizen in Nijmegen kwam er niet één door de keuring. ‘Het was natuurlijk niet overal even erg, vaak ging het om kleine dingen die niet in orde waren, zoals overvolle stekkerblokken. Slechts een enkele keer bleek er structureel iets niet in de haak te zijn met de brandmelders bijvoorbeeld. Maar toch: een ongeluk – of een brandje dus − zit in een klein hoekje.’

De brandweermannen geven aan niet te schrikken dat geen enkel huis door de keuring kwam. ‘Dat had ik je van tevoren ook wel kunnen vertellen’, zegt Van der Kleij nuchter. Collega Gerritzen: ‘Waar dat aan ligt, weten we niet. Misschien zijn studenten vooral bezig zijn met lekker student zijn en niet met de langere termijn. Of wellicht dat het ze niet zoveel uitmaakt omdat ze toch maar tijdelijk ergens wonen.’

Met de naderende feestdagen houden de twee dan ook hun hart vast. ‘Kaarsen, kerstverlichting of lampen die voor de sfeer zijn afgedekt kunnen een groot gevaar vormen’, aldus Gerritzen. ‘En wat dacht je van droge kerstbomen? Het gevaarlijkst bij brand is het inademen van de rook. Weet je hoeveel rook er van een droge kerstboom afkomt? We hopen maar dat alle studenten hun gezonde verstand gebruiken komende dagen.’