Een nieuwe actiedag? ‘Niet heel nuttig’
Werknemers in het onderwijs - van basisschool tot universiteit - gaan op 15 maart staken. De Nijmeegse hoogleraar en VAWO-vicevoorzitter Arnoud Lagendijk is niet overtuigd van het nut van de staking. 'We zien geen grotere bereidheid dan in december'.
De Algemene Onderwijsbond (AOb) organiseert de staking samen met vakbond FNV. De bonden eisen meer investeringen in het onderwijs. ‘Alleen op die manier kunnen de dalende leerlingprestaties en de personeelstekorten tegengegaan worden’, meldt FNV op de website. De staking is het sluitstuk van een vijfdaagse actieweek tegen de bezuinigingen in de sector.
Volgens de bonden is er structureel 4 miljard euro nodig voor het gehele onderwijs, waarvan 1,15 miljard voor het wetenschappelijk onderwijs. Ook moet de doelmatigheidskorting, de ‘efficiëntiebezuiniging’ van 183 miljoen euro op het volledige onderwijs, van tafel. Daar bovenop moet het geld dat het afschaffen van het leenstelsel opleverde, worden geïnvesteerd in het hoger onderwijs.
Solidair
Radboud-hoogleraar en vicevoorzitter van wetenschapsvakbond VAWO (Vakbond voor de Wetenschap) Arnoud Lagendijk reageert terughoudend positief. ‘De VAWO steunt de staking, maar neemt er niet volledig aan deel.’ De vakbond heeft bijvoorbeeld geen stakingskas, zoals de AOb en FNV, waardoor leden misgelopen inkomsten niet op de VAWO kunnen verhalen.
Lagendijk heeft ook fundamentelere twijfels over het aangekondigde protest. ‘Onze visie is dat het niet heel nuttig is om weer een actiedag te organiseren. We zien geen grotere actiebereidheid dan in december, toen er een protestmars werd georganiseerd.’
WOinActie
Landelijke organisatie WOinActie wacht nog even af met het uitspreken van steun voor de staking, zegt initiatiefnemer en UvA-hoogleraar Rens Bod. ‘In principe steunen we de actieweek waar de staking onderdeel van is, maar we willen nog even wachten.’ De organisatie is terughoudend, omdat er voor vrijdag een gesprek met de minister gepland staat. ‘De kans is klein, maar wie weet krijgen we dan toezeggingen’, zegt Bod.
Wat dit keer anders is, is dat alle sectoren samen optrekken, erkent ook Lagendijk. ‘Maar wij zien niet dat het wetenschappelijk onderwijs gemakkelijk meelift met de andere sectoren. De algemene boodschap dat er meer geld naar onderwijs moet is goed. Maar eigenlijk concurreer je ook om de aandacht.’ Dit betekent niet dat de sectoren niet solidair met elkaar zijn, zegt hij, maar dat de politiek kijkt naar waar het draagvlak het grootst is. ‘In het basisonderwijs is 50 procent van de leraren lid van de vakbond. Als de minister moet kiezen welke eisen worden ingewilligd, is dat zeker iets dat ze mee zal nemen.’
Het wetenschappelijk onderwijs is meer gefragmenteerd, zegt Lagendijk. ‘Daar moeten we aan werken, maar dat is een zaak van de lange adem. Op dit moment is maar ongeveer 10 procent van de werknemers in het wetenschappelijk onderwijs betrokken bij de medezeggenschap of een vakbond.’ Door dat gebrek aan gezamenlijk protest lijkt de politiek soms te denken dat universiteiten bulken van het geld, stelt hij. ‘Dus we moeten meer druk gaan uitoefenen, op alle plekken waar we invloed hebben, van de universiteit tot aan het ministerie.’ Zelf overweegt Lagendijk wel om te gaan. ‘Baat het niet, dan schaadt het niet.’
Lisa Busink schreef op 10 januari 2019 om 12:34
De pragmatische overweging begrijp ik, maar de ‘fundamentele’ niet – al is ‘ie volgens mij niet zo fundamenteel.
De actie van afgelopen december was een succes, maar de strijd is nog niet gestreden. Er waren veel actievoerders, maar is er al extra geld bijgekomen, zijn de problemen al van de baan? Zeker niet.
Ik denk dat het heel goed is dat het hele onderwijsveld met elkaar optrekt; niet alleen icm solidariteit, maar ook omdat je wilt voorkomen dat er straks bijvoorbeeld op wetenschap wordt gekort om het PO te kunnen bekostigen. Je wilt Den Haag geen argument in de hand werken dat wetenschappers het beleid niet belangrijk genoeg vinden om voor op de barricades te gaan staan.
Natuurlijk zijn de problemen in de wetenschap anders dan in het PO en VO, maar ik denk dat als een eliteclubje apart van hen strijden geen goede stap is.
Afgelopen december waren er 2000 aanwezigen, en werd toen meermaals geroepen dat de volgende actie nóg groter zou zijn. Het lijkt me goed om dat op 15 maart waar te maken.
Han Busker schreef op 11 januari 2019 om 14:44
De VAWO baalt natuurlijk dat de collegavakbonden meer voor elkaar krijgen. Maar dan is het met ze meedoen toch juist een mooie kans? Laten we samen optrekken tegen dit knetterrechtse kabinet.