Een rookverbod op de campus is niet te handhaven, zeggen universiteiten
Universiteiten en hogescholen vinden het rookverbod op de campus niet te handhaven. Ze nemen boetes voor lief of ze vechten die aan. Maar volgens het ministerie moeten ze gewoon hun ‘maatschappelijke verantwoordelijkheid’ nemen.
De Universiteit Utrecht heeft van toezichthouder NVWA 1.800 euro aan boetes gekregen omdat er mensen op de campus stonden te roken. Tegen die boetes gaat de universiteit in beroep, schreef DUB afgelopen december.
Het verbod valt gewoon niet te handhaven, is het argument. Het terrein is groot en wordt ook nog eens doorsneden met stroken openbare ruimte, waar het verbod niet geldt. Er zouden honderden handhavers nodig zijn.
Rookzones verwijderd
Per september 2020 is het rookverbod ingegaan. Binnen de gebouwen was het al veel langer verboden, maar nu mogen rokers ook niet buiten gaan staan. De asbakken en rookzones zijn verwijderd.
Dat geeft soms problemen. In Wageningen spreken ze van een ‘peukenzee’, want rokers laten hun peuken slingeren of gooien die in de natuur. De universiteit houdt peukenopruimacties die niet nodig zouden zijn als iedereen zich aan het verbod hield.
Controles
Het is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit die bij overtredingen boetes oplegt. ‘Wij controleren of de onderwijsinstellingen aan de regels voldoen, en de wet is nu eenmaal dat je niet mag roken op de campus’, zegt een woordvoerder.
Volgens haar gaat het heus wel met enige nuance. Universiteiten en hogescholen hebben grote terreinen en er kan altijd iemand ergens uit het zicht een sigaret opsteken; daar kun je als instelling weinig aan doen. ‘Maar als er voor de deur mensen staan te roken en de beveiliging zegt er niets van, of docenten gaan er gewoon bij staan, dan is het een ander verhaal.’
De NVWA vertelt niet hoeveel boetes er precies zijn uitgedeeld aan de instellingen en over de praktische bezwaren gaat de autoriteit niet. Daarvoor moeten we bij het ministerie van Volksgezondheid zijn.
Wel mogelijk
Volgens het ministerie is het heus wel mogelijk om het verbod te handhaven. ‘Er wordt echt niet van universiteiten en hogescholen verwacht dat ze 24/7 allerlei antirook-surveillanten hebben rondlopen’, zegt Ruben van Dorssen, woordvoerder van het ministerie. ‘Maar wel dat er voldoende wordt gedaan aan bijvoorbeeld borden, signalering, voorlichting en beleid. Ook moeten de instellingen rokers aanspreken waar dat nodig is. Dat blijven we verwachten.’
En dat is niet voor niets, stelt hij. ‘Het onderwijs moet een plek zijn voor inspiratie en groei; roken gaat daar erg slecht mee samen. De schade door roken en meeroken moet niet worden onderschat. Roken veroorzaakt nog altijd twintigduizend doden per jaar.’
En de praktische bezwaren van de instellingen? ‘In de handhaving is er vanaf dag één altijd veel begrip voor geweest dat grote terreinen niet eenvoudig helemaal rookvrij te maken zijn’, stelt Van Dorssen. ‘Maar het rookverbod hoort ook bij de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de instellingen.’
Biebganger schreef op 28 februari 2024 om 11:46
Het is pijnlijk dat het niet eens lukt de ingang van de UB te ontdoen van al dat peukenafval en die stank. Het idee dat een peuterig vlaggetje en wat vervaagde verf op de grond zou werken als een vogelverschrikker is natuurlijk lachwekkend. Je zou denken dat dit een van de meest simpele plekken voor de beheerder of beveiliging zou zijn om aan te pakken.
nietroker schreef op 29 februari 2024 om 10:57
Ja het wordt ook wel ingewikkeld als zij die dit zouden moeten handhaven zelf ook allemaal roken helaas
Klaas Landsman schreef op 1 maart 2024 om 11:23
De situatie bij de ingang van de UB is echt ongelofelijk. Daar roken types doodleuk letterlijk 5 cm naast het verbodsbord, met een portier op minder dan vier meter afstand die daar niets aan doet. Ik kan daar wegens een allergie niet naar binnen zonder een halve minuut mijn adem in te houden en in de hal stinkt het dan vaak nog steeds. Wat mij betreft moet het hoofd van de UB of zelfs het CvB daar maar persoonlijk gaan staan handhaven, als het anders niet gebeurt. Ook op het terras van het Huygens Gebouw wordt flink gepaft, deels door de draaideur naar binnen vloeiend. Ik kan daar in de zomer dus niet lekker buiten zitten. Ook direct buiten het Sportcentrum wordt volop gepaft in de zone waar dat verboden is, zelfs door types die net van een wedstrijd komen. Bestuurders, neem je verantwoordelijkheid! De ervaring leert dat rokers dat zelf niet doen, hoeveel borden je ook neerzet.
Rupke (oren groter als het kupke) schreef op 5 maart 2024 om 09:58
Beste Klaas Landsman,
Klopt helemaal. Het is smerig. Maar die peukenzuigers gaan toch door.
Het is niet handig om het probleem bij de portier(receptionist overigens) te leggen. Het is geen Bureau Toezicht die de hele dag buiten kan staan en boetes kan uitdelen. Zijn hebben ook andere (klantvriendelijkere)taken dan de hele dag voor agentje spelen. Een ieder mag een medemens op het rookbeleid aanspreken, ook U.