Jaarlijks organiseert het alumnibureau een reis voor Nijmeegse alumni. Tijdens de herfstvakantie deed de reis Genève aan, met onder andere een bezoek aan het befaamde onderzoeksinstituut CERN. Willie Kerkhof, medewerker van Cultuur op de Campus, nam deel en blikt terug.

Eenmaal aangekomen bij CERN wordt al snel duidelijk dat het geld op deze internationale campus vooral aan onderzoek wordt besteed; de aandacht voor architectuur is minimaal. De gebouwen zijn functioneel en het geheel doet de Nijmeegse oud-studenten denken aan de inmiddels voor het grootste deel gesloopte oude bètafaculteit. Een groep alumni heeft dit najaar de kans gegrepen om de Organisation Européen de Recherche Nucléaire te bezoeken, beter bekend als CERN. Het onderzoeksinstituut vlakbij Genève is bekend als de locatie waar het Higgs-deeltje is aangetoond. Maar wat is nu het belang van het onderzoek dat hier wordt gedaan? Die onvermijdelijke vraag, die bij iedere deelnemer in het achterhoofd zweeft, stelt alumnus Joop tijdens de lunchpauze. Niet geheel bij toeval zit de meest geschikte persoon om deze vraag aan te stellen aan tafel. Sijbrand de Jong, hoogleraar Hoge-Energiefysica aan de Radboud Universiteit en lid van de CERN-raad, heeft acht jaar aan CERN gewerkt en kan een woordje meepraten over het onderzoek dat er plaatsvindt. ‘Het is fundamenteel onderzoek. We hebben daar geen nut bij in gedachten, want we willen vooral weten hoe het werkt’ is De Jong’s eerste antwoord. Medereiziger Rasmus haakt aan: ‘Bij Einsteins onderzoek wisten ze ook niet wat het op zou leveren, maar nu is iedereen blij met GPS’. De Jong beaamt dit, en voegt toe dat het onderzoek dat aan CERN plaats heeft gevonden, geleid heeft tot een aantal nuttige toepassingen: ‘De grootste spin-off is natuurlijk het World Wide Web’. Een ander voorbeeld is de bestraling van tumoren met protonenbundels; de zogeheten protonentherapie. ‘Zonder het onderzoek dat in de deeltjesfysica gedaan is zou deze therapie niet kunnen zijn ontwikkeld’, stelt De Jong. De behandelmethode kwam eerder deze maand negatief in het nieuws, nadat zorgverzekeraars aangaven ‘m niet te willen vergoeden omdat hij niet zou werken. ‘Nonsens’, zegt De Jong. ‘Het is een verbetering ten opzichte van röntgenstraling omdat je veel gerichter tumoren kunt bestrijden in het lichaam. Het weefsel er omheen wordt veel minder aangetast. Maar Nederland heeft maar één van deze apparaten nodig en ze willen nu vier centra openen. Dat is weer wat veel van het goede’. U hoort het, zelfs de lunchconversatie op CERN is van niveau. De belangrijkste motivatie hier is nieuwsgierigheid; over de praktische toepassingen wordt later nagedacht. ‘We zien wel hoe ze over honderd jaar terugkijken op wat hier gebeurt’, grapt reisgenoot Jasper bij het afruimen. / Willie Kerkhof