Evenement over klimaatverandering brengt wetenschappers en geestelijken bij elkaar
Van een gesprek tussen zusters-Clarissen en de Vegan Student Association over duurzaam eten tot een sessie met activisten van Extinction Rebellion en Christian Climate Action. Op een evenement over klimaatverandering krijgen vandaag zowel wetenschappers als geestelijken het woord.
Hoe kunnen wij als individu ons steentje bijdragen om klimaatverandering tegen te gaan? Het is maar een van de vragen die aan bod komen op het Laudato Si’ evenement, vanmiddag in theaterzaal C, waar zowel wetenschappers als mensen uit de katholieke wereld komen spreken.
Zo gaan Benedictijnen in gesprek met een onderzoeker van de Universiteit Wageningen over lokale voedselgemeenschappen en zijn er lezingen van chemicus en klimaatactivist Johan Vollenbroek en bisschop Gerard de Korte.
Paus Franciscus
‘Het initiatief komt van enkele medewerkers van de FTR-faculteit’, legt Jurijn Timon de Vos uit. Hij is beleidsmedewerker Academische Zaken en promoveert op de katholieke identiteit van de universiteit. ‘Zij zijn betrokken bij de Laudato Si’ Alliantie. Dat is een organisatie die door de Nederlandse bisschoppen werd opgericht in 2021 naar aanleiding van de gelijknamige encycliek van Paus Franciscus over klimaatverandering. Doel van de Alliantie is om zoveel mogelijk mensen mee te krijgen in de strijd tegen klimaatverandering.’
‘Duurzaamheid en de katholieke oorsprong zijn belangrijke thema’s voor de Radboud Universiteit’
Volgens De Vos is het logisch dat het Laudato Si’ evenement met wetenschappers en katholieke religieuzen een plaats heeft aan de Radboud Universiteit. Die verloor in het najaar van 2020 het predicaat ‘katholiek’, maar afgelopen weekend kwamen zowel het Vaticaan als de Bisschoppen terug op dat besluit. ‘Duurzaamheid en de katholieke oorsprong zijn belangrijke thema’s voor de Radboud Universiteit’, zegt De Vos. ‘Beide zijn duidelijk naar voren gekomen tijdens de identiteitsgesprekken die vorig jaar campusbreed zijn gevoerd. Ook het college van bestuur staat hier achter.’
Laudato Si’ Instituut
Laudato Si’ (letterlijk: ‘Geprezen zijt Gij’) is de naam van een encycliek of pauselijke rondzendbrief uit 2015 van Paus Franciscus, waarin hij alle mensen van goede wil oproept om werk te maken van klimaatverandering. Om hier werk van te maken, richtten de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR) samen de Laudato Si’ Alliantie op. Een van de taken van deze alliantie is het organiseren van publieke evenementen, waardoor zoveel mogelijk mensen zich zullen inzetten voor een duurzame omgang met de schepping.
In een persbericht dat vanochtend werd verstuurd, kondigt de Radboud Universiteit aan een Laudato Si’-instituut te willen oprichten. Bij het instituut hoort een gelijknamige leerstoel, die gericht is op ontwikkeling en bevordering van de integrale ecologie. De leerstoel is een gezamenlijk initiatief van de Radboud Universiteit en denktank Socires.
Dat is ook Josine Westerbeek-Huitink opgevallen. Ze is programmaleider bij Socires (zie kaderstuk), een onafhankelijke denktank die het evenement mee organiseert. ‘Jullie rector heeft gezegd dat in elk curriculum duurzaamheid een plaats moet krijgen’, zegt ze. ‘Dat is een belangrijke boodschap.’
Bonte mengelmoes
De namiddag in theaterzaal C begint met een lezing van bisschop van Den Bosch Gerard de Korte over de strijd voor een duurzame samenleving: ‘Als voorzitter van de Laudato Si’ Alliantie is het logisch dat de bisschop een plek in het programma heeft,’ zegt Westerbeek-Huitink.
Daarna vinden in kleine groepjes verschillende sessies plaats. De sprekers zijn een mix van studenten, wetenschappers en religieuzen. In een van de workshops gaan de zuster-Clarissen in gesprek met de Vegan studentenvereniging over duurzaam eten. In een andere gaan twee Toekomstboeren en een onderzoeker van Wageningen Research dieper in op het thema duurzame pacht. De Vos: ‘Als Kerk kan je wel duurzaamheid prediken, maar als je je eigen landerijen niet inzet ten behoeve van een duurzame toekomst, wat zijn die woorden dan waard?’
‘Als je mensen aan het werk wil zetten en houden, dan mag er ook een sprankje hoop zijn’
Naast de lezingen en debatten zijn er ook meer actieve workshops. Zo is er een stiltewandeling door Park Brakkenstein, een mini-viering in de Studentenkerk en een sessie lachtherapie. ‘Misschien is dat wel meest katholieke aan het evenement’, zegt De Vos. ‘Klimaatverandering is urgent, maar als je mensen aan het werk wilt zetten en houden, dan mag er af en toe ook een sprankje hoop zijn.’
‘Aanmatigend’
De wetenschappers die deelnemen aan het evenement, hoeven overigens zelf niet katholiek te zijn, vertellen de organisatoren. ‘De encycliek van Paus Franciscus is de inspiratiebron van het evenement, maar niet alle sprekers moeten daaraan gekoppeld worden’, zegt De Vos. ‘In de encycliek spreekt de paus over alle mensen die van goede wil zijn’, zegt Westerbeek-Huitink. ‘Het zou aanmatigend zijn om te zeggen dat dat alleen maar katholieken zijn.’
Inschrijven voor het evenement kan niet meer, want alle kaartjes zijn inmiddels de deur uit. Onder de 175 deelnemers bevinden zich zowel studenten, wetenschappers als religieuzen, aldus De Vos. ‘Met Socires willen we voor Laudato Si’ een beweging op gang brengen’, vult Westerbeek-Huitink aan. ‘Deze namiddag is nadrukkelijk bedoeld als aftrap voor de Laudato Si’ Alliantie. Wellicht zullen er nog andere evenementen volgen.’
Socires
Socires is een onafhankelijke denktank die zich bezint op cultuur en maatschappij. ‘Wij organiseren lezingen en debatten en brengen publicaties uit rond allerlei maatschappelijke problemen’, vertelt programmaleider Josine Westerbeek-Huitink. ‘Denk bijvoorbeeld aan de voedselproblematiek in Afrika, de relatie tussen banken en de samenleving, de verhouding tussen werkgevers en werknemers en de zorg voor de schepping.’ De werking van Socires draait volledig op subsidies. Een van de financiers van het Zorg voor de Schepping / Laudato Si’-programma is Porticus. Dat is de filantropische stichting van de familie Brenninkmeijer – de eigenaars van C&A – die geld geeft aan goede doelen, vaak met een katholieke inslag.