Bij het UMC St Radboud start vandaag het Radboud Expert Centre for Psychology & Medicine. Dit onderzoeksinstituut richt zich op het aantonen van het verband tussen psyche en lichamelijke processen. De opgedane kennis moet leiden tot nieuwe behandelingen. Een van de initiatiefnemers is hoogleraar Psychobiologie Andrea Evers.

Evers en haar collega’s willen in het Expert Centre aantonen hoe de psyche ziekte en medische behandelingen kan beïnvloeden. Er is namelijk steeds meer bewijs dat dat inderdaad gebeurt. Ook zijn er aanwijzingen dat het effect van een medische behandeling mede afhangt van het vertrouwen dat een patiënt erin heeft. Evers, die onderzoek doet naar de psychobiologie van somatische aandoeningen, houdt vandaag ook haar oratie over dit onderwerp.

Geen luxe
De hoogleraar onderzoekt hoe het denken over ziekte en ziek zijn en het vertrouwen van patiënten in de arts en behandeling, inwerken op het resultaat. Evers: ‘Artsen en behandelaars denken nog vaak dat psychologische begeleiding van chronisch of ernstig zieke patiënten luxe is. Maar ze moeten juist samengaan. Uit onderzoek weten we bijvoorbeeld dat mensen onder invloed van stress vatbaarder voor infecties zijn. Ook wonden genezen dan minder snel. Eigenlijk kun je zonder psychologie niet naar een ziekte kijken.’

Vertrouwen
Zelfzorg en zelfhulp zijn vaak erg belangrijk voor het welbevinden van een patiënt. Evers: ‘Bij een tevreden patiënt die vertrouwen heeft in de dokter, zie je ook allerlei biologische effecten. Bijvoorbeeld dat stress vermindert of dat de behandeling beter aanslaat, omdat de patiënt zorgvuldiger medicijnen inneemt. Patiënten moeten zich serieus genomen voelen.’

Zelfhulp
Evers gaat onder meer onderzoeken of zelfhulp en het meer betrekken van patiënten bij hun behandeling gunstig werkt. Eerder ontwikkelde ze een succesvol internettherapieprogramma voor chronisch lichamelijke aandoeningen. Ook toonde ze aan dat gezonde proefpersonen meer pijn of jeuk ervaren wanneer je ze vertelt dat een bepaalde prikkel jeuk of pijn kan oproepen.

Van lab tot bed
In het Radboud Expert Centre for Psychology & Medicine wordt medisch-psychologische kennis gebundeld van allerlei afdelingen, zoals oncologie, dermatologie en reumatologie en van onderzoeksinstituten zoals Donders. Evers: ‘We willen laten zien dat wij in Nederland zowel aan het bed staan als fundamenteler medisch-psychologisch onderzoek doen. Dat is uniek voor medisch psychologen in Nederland. / Bets Berntsen