Twee filosofiestudenten zijn een petitie gestart. Zij, en andere studenten met hen, willen dat het college van bestuur meer duidelijkheid verschaft over wat er speelt binnen de faculteit. Aanleiding is de mededeling dat de beoogde decaan Paul Bakker ‘ongepast’ heeft gehandeld.

Paul Bakker, hoogleraar Filosofie van de Middeleeuwen en de Renaissance, kwam deze zomer in opspraak. Vanuit de faculteit waren bij het college ‘signalen’ binnengekomen over zijn gedrag. Ook over collega’s was melding gemaakt. Het bestuur liet daarop een onderzoek uitvoeren naar de sociale veiligheid en omgangsvormen bij de Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen.

Half september meldde vice-collegevoorzitter Wilma de Koning dat Bakker zich schuldig had gemaakt aan ‘ongepast handelen’. Wat hij dan had gedaan, wilde ze onder geen beding zeggen. Volgens haar hadden ‘klagers’ verzocht anoniem te blijven en moet de zaak daarom stilgehouden worden.

Ze kondigde aan dat er een vervolgonderzoek zou komen (‘het onderzoek heeft nieuwe vragen opgeroepen’) en dat Bakker zich een half jaar niet mocht vertonen op de faculteit, ook niet online. Hij kon ook geen decaan meer worden – Bakker was de beoogd opvolger van Christoph Lüthy, de huidige decaan. Wel mocht hij ‘vooralsnog’ aanblijven als hoogleraar.

Onrust

De uitkomsten van het onderzoek leiden tot veel onrust onder studenten op de faculteit, vertellen Max Receveur (27) en Annabel Dirkzwager (21). Beiden zitten in het derde jaar van hun Bachelor filosofie. Zij hebben deze week een petitie online gezet, die inmiddels al meer dan zestig keer ondertekend is.

Wat ze willen, is dat het college van bestuur meer helderheid verschaft over wat er is voorgevallen op hun faculteit. Dirkzwager: ‘De informatie die we hebben gekregen is zo summier, dat het de sociale veiligheid juist helemaal niet ten goede komt. Er ontstaan allerlei wilde verhalen, dat lijkt ons niet wenselijk. Iedereen is enorm geschrokken, ikzelf ook.’

‘Nu lijkt het alsof vooral Bakker in bescherming genomen wordt’

Receveur: ‘Het enige dat we nu weten is dát er stront aan de knikker is. Het is een gigantische olifant in de kamer. Waarom geeft het college niet meer informatie? Ik snap dat je als universiteit de slachtoffers in bescherming wilt nemen, maar dat doe je toch ook nog steeds wanneer je zegt: dit is er gebeurd, of: dit is de overtreding.’ Dirkzwager vult aan: ‘Zeg in ieder geval in welke categorie het ongepaste gedrag valt. Het kan echt wel specifieker dan nu gebeurt.’ Ongepast handelen is een breed containerbegrip voor veel gedragingen – van machtsmisbruik tot seksuele intimidatie.

Kerfstok

Als Paul Bakker in februari terugkeert op de faculteit, kunnen ongemakkelijke situaties ontstaan, denken de studenten. Niemand weet immers wat hij op zijn kerfstok heeft, of de andere personen met wie in het onderzoek ‘indringend gesproken’ is. Dirkzwager: ‘Hoe erg is het precies wat er gebeurd is? Is de opgelegde maatregel voldoende passend om hem straks weer gewoon voor een collegezaal of werkgroep te zetten, of met studenten te laten mailen? Dat vraagt iedereen zich af.’ Receveur: ‘Nu lijkt het alsof vooral Bakker in bescherming genomen wordt.’

In de petitie eisen de studenten inspraak in de beslissing om de hoogleraar terug te laten keren op de faculteit. Receveur: ‘Dat wij als volwassen studenten helemaal buiten die beslissing gehouden worden is bijna ouderwets. Zo van: wij weten wel wat goed is voor jullie. Terwijl wíj college van hem krijgen.’

Relatie

De twee benadrukken dat het niet hun bedoeling is om de persoon in kwestie weg te hebben, maar ze vinden het belangrijk dat de sociale veiligheid op de faculteit gewaarborgd is. ‘We zijn erg gehecht aan de faculteit’, zegt Dirkzwager. ‘Het zou zo zonde zijn als deze situatie de relatie tussen staf en studenten zou doen bekoelen.’ Receveur: ‘Filosofie is een kleine en persoonlijke opleiding, in ons jaar zijn we met dertig tot veertig studenten. Iedereen spreekt docenten ook aan bij de voornaam. Heel anders dan bij bijvoorbeeld Rechten, waar je met zeshonderd mensen in een zaal zit.’

Vorige week uitten de twee studenten hun zorgen al bij het college van bestuur. In een open brief  in studentenblad ANS riepen ze het college op het rapport openbaar te maken. In een reactie liet woordvoerder Martijn Gerritsen weten dat de universiteit geen openheid van zaken geeft omdat de betrokkenen anoniem wensen te blijven.

Wel heeft het college de studenten uitgenodigd voor een gesprek over de kwestie. Receveur: ‘Er staat een afspraak gepland voor de tweede week van oktober. Dan gaan we ook onze petitie aanbieden.’