Vroeger had de universiteit geen campus, maar stonden de onderwijsgebouwen verspreid over de stad. In het kader van 95 jaar Radboud Universiteit duikt Vox het beeldarchief in. Wat is er veranderd? Vandaag: het Erasmusgebouw.

Over geschiedenis gesproken: om het Erasmusgebouw kun je echt niet heen als je de huidige campus door een historische bril bekijkt. Met 88,1 meter is dit het hoogste bouwwerk van Nijmegen – en dus van heinde en verre te zien. Een ideaal uithangbord. Logisch dus, dat de toren in de loop der jaren geregeld door studenten werd bezet om hun politieke boodschap over te brengen.

Eerste steen

In het voorjaar van 1971 werd de eerste steen van het Erasmusgebouw gelegd. De reden voor de bouw was praktisch. De bestaande infrastructuur van de alfafaculteiten in het stadscentrum was ver ondermaats. Daarbij groeide de universiteit in rap tempo: in de jaren zestig steeg het aantal studenten aan de universiteit van 3.000 naar 11.000. Nieuwbouw was de beste optie en het voormalige landgoed Heyendael, waar ook de bèta- en medische faculteit al waren gevestigd, was een logische keuze. De laatste handtekeningen onder de bouwvergunningen werden net op tijd gezet, want een aantal weken later kondigde de minister voor wetenschappelijk onderwijs, Mauk de Brauw, een bouwstop af voor alle universiteitsterreinen.

Maar het Erasmusgebouw kwam er dus toch, geheel in de stijl van die tijd. Functionalisme was begin jaren zeventig het architectonische credo – hoogbouw zonder onnodige frivoliteiten en versieringen. Veel tijd om te wennen aan het nieuwe uitzicht kregen de omwonenden van de campus niet. In slechts vijf weken tijd werd de bekisting van het Erasmusgebouw uit de grond gestampt. Twee jaar later, op 15 juli 1973, werd het gebouw in gebruik genomen.

Bezetting

Er heerste in die beginperiode veel onvrede over de nieuwbouw. Zo kampte het gebouw met klimatologische gebreken, stond het gebouw volgens studenten symbool voor de autoritaire wetenschappers in hun ivoren toren en verpestte het volgens velen het uitzicht. Die onvrede uitte zich bijvoorbeeld bij de naamgeving, toen de cynische naam ‘Horizonvervuiler’ werd aangedragen. Uiteindelijk werd als naamdrager gekozen voor de Rotterdamse humanist Desiderius Erasmus (1469-1536).

In mei 1974, bij de officiële opening, demonstreerden zo’n vierhonderd studenten, die een barricade vormden zodat staatssecretaris Ger Klein en een aantal andere genodigden niet meer naar binnen konden. Kort daarvoor was het gebouw ook al twee keer bezet en ook in de decennia daarna werd het Erasmusgebouw meerdere keren ingenomen door studenten om hun uiteenlopende politieke eisen en acties kracht bij te zetten: in 1980, 1983, 1985, 1990 en in 2011 was het raak. Mede hierdoor is het gebouw tegenwoordig niet meer weg te denken uit de geschiedenis van de Nijmeegse universiteitscampus.

Met dank aan Jan Brabers, universiteitshistoricus. Marjolein van Diejen maakte de foto van ‘nu’.

Bron: Vox Magazine, 15 december 2014