Om onze wilde planten te redden is dit najaar de stichting Het Levend Archief in het leven geroepen. ‘We willen een veerkrachtig en robuust ecosysteem’, vertelt Joop Schaminee, initiatiefnemer en hoogleraar Plant Ecology.

Nederlandse wilde plantensoorten verdwijnen in rap tempo uit het landschap. En dat is zorgelijk, vertelt Joop Schaminee: ‘Hoe meer soorten, hoe veerkrachtiger en robuuster de ecologische systemen. We willen dus niet dat die soorten verdwijnen.’ Van de 1500 wilde plantensoorten in Nederland, lopen er 70 acuut gevaar. Om de planten te beschermen heeft hij Het Levend Archief opgericht, dat zaden bewaart en opkweekt. Zo is er een voorraadje als een populatie dreigt uit te sterven.

Hommels

Ook werkt het archief, deels ondergebracht in de proeftuin van de Radboud universiteit, aan bloemenmengsels. Akkerranden en bermen staan al vol met bloemen, maar niet de juiste, volgens Schaminee: ‘Een deel van die bloemen zijn buitenlandse soorten, die bijvoorbeeld een paar weken eerder bloeien dan Nederlandse.’ Dat betekent dat zodra de hommels tevoorschijn komen, de bloemen al zijn uitgebloeid. Daar schieten die hommels dus niets mee op.  Ook zitten in de huidige mengsels doorgekweekte bloemen, die misschien wel heel mooi zijn, maar zich ook beginnen te kruisen met de wilde soorten: ‘die vernachelen de wilde soorten’, aldus Schaminee.

‘De huidige bloemenmengsels vernachelen de wilde planten’

Parnassia

Belangrijk voor het project is onderzoek. Want er is nog veel onbekend over de planten. Hoe kiemen ze bijvoorbeeld? Hebben ze koude of warme omstandigheden nodig? Moeten ze een periode van duisternis hebben? Op al die vragen probeert onderzoeker Sina Bohm, masterstudent Biologie en stagiair bij Het Levend Archief, antwoord te vinden. De eerste bloem die ze onderzocht was de Parnassia.

Bohm: ‘De zaadjes van die bloem hebben een soort net, waardoor ze makkelijker door de wind worden meegenomen. Onder de microscoop lijkt het wel een kunstwerk.’ Ze onderzoekt nog een heel jaar de beste condities waarin de zaden en planten kunnen overleven.