Veel geneeskundestudenten vinden dat decentrale selectie hun studie minder toegankelijk maakt, zo blijkt uit onderzoek van De Geneeskundestudent. Het huidige systeem is oneerlijk en de financiële middelen van ouders van scholieren spelen een te grote rol, zeggen ze.

Voor de opleiding Geneeskunde, dat een numerus fixus kent, selecteren universiteiten studenten sinds 2017 op basis van onder andere motivatie en een kennistoets. De precieze invulling van de selectieprocedure verschilt per universiteit.

De helft van de geneeskundestudenten vindt dit systeem van decentrale selectie oneerlijk, blijkt uit de resultaten van een enquete van belangenorganisatie De Geneeskundestudent, die deze week bekend werden gemaakt. Een kwart van de ruim 3300 respondenten denkt dat scholieren met ouders met minder financiële middelen benadeeld worden.

Duizenden euro’s

De enquêteresultaten bevestigen conclusies uit eerder onderzoek van De Geneeskundestudent uit 2019, waaruit bleek dat scholieren al op jonge leeftijd hun selectiekansen proberen te vergroten. Dit doen ze andere door het volgen van cursussen, waarvan de kosten op kunnen lopen tot duizenden euro’s.

Decentrale selectie zou ertoe leiden dat scholieren al vanaf jonge leeftijd buitenschoolse activiteiten ondernemen en cursussen volgen, om hun kansen op toelating tot de studie te vergroten. Diversiteit van de artsenpopulatie komt zo in het geding omdat juist de scholieren met de financiële ruimte en het geschikte netwerk hier gebruik van kunnen maken, zo is de vrees.

‘Geld is geen doorslaggevende factor’

‘Tegenwoordig is het zo dat degenen met het meeste geld, de beste cursussen volgen en op deze manier de grootste kans op toelating maken’, vindt ook vierdejaars Lena Rasker (21). ‘Plus: hoe meer mensen je kent, hoe meer je te weten komt over de inhoud van de toets, en hoe makkelijker en beter deze te maken is.’

Maar de meningen zijn verdeeld. Tweedejaars Rianne Polmans (20): ‘Financiële ruimte is een belangrijke, maar geen doorslaggevende factor, omdat cursussen geen invloed hebben op alle aspecten van de toelatingsprocedure, zoals motivatie.’

De terugkeer naar de centrale loting van selectie zou te kort door de bocht zijn, vindt Polmans. ‘Omdat op deze manier belangrijke aspecten wegvallen bij de selectie. Een goede arts is meer dan alleen de kennis die hij of zij in huis heeft, ook het omgaan met anderen speelt een belangrijke rol.’

Tweede-Kamermotie

Ook in Den Haag maakt men zich zorgen om de gevolgen van decentrale selectie voor de toegankelijkheid van studies. Kamerleden Jan Paternotte (D66) en Harry van der Molen (CDA) dienden onlangs een motie in met het verzoek aan de regering om universiteiten en hoge scholen weer toe te staan gebruik te maken van loting als selectiemiddel voor studies met een numerus fixus. Een grote meerderheid van de Tweede Kamer stemde hiermee in.