Het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) wordt veel gebeld door media voor duidingen van het formatieproces. Een tussenstand met formatiedeskundige Alexander van Kessel, nu de formatie in een impasse zit.

GroenLinks is afgehaakt in de formatie. Het CPG heeft dat een paar weken geleden al voorspeld.
‘Ik moet oppassen als historicus voorspellingen te doen, want de geschiedenis herhaalt zich nooit op dezelfde manier. Maar formatieprocessen in het verleden geven sterke aanwijzingen voor een grote voorkeur van het CDA voor rechts. Zie de historische formatie uit 1977, toen CDA’er Van Agt maandenlang vruchteloos onderhandelde met Den Uyl (PvdA) en uiteindelijk koos voor een kabinet met de VVD, hoewel dat gezien de verkiezingsuitslag minder voor de hand lag. Er bestaat traditioneel een wantrouwen tussen christendemocraten en links. Buma zal er niet ontevreden over zijn dat Klaver van tafel is gestapt, en het toejuichen als Segers aanschuift.’

D66 moet dan door het stof. Wat leert de geschiedenis daarover?
‘Het is waarschijnlijker dat Pechtold zijn weerzin voor de ChristenUnie overwint dan Buma zijn weerzin voor links.’

D66 met ChristenUnie is waarschijnlijker dan nieuwe verkiezingen?
‘Ja. In alle formaties tot nu toe zijn partijen er altijd uitgekomen. Als het moet met een minderheidskabinet, al is de animo daarvoor nooit erg groot geweest, ook nu niet.’

Dreigen inderdaad Belgische toestanden met een langste formatie ooit?
‘Dat vragen meer journalisten, maar daar doe ik dus geen voorspellingen over. Ik kan dan wel meegeven dat de geschiedenis leert dat een informateur een partij soms kopje onder moet duwen om tot resultaat te komen. Want pas dan ontdek je waar de echte grenzen van een partij liggen.’

Verrast met de grote mediabelangstelling de afgelopen weken?
‘Niet echt. Het is ook omdat de politici over de bespreking de vertrouwelijkheid in acht nemen. De kolommen moeten vol, en dan komen journalisten gemakkelijk bij ons terecht. Soms met vragen waarvan je kunt denken “Je kunt het ook zelf even opzoeken”, al werk ik altijd graag mee. Het is ook goed voor ons centrum. Als het even kan, ga ik in op ons boek over de kabinetsformaties van vorig jaar. Daar willen we veel lezers mee bereiken en als het dan in beeld komt bij Nieuwsuur, komt het goed uit. Dat weegt weer op tegen de vele tijd die je ermee kwijt bent.’