Een miljoen euro voor onderzoek, bedoeld als lifetime achievement award. Dat krijgt Peter Hagoort, hoogleraar cognitieve neurowetenschappen aan de Radboud Universiteit, uit handen van wetenschapsorganisatie KNAW. Vandaag maakte de KNAW bekend dat Hagoort Akademiehoogleraar wordt.

Met de prijs krijgt Hagoort, oprichter van het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour, opnieuw erkenning voor zijn hersenonderzoek naar het menselijk taalvermogen. In 2003 ontving hij al de dr. Hendrik Muller prijs, de belangrijkste prijs voor de gedrags- en maatschappijwetenschappen. En twee jaar later de Spinozapremie, de Nederlandse versie van de Nobelprijs.

Eigen inzicht
De KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen) stelt jaarlijks twee Akademiehoogleraren in staat om zich vijf jaar lang naar eigen inzicht bezig te houden met wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. Zonder de bestuurlijke verplichtingen die gewoonlijk tot het takenpakket behoren. Hagoort, die directeur is van het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek en van het Donders Instituut, is niet van plan zijn bestuurlijke taken neer te leggen.

Extra dingen
‘Maar ik vind het natuurlijk wel heel prettig dat ik nu voor mijn eigen onderzoek niet hoef te gaan zoeken naar onderzoeksmiddelen’, zegt Hagoort. ‘Met dit geld kan ik mooie extra dingen doen.’ Hij heeft nog maar weinig tijd gehad om te bedenken wat die mooie dingen dan zijn. Vorig weekeinde belde KNAW-voorzitter Robbert Dijkgraaf hem met ‘het aangename bericht’. Hagoort heeft al wel een idee hoe hij het geld gaat inzetten.

Computermodel
Zo wil hij iemand aanstellen die zijn onderzoeksresultaten verder kan omzetten in computermodellen. ‘Ik wil die modellen dan weer gebruiken om voorspellingen te doen over hoe het brein ons in staat stelt te communiceren.’ Hagoort wil daarnaast jonge onderzoekers uitnodigen om een onderzoeksvoorstel te schrijven dat inhaakt op zijn theoretisch model van het brein en het menselijk taalsysteem.

iPhone
Een ander idee is het aanstellen van een onderzoeker die kijkt naar nieuwe mogelijkheden om veel data te verzamelen over zoiets als hoe snel mensen bepaalde woorden verwerken, bijvoorbeeld met behulp van de iPhone. ‘Maar’, voegt Hagoort eraan toe, ‘het kan best zo zijn dat ik volgende week iets anders verzin. Het geld komt pas in 2013. Ik heb dus nog de tijd om over een bestemming na te denken.’

Naast Hagoort komt de prijs dit jaar toe aan Ewine van Dishoeck, hoogleraar moleculaire astrofysica aan de Universiteit Leiden. De prijsuitreiking is op donderdagmiddag 21 juni in het Trippenhuis, het gebouw van de KNAW./Martine Zuidweg