Zeker vijfhonderd mensen zijn tegen hun wil Nederlander-af na een emigratie. Dat blijkt uit een inventarisatie van de Nationale Ombudsman. Eelco Keij, fondsenwerver aan de Radboud Universiteit en recentelijk terug verhuisd van New York naar Nijmegen, helpt deze groep.

Wil je in Mexico een huis kopen, dan moet je de Mexicaanse nationaliteit hebben. Wil je werken bij sommige overheden of instellingen in het buitenland, dan gaat dat niet zonder het betreffende staatsburgerschap. Niet zo raar dus, dat Nederlanders in het buitenland als dat nodig is een andere nationaliteit aannemen. Wat veel van hen zich echter niet realiseren, is dat ze daardoor meestal hun Nederlanderschap verliezen.

De Nationale Ombudsman zocht de laatste maanden uit – onder meer naar aanleiding van een artikel in De Gelderlander over een gezin dat naar Mauritius was verhuisd en er te laat achter kwam dat het Nederlanderschap daarbij verloren was gegaan – hoeveel mensen tegen hun wil hun Nederlandse nationaliteit verloren. Conclusie: ten minste vijfhonderd, veel meer dan verwacht. Eelco Keij, fondsenwerver aan de Radboud Universiteit, staat deze mensen bij. ‘De hoofdregel is: zodra je een andere nationaliteit aanneemt, verlies je automatisch je Nederlanderschap’, legt hij uit. ‘Zonder daarop gewezen te worden. Zodra je de Donald Duck opzegt, krijg je vijf waarschuwingen, maar hierbij nul.’

Dramatisch
Keij woonde zelf tot februari van dit jaar met zijn gezin in New York en heeft twee nationaliteiten. Hij krijgt veel mails van Nederlanders in het buitenland bij wie dat laatste niet goed is gegaan. De gevolgen kunnen dramatisch zijn. Voorbeeld: een van je ouders is ongeneeslijk ziek. Je wilt vader of moeder verzorgen. Maar als ex-Nederlander van buiten de EU krijg je vaak maar een verblijfsvergunning voor drie maanden. Nog erger: je wilt voorgoed terug naar Nederland om te wonen en te werken. Zonder Nederlands paspoort gaat dat niet.

Keij waarschuwt Nederlanders die in het buitenland gaan werken. Oók hoogleraren of onderzoekers die voor een paar jaar naar elders vertrekken. ‘Laat je goed informeren.’ Volgens hem loopt Nederland achter op het gebied van de dubbele nationaliteit. De VS, Australië en Canada doen er niet moeilijk over. De meeste Europese landen evenmin. Maar wie Nederlander is, moet – vaak dus zonder het te weten – kiezen.

De Ombudsman heeft een grondig onderzoek aangekondigd op basis van de eerste inventarisatie. Eelco Keij hoopt dat het impact heeft. De beste uitkomst zou volgens hem zijn dat de Rijkswet op het Nederlanderschap wordt gewijzigd. / Annemarie Haverkamp

Eelco Keij houdt Nederlanders in het buitenland op de hoogte van Haagse ontwikkelingen en thema’s als AOW en DigiD: eelcokeij.com