We moeten ons laten horen, dacht een club vrouwen in de VS. Die gedachte mondde uit in de Women’s March on Washington, een protestmars op de dag na de inauguratie van Donald Trump. Inmiddels hebben 200.000 mensen zich aangemeld. De Amerikaanse Martha Larson, docent informatiewetenschap in Nijmegen, loopt mee.

Waarom loopt u mee?
‘De peilingen in aanloop naar de verkiezingen waren gebaseerd op data. Ze zaten er compleet naast. We laten ons steeds meer informeren via internet, maar we hebben allemaal last van de filterbubbel: de algoritmes in de zoekmachines bepalen welke informatie ons wordt voorgeschoteld. Veel missen we. Er gaat dus iets mis tussen de digitale wereld en de fysieke wereld. Er gebeurt heel veel in Amerika, waar ik nu ben. Ik heb nu de behoefte te proberen te voelen wat er echt aan de hand is, tussen de mensen te zijn.’

De mars is een protest tegen Trump.
‘Het is geen anti-Trump mars. The Guardian schreef het goed op: het is een social justice event. De mars is ook niet alleen voor vrouwen, hij is bedoeld voor allerlei groepen die zich momenteel bedreigd voelen, ook voor immigranten en homoseksuelen. Er is al genoeg versplintering en polarisering, laten we vooral bij elkaar komen en het gesprek aangaan. Samen laten we zien dat we er zijn en waar we voor staan. Het is een geweldloos protest.’

Maakt u zich zorgen om de situatie in de Verenigde Staten?
‘Het is moeilijk je zorgen te maken, want het is zo onvoorstelbaar wat hier nu gebeurt. Normaalgesproken probeer ik me alleen zorgen te maken om dingen waar ik controle over heb. Waar ik me zeker wel zorgen om maak, is dat mensen de kans voorbij laten gaan om van zich te laten horen. Om te zeggen: ‘nee, zo spreek je niet tijdens een politiek debat’, of ‘zonder respect voor iedereen in dit land kun je je als politicus niet opstellen’, of ‘het is niet verantwoord om op zo’n manier met de media om te gaan’. De wereld is geen aandelenmarkt: je roept wat en wacht de reacties maar af.’

Heeft zo’n mars invloed?
‘Veel van de burgerrechten die we in Amerika hebben, hebben we omdat mensen de straat op zijn gegaan. Denk aan de March on Washington in 1963 met de speech van Martin Luther King. Historisch gezien is dit de manier waarop wij Amerikanen dingen veranderen of richting geven. Ik hoop deze mars impact heeft, maar mogelijk kunnen we dat pas voelen op de lange termijn.’

Bent u speciaal voor de inauguratie naar Amerika gereisd?
‘Ja, ik ben geboren in de buurt van Washington. Na de verkiezingen had ik behoefte aan verbondenheid. Ik ben hier twee weken op vakantie om familie en vrienden op te zoeken. Zaterdag ga ik met een bus naar de mars in Washington. Tijdens de inauguratie ben ik bij mijn tante.’

Volgt u de plechtigheid via de tv?
‘De inauguratie van Obama heb ik ook niet gezien – achteraf heb ik wel veel van zijn speeches geluisterd. Bij Trump zou ik een grote emotionele afkeer moeten overwinnen om te kunnen kijken. Als ik op de lift stond te wachten, de deuren gingen open en hij stond erin, zou ik aarzelen om in te stappen. Bij elke Amerikaanse president zou ik gewoon instappen, vol nieuwsgierigheid. Maar bij hem hoor ik alleen maar zijn woorden over vrouwen in mijn hoofd weergalmen: het gedrag dat hij vertoont maakt veel communicatiemogelijkheden gewoon stuk.’

Zou u nu in Amerika willen wonen en werken?
‘Ik ben tien jaar in Nederland en in Nijmegen werk ik in een droomomgeving, dus nee. Maar er knaagt toch een soort schuldgevoel. Niet dat ik iets had kunnen veranderen als ik in Amerika was geweest, maar toch. Ik vind dat wij als wetenschappers de verantwoordelijkheid hebben een tegenwicht te bieden.’