Ondanks de strenge coronamaatregelen ligt het aantal volhouders van Dry January in lijn met dat van andere edities. Dat blijkt uit onderzoek onder Nijmeegse deelnemers aan de maand zonder alcohol van organisatie ‘Wij zijn groen, gezond en in beweging’ in samenwerking met verslavingsonderzoeker Jacqueline Vink.

Zijn er grote verschillen in de beleving van Dry January tussen studenten, medewerkers van de Radboud Universiteit en de HAN en zorgmedewerkers? Dat vroeg een groep onderzoekers onder leiding van de Nijmeegse hoogleraar Orthopedagogiek Jacqueline Vink zich af in samenwerking met tal van andere organisaties (zie kader, red.). Vlak voor en vlak na januari zetten ze vragenlijsten uit bij 922 Nijmeegse deelnemers aan de maand zonder alcohol.

Inmiddels zijn de resultaten bekend. ‘De meeste  respondenten waren hoogopgeleid en minder grote drinkers dan gemiddeld’, zegt Vink in een Zoom-gesprek. ‘Ze gaven aan voor deelname aan Dry January zo’n elf glazen alcohol per week te drinken, waar dat bij andere deelnemers normaal zo’n achttien glazen zijn.’

Uit de voormeting bleek dat studenten minder vaak dan de andere subgroepen op alle werk- of weekenddagen alcohol drinken. ‘Maar ze drinken in totaal wel meer glazen per week dan zorgmedewerkers en onderzoekers’, zegt Vink. ‘Het is bekend dat studenten sociale drinkers zijn en vooral drinken op feestjes.’

‘Zorgmedewerkers vinden een jaarlijkse reset belangrijk’

Voor de meeste deelnemers aan Dry January zijn de mentale en lichamelijke effecten de belangrijkste redenen om mee te doen. Studenten haalden daarnaast motivatie uit ‘de uitdaging’ om een maand lang de alcohol te laten staan. ‘Dat heeft wellicht te maken met de IkPas-battle tussen Nijmegen en Tilburg, waarvoor veel reclame is gemaakt onder studenten’, zegt Vink. Zorgmedewerkers vinden een jaarlijkse reset dan weer belangrijk. Vink: ‘Zij doen mee om gezondheidsredenen: omdat ze denken dat het goed is om één keer per jaar niet te drinken.’

Zorgen en stress

Ruim 77,6 procent van de Nijmeegse deelnemers heeft Dry January volgehouden, wat iets meer is dan het landelijke gemiddelde van deelnemers aan Ik Pas vorig jaar (75 procent). ‘80 procent van de zorgmedewerkers is erin geslaagd om een maand lang geen alcohol te drinken. Dat zijn sowieso al gedreven mensen, maar het zou ook kunnen dat zorgmedewerkers die nu onder druk staan, niet hebben deelgenomen aan het onderzoek’, zegt Vink. Van de studenten heeft 74,2 procent niet gedronken, van de RU/HAN-medewerkers 72,4 procent.

Toch had Vink ingeschat dat het aantal volhouders door de coronamaatregelen hoger zou liggen, zoals bijvoorbeeld uit de resultaten van het Grote Drank- & Drugsonderzoek van Vox bleek. ‘Mensen hebben minder sociaal contact’, zegt ze. ‘De horeca is gesloten en er zijn minder feestjes, en dus ook minder gelegenheden om te drinken. Ik ben dus verbaasd dat het aantal volhouders niet nog hoger ligt.’

Bijna 60 procent van de ondervraagden zegt positieve effecten te ondervinden van een maand zonder alcohol. Opvallender is dat ook  ruim 11 procent van de deelnemers last blijkt te hebben van negatieve effecten. ‘Binnen die groep gaven  mensen aan dat ze minder goed sliepen tijdens Dry January’, zegt Vink. ‘Ze aten meer en snoepten vaker, waardoor ze soms zelfs wat kilo’s zijn bijgekomen. Een minderheid vond het leven zonder alcohol saai en kreeg hoofdpijn. Dat laatste zou een soort ontwenningsverschijnsel kunnen zijn, als het stevige drinkers waren.’

Licht in het hoofd

Mensen die een maand zonder alcohol succesvol hebben volbracht, geven zichzelf een geluksscore van 7,2. De mensen die het niet hebben volgehouden, scoren een 6,9. ‘Dat is een opmerkelijk verschil, al kan je daar geen oorzaak en gevolg aan geven’, aldus Vink.

‘Ik heb het idee dat ik niet zo goed tegen alcohol kan’

Zelf heeft Vink overigens niet meegedaan aan Dry January. Daar is een eenvoudige reden voor. ‘Ik drink al een paar jaar niet omdat ik het idee heb dat ik niet zo goed tegen alcohol kan. Ik word heel gauw licht in mijn hoofd, waardoor ik er niet het plezier uit haal dat andere mensen er wel uit halen.’