De universiteit is populair. Steeds meer vwo’ers kiezen voor de universiteit, terwijl een hbo-opleiding misschien beter bij ze past. Daarnaast kiezen steeds meer hbo’ers voor een vervolgopleiding en is er nu discussie over de kwaliteit van het hbo. Reden voor AKKUraatd om gisteren een debat te houden met de centrale vraag: ‘Wat doe jij op de universiteit?’

De opkomst viel een beetje tegen, waardoor het vooral een samenzijn werd van aan AKKUraatd verbonden studenten. ‘Misschien was het tijdstip, later in het jaar en laat op de dag niet zo gelukkig gekozen’, verklaart Studentenraadvoorzitter Judith Rotink. ‘Aan het onderwerp en het debat kan het niet liggen.’ Er ontstond inderdaad een interessant debat met Janny van Meenen, decaan van het Liemerscollege in Zevenaar en secretaris van de decanenkring Arnhem, onderwijssocioloog dr. Maarten Wolbers,  Ad van Hout (coördinator aansluiting VWO-WO) en LSVB-secretaris Kitty Egelman, die de plaats innam van Kamerlid Jadnanansing, dat verhinderd was.

Duidelijk was dat Maarten Wolbers en Ad van Hout van mening verschilden over het waarom van de toename van het aantal vwo’ers op de universiteit. Van Hout wees vooral naar het hbo, dat volgens hem in toenemende mate onaantrekkelijk was voor vwo’ers. ‘Ze lopen gillend weg vanwege het niveau.’ Wolbers vindt dat de universiteit ook naar zichzelf moet kijken. ‘In een toenemende concurrentie is het wetenschappelijk onderwijs ‘gehboiseerd’. Zo zag je een toename van de ‘kundes’, opleidingen die meer op hbo-opleidingen gingen lijken om studenten op die manier naar de universiteit te trekken. Kijk naar Journalistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ik vind niet dat het hbo ingeboet heeft.’

Liever academicus
Judith Rotink was het met Van Hout eens. ‘Studenten klagen steen en been over het niveau van het hbo. Je kunt veel winnen door het hbo beter te organiseren.’ Volgens Kitty Egelman, die zelf een hbo-opleiding nog niet heeft afgemaakt en straks naar de universiteit wil, is die organisatie voor een hogeschool lastiger dan voor een universiteit, vanwege de meerdere niveaus van instroming. ‘Je hebt mbo’ers, vwo’ers en havisten en je moet iedereen tevreden houden.’
Een andere studente bracht een ander aspect in: de rol van het bedrijfsleven. ‘Ik heb zelf hier bedrijfskunde gestudeerd. Vriendinnen die hbo hebben gedaan, hebben veel meer moeite om een baan te vinden. Ik ga een traineeship volgen, maar daarvoor moet je wel op de universiteit hebben gezeten.’
Bij een discussie over de ideale route, gaf decaan Van Meenen aan voorstander te zijn van de route havo-hbo-wo. ‘Voor veel vwo’ers is de overstap naar wo een pittige. Voor hen is het dan goed als ze in ieder geval een goede beroepsopleiding binnen hebben.’

Eén gebouw
Waar de aanwezigen het over eens waren, is dat er iets moet veranderen in het Nederlandse onderwijs. Zo vindt Kitty Egelman dat studenten op te jonge leeftijd (17 of 18) al een belangrijke keuze voor hun toekomst moet maken en dat er in begeleiding veel dingen beter kunnen, door bijvoorbeeld matchinggesprekken. Van Hout is blij dat er werk wordt gemaakt van de associate degree (verkort hbo) en roemde het plan van onderwijsdirecteur Daniel Wigboldus (sociale wetenschappen) om het mentoraat van het eerste jaar door te trekken naar het tweede en derde jaar. Maarten Wolbers vindt dat het onderwijssysteem moet worden aangepast. ‘Ik zie één gebouw of stelsel voor me waarbinnen studenten van meerdere niveaus een eigen plek hebben. We hoeven niet allemaal die gedreven onderzoeker te worden. Ik vind ook dat we af moeten van de titels en het onderscheid in hbo en wo.’

Weerstand
De afsluitende column van scheikundestudent Joep Bos-Coenraad sloot daar uitstekend op aan. Hij stelde voor om het zwart-wit tussen hbo en wo op te heffen en alles universiteit te noemen, net als in Amerika. Dat zorgt er volgens hem voor dat universiteiten beter hun best doen om uit te blinken in de belangrijke pijlers kwaliteit, niveau en inhoud. Dat daar weerstand tegen is, begrijpt Bos-Coenraad deels. De overheid heeft zich blindgestaard op percentages hoger opgeleiden, met een financiering op basis van uitstroom en een devaluatie van het hoger onderwijs en een slecht imago van het hbo als gevolg. /Tim de Hullu