‘Dit moet iedereen kunnen zien’, dacht Menno Jonker als kunstgeschiedenisstudent toen hij voor zijn studie de tekeningen van de zeventiende-eeuwse kunstenaar Andries Beeckman bestudeerde. We zijn zeven jaar verder en Jonker heeft het voor elkaar gekregen. Sinds zaterdag hangen de werken in de Kunsthal Rotterdam.

In 2007 kregen Menno Jonker en zijn studiegenoten voor een speciaal project aan de Radboud Universiteit 55 pas ontdekte tekeningen van Andries Beeckman onder ogen. ‘Ze hadden tot die tijd altijd in de Bibliothèque Nationale in Parijs gelegen’, zegt Jonker. ‘De tekeningen hebben in eeuwen geen daglicht gezien. Het lijkt wel of ze gisteren geschilderd zijn, zo vers en helder zijn de kleuren nog.’

De studenten, onder leiding van docent Erlend de Groot, waren de eersten die de tekeningen systematisch in kunsthistorische en cultuurhistorische context plaatsten. En dat was interessante studiestof. ‘Er ging vroeger bijna nooit een schilder op reis naar Batavia. En als dat al gebeurde dan kwam hij vaak niet levend terug. Beeckman lukte het wel en hij tekende waarheidsgetrouwe afbeeldingen van mensen en dieren die men in Nederland nog nooit gezien had. Dat maakt hem uniek, toen en nu nog steeds.’

Klapstuk
Eén van de klapstukken van de expositie is verreweg het bekendste doek van Beeckman; ‘Gezicht op Batavia’ – dat normaal gesproken in het Rijksmuseum hangt. ‘Het viel niet mee om dat in bruikleen te krijgen. Omdat het één van de sleutelwerken van het Rijksmuseum is, moet dat daar normaal gesproken altijd op zaal hangen. Gelukkig zagen zij in hoe bijzonder het is wat we vanaf morgen in de Kunsthal gaan laten zien.’

De beschrijvingen die de studenten tijdens het project maakten, vormen nu de basis van het boek over Beeckman dat de Stichting Nijmeegse Kunsthistorische Studies gelijktijdig met de tentoonstelling uitgeeft. ‘Het ene jaar wat intensiever dan het andere, maar eigenlijk ben ik al die tijd bezig geweest met het realiseren van de expositie en het uitgeven van het boek. Dat het eindelijk zover is, is natuurlijk enorm spannend. /Tim van Ham

’De tentoonstelling ‘Van velerlei pluimage. Zeventiende-eeuwse watervertekeningen van Andries Beeckman’ is te zien in de Kunsthal Rotterdam. Klik hier voor meer info. Het gelijknamige boek verschijnt bij uitgeverij Vantilt / NKS.  Klik hier voor meer info.