Vind een balans tussen studiedruk en geluk. Dat was de boodschap bij de opening van het academisch jaar, geheel in het teken van ‘geluk’. Het universiteitsbestuur wil werk maken van het welzijn van de studenten, maar hoe doe je dat? Drie hoogleraren geven advies.

Esther-Mirjam Sent: ‘Een coach die helpt de weg te wijzen’
Hoogleraar Economie Esther-Mirjam Sent werkt graag het misverstand uit de wereld dat geluk van doen heeft met geld. ‘Geld heeft hetzelfde effect op de hersenen als drugs, het geeft alleen een tijdelijk geluksgevoel, dus het college van bestuur hoeft daarop niet te sturen.’ Wat wél kan helpen is om studenten wegwijs te maken in een wereld waarin allerhande zaken om aandacht vragen. ‘De verwachtingen zijn hoog en de keuzes die studenten maken zijn lang niet zo rationeel als men denkt.’ De balans tussen prestaties en geluk is fragiel, zegt Sent, die daarom een coach bepleit als een helpende hand voor studenten. Nog niet zo’n gek idee om zo’n coach in te bedden in het reguliere onderwijs, aldus de hoogleraar. ‘Daarmee benadruk je als universiteit dat het je ernst is.’

Ap Dijksterhuis: ‘Wijs visitatiecommissies de deur’
Hoogleraar Sociale psychologie Ap Dijksterhuis heeft al diverse boeken over geluk op zijn naam staan. Hij richt zijn advies op de druk die op het onderwijs en onderzoek staat. Minder druk op de ketel kan immers heilzaam werken op ieders welzijn. ‘We zouden met z’n allen het onderwijs losser moeten organiseren’, zegt Dijksterhuis, ‘en zowel docenten als studenten veel meer vrijheid moeten geven’. Ook wil de hoogleraar af van de regeltjesgekte en verantwoordingsdrang in de onderwijsinstituten. ‘En we moeten niet continu veranderingen doorvoeren.’ Dat veranderingen en regeltjes nodig zijn om tegemoet te komen aan de visitatiecommissies – wat Dijksterhuis steeds krijgt te horen – is voor hem reden de stellingen te betrekken. ‘Lobby om van die idiote visitatiecommissies af te komen. Of wijs ze de deur. Ik wil daar graag bij helpen.’

Anne Speckens: ‘Maak mindfulness laagdrempeliger’
De universiteit heeft als enige in Nederland een academisch centrum voor mindfulness naast de deur, aangevoerd door hoogleraar Psychiatrie Anne Speckens. Door onderzoekers en medewerkers van het Radboudumc wordt flink deelgenomen aan de cursussen, mede dankzij subsidies. ‘Dat zou je ook voor studenten kunnen doen, nu zijn de kosten van ruim 400 euro een te hoge drempel.’ De geleerde vaardigheden – stressreductie, bewustzijn bij je handelen, balans tussen werk en privé –  worden inmiddels ingebed in het medisch curriculum. ‘Voor artsen liggen die vaardigheden voor de hand, maar ook voor andere opleidingen is het een nuttig aanbod, zoals ook steeds vaker gebeurt in het hoger beroepsonderwijs.’ Het centrum van Speckens heeft al een aantal studieadviseurs opgeleid tot mindfulnesstrainer, wat het aanbod dichter bij studenten brengt. ‘Er valt nog een wereld te winnen met preventie, en mindfulness kan je behoeden voor grotere problemen,’ zegt Speckens. ‘En het verlicht bovendien de druk op de studentpsychologen.’

Volgens onderzoek vorig jaar ervaart één op elke vier studenten een gevoel van leegte en mist één op de vijf studenten mensen om zich heen. Het college van bestuur broedt op maatregelen. De ondervraagde hoogleraren doceren in de dit jaar in het leven geroepen cursus over geluk.