Peer Scheepers werkt al bijna veertig jaar als methodoloog en socioloog aan de Radboud Universiteit. Toen zijn pensioenleeftijd in zicht kwam, begon de hoogleraar alvast uit te kijken naar iets anders. Nu staat hij een dag per week tussen de schapen, in plaats van voor een groep studenten.

Het is een vreemd toeval. Hoogleraar Peer Scheepers bracht onlangs de stamboom van zijn familie in kaart – terug tot 1623 – en kwam erachter dat bijna al zijn voorvaderen schaapsherder waren. Hij liep toen al een tijdje over de hei met zijn ‘eigen’ kudde: sinds twee jaar is hij assistent-herder van 250 schapen. Nu lijkt het er dus op dat die carrièrestap genetisch bepaald is.

Traditie

‘Ik wist dat niet’, zegt hij op een maandagochtend in de stromende regen. ‘Mijn vader was fabrieksarbeider, maar zíjn vader was schaapsherder en de generaties daarvoor ook.’ Scheepers zette de traditie per ongeluk voort toen hij een oude studievriend (‘we zijn jaargenoten van Rita Verdonk’) een dag in de week besloot te helpen bij het zware werk in het veld.

‘Ik had het wel gezien met de leidinggevende functies’

‘We hebben net een lam los moeten knippen’, antwoordt hij op de vraag wat het werk precies inhoudt. ‘Het dier had zich vastgedraaid in een braamstruik.’

Peer Scheepers draagt stevige laarzen en een waterdichte jas, met daar overheen een fluorescerend oranje hesje. Op zijn hoofd een rode pet. Met grote passen loopt hij door het drassige veld, op zoek naar de beschutting van de bomen langs de Panovenlaan, niet ver van de universiteitscampus. Vanaf hier kan hij zijn werkkamer op de faculteit bijna zien.

Voedselbank

Sinds 2001 is Scheepers hoogleraar Methoden en Technieken van Sociaalwetenschappelijk Onderzoek, in 1994 was hij al bijzonder hoogleraar Maatschappelijke Vooroordelen. Een paar jaar geleden besloot hij minder te gaan werken en vast na te denken over de tijd na zijn pensioen. Hij wilde iets met zijn handen doen en al te grote verantwoordelijkheden van zich afschudden. Op de faculteit was hij onder meer vicedecaan en onderzoeksdirecteur geweest. ‘Ik had het wel gezien met de leidinggevende functies’, zegt hij.

Maar het viel nog niet mee om klusjes te vinden, zijn cv zat in de weg. ‘Ik meldde me aan bij de Voedselbank, maar toen ze zagen wie ik was, vroegen ze me meteen voor een bestuursfunctie. Dat wilde ik nu juist niet, ik wilde gewoon boodschappenkratten vullen.’

‘Ik heb nu een mooie mix van bezigheden’

Bij de schaapskudde onthoudt hij zich van alle ‘leidinggevende’ taken. Het aansturen van de hond en de schapen is voorbehouden aan herder Paul Hezemans. Peer Scheepers helpt bij het ‘groenonderhoud’.

‘De schapen grazen het gras af, maar de afspraak met de opdrachtgevers is dat wij een terrein waar de dieren lopen, helemaal kaal achterlaten. Dat betekent dat we alle braamstruiken moeten afknippen en boompjes moeten snoeien. Het is een stuk natuurbeheer.’

Uitputtend

De kudde graast behalve rond de universiteit ook op Mulderskop en de Mookerheide. De dieren leggen alle afstanden te voet af. De herder en zijn assistent moeten dan het te begrazen gebied eerst afzetten met oprolbare hekken van honderden meters lang. Dat is een flink karwei, vertelt Scheepers. Daarnaast moeten bakken met water gevuld worden voor de schapen.

‘Na een dag werken bij de schapen ben ik helemaal kapot’, zegt hij. ‘Fysiek is het uitputtend. Daarom help ik Paul ook, we zijn allebei 65. Voor hem alleen is het ook te zwaar geworden.’

Eind september houdt de hoogleraar zijn afscheidscollege, maar in de rol van emeritus blijft hij nog twee dagen in de week op de universiteit werken. Hij werkt ook door als lid van de Staatscommissie tegen Racisme en Discriminatie die door de regering werd ingesteld na de toeslagenaffaire. Samen met negen andere hoogleraren uit verschillende disciplines buigt hij zich over de vraag hoe de Nederlandse wetten moeten worden aangepast zodat racisme en discriminatie binnen de overheid en andere organisaties minder kans krijgen.

‘Het commissiewerk is één dag in de week’, vertelt hij. ‘Het kwam heel gelegen, nu heb ik een mooie mix van bezigheden.’ Er blijft ook nog tijd over om oppasopa te zijn.

Kuddedieren

Terwijl hij staat te praten, geeft een van de schapen kopjes tegen zijn bovenbeen. Achter het dier vormt zich meteen een rijtje schapen die hetzelfde willen doen. ‘Het blijven kuddedieren, hè’, merkt Scheepers lachend op.

Veel parallellen tussen zijn werk als wetenschapper en dat als schapenhoedersassistent ziet hij niet. Dat was nu juist de bedoeling, constateert hij tevreden. De kudde telt overigens wel twee zwarte schapen, maar die hebben, voor zover hij dat kan beoordelen, geen last van discriminatie.