De roep om studieschuld verplicht te laten registreren wordt steeds luider. Maar er worden ook vraagtekens bij gezet. Want wat zijn de gevolgen voor starters op de woonmarkt?

Stel: jij en je partner zijn op zoek naar een eerste koophuis. Ondanks de crisis, hebben jullie allebei een drukke baan gevonden. Samen verdienen jullie zestigduizend euro per jaar. Het huis dat jullie op het oog hebben, staat te koop voor 250.000 euro. Na wat grof rekenwerk, blijkt dat net binnen het bereik van jullie maximaal te lenen hypotheekbedrag.

Totdat je bedenkt dat er nog zo iets is als studieschuld. Jullie hebben allebei een academische opleiding achter de rug, en het ‘ervan genomen’ tijdens de studietijd. Totale schuld: dertigduizend euro. Is dat droomhuisje dan nog wel te financieren? Je doet gauw nog eens hetzelfde rekenwerk, maar nu neem je de studieschuld mee. En wat blijkt? Opeens heb je een kredietcapaciteit die 40.000 euro lager ligt. Zeg maar dag tegen jullie droomhuis.

BKR
Of toch niet? Wat blijkt: het is helemaal niet verplicht om je studieschuld te vermelden bij de bank. Althans, nog niet. Met het leenstelsel in het verschiet, wordt de roep om het registreren van de studieschuld luider. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) sprak zich vorige week woensdag uit voor het verplicht registreren van studieschuld bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Het BKR houdt van elk Nederlands persoon met krediet een dossier bij. Banken kunnen vragen om deze gegevens in te zien voor zij een lening verstrekken.

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is al langer voorstander van het centraal laten registreren van de studieschuld. Als een soort pleister op de wonde, maakte de NVB gisteren bekend dat de wegingsfactor van de studieschuld onder het leenstelsel wordt verlaagd: van 0,75 procent naar 0,45 procent. Hierdoor telt studieschuld straks minder zwaar mee in het bepalen van de leencapaciteit bij het afsluiten van een hypotheek. Je kunt dus een hoger bedrag lenen, met dezelfde schuld.

De verlaging van de wegingsfactor is volgens de NVB mogelijk door de verlenging van de afbetalingstermijn van 15 naar 35 jaar. Hierdoor daalt de maandelijkse afbetaling aanzienlijk. Wanneer je een studieschuld van tienduizend euro hebt, betekent dat op dit moment  dat je maandelijks 75 euro per maand moet terugbetalen. In de toekomst is dit nog maar 45 euro per maand.

Zelfde bedrag
Volgens de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) haalt het verlagen van de wegingsfactor niet veel uit. ‘De daling van de wegingsfactor is niet significant’, zegt voorzitter Tom Hoven. ‘Want de gemiddelde studieschuld zal na invoering van het leenstelsel ook stijgen. Van 15.000 naar 25.000 euro. Dan kom je met de lagere wegingsfactor uit op een zelfde maandbedrag.’

De LSVb wil dat je je studieschuld ook in de toekomst niet op hoeft te geven. Maar wat nou als je je studieschuld verzwijgt voor de bank – zoals de helft van de personen nu doet? Dan zit je straks in je droomhuis, zonder dat je je maandlasten kan opbrengen. Daar maakt het Nibud zich zorgen over.  ‘Afgestudeerden met schuld moeten tegen zichzelf in bescherming worden genomen.’ Hoven is het daarmee oneens. Hij vindt dat de eigen verantwoordelijkheid van de afgestudeerde. / Felix Wagner & Mathijs Noij