Onno Crasborn houdt vrijdag zijn oratie helemaal in gebarentaal. Een tolk zorgt ter plekke voor de vertaling. Daarmee wil Crasborn een statement maken: gebarentaal moet hoger op de agenda.

Onlangs pleitte Onno Crasborn al voor les in gebarentaal op scholen. Gebarentaal is volgens de hoogleraar Nederlandse Gebarentaal namelijk ook van belang als je wel goed kan horen. Een alledaags voorbeeld: je bent samen met iemand boodschappen aan het doen, maar als je wilt overleggen over welke soort pasta jullie gaan nemen, blijkt de ander al naar het andere eind van de gang te zijn gelopen. Wat nu te doen? Schreeuwen word je meestal niet in dank afgenomen. De oplossing volgens Crasborn? Gebarentaal.

Bekkentrekkerij

‘Gebarentaal geeft je vaardigheden waardoor je gemakkelijker kunt communiceren. Het maakt je opener, expressiever, want je gebruikt meer mimiek. Denk maar aan een doventolk bij het nieuws. Dat kan er uitzien als overdreven bekkentrekkerij, maar is in feite heel effectief. Je kunt er nu eenmaal meer mee zeggen. En het laat je nadenken over wat je eigenlijk met je gezicht uitdrukt: is dat wel in harmonie met wat je zegt?’

‘Gek dat je nu op middelbare scholen wel exotische talen kunt leren, maar geen Nederlandse gebarentaal’

Iedereen aan de gebarentaal dus, als het aan Crasborn ligt. Maar hoe krijgen we dat voor elkaar? Volgens Crasborn ligt de oplossing bij de scholen. ‘Kinderen leren een taal gemakkelijk en zullen het snel vanzelfsprekend vinden om ook in gebarentaal te communiceren. Daarnaast is het toch gek dat je nu op middelbare scholen wel exotische talen kunt leren als Spaans en Chinees, maar geen Nederlandse gebarentaal.’ Gebarentaal zou ook een goede manier zijn om autistische en sociaal zwakke kinderen beter te betrekken bij de klas, verwacht Crasborn.

Goedkoop lesmateriaal

Crasborn wil dat gebarentaal uiteindelijk een eindexamenvak wordt. Hiervoor is hij een actie gestart die zich nu richt op basisscholen en later ook op middelbare scholen. De actie bestaat uit het verzorgen van een introductieles gebarentaal. ‘Ook bieden we de scholen goedkoop lesmateriaal aan’, zegt Crasborn. Tot nu toe lijkt er wel animo voor te zijn. ‘In één week hebben zich dertig klassen aangemeld’, vertelt Crasborn verheugd. ‘Maar we hopen zeker op het dubbele. Dit is pas het begin.’

Als meer mensen gebarentaal kennen, dan heeft dat ook voor slechthorenden grote voordelen. ‘Nederland telt nu zo’n anderhalf miljoen slechthorenden. Zij geven aan zich in de meeste situaties wel te kunnen redden, maar dat is natuurlijk niet hetzelfde als volwaardig meedoen. Zo is het een grote stap voor slechthorenden om naar feestjes te gaan waar veel rumoer is. Als gebarentaal breder gebruikt zou worden, maakt dat de stap voor doven en slechthorenden om wel naar dat feest te gaan een stuk kleiner.’

De oratie van Onno Crasborn is op 12 oktober om 15.45 uur in de Aula. Hier lees je meer over zijn actie, hier over Crasborns stichting Groots Gebaar.