Meer dan een kwart van alle energie die in 2019 aan de Radboud Universiteit werd verbruikt is duurzaam. Dat blijkt uit het energiejaarverslag van het Universitair Vastgoed Bedrijf. ‘We kunnen zeker nog energie besparen, maar het laaghangend fruit is nu wel geplukt’, zegt energiecoördinator Toon Buiting.

1. Volgens het Energie Jaarverslag van het Universitair Vastgoed Bedrijf verbruikte de universiteit in 2019 24 procent minder gas. Waar komt die daling vandaan?

De sloop van de Thomas van Aquinostraat in 2018 was een uitgelezen kans voor de Radboud Universiteit om het hybride energienet naar de rest van de campus uit te breiden. De nieuwere gebouwen op de campus zoals het Gymnasion, het Huygens- en het Grotiusgebouw kregen al langer duurzame warmte en koeling via een warmte-koudeopslagsysteem, maar de gebouwen in de TvA-straat werden via gas verwarmd.

Hoe werkt het systeem? Via buizen onder de grond leveren pompen warmte en koeling aan de gebouwen op de campus. Heel wat nieuwe gebouwen zoals het Grotius, Huygens en Maria Montessori bestaan aan de buitenkant uit grote oppervlaktes glas. De warmte die in deze gebouwen wordt opgevangen, wordt over de andere gebouwen verdeeld. Zo bespaart de universiteit op fossiele energie. Alleen wanneer het hard vriest, moeten de gasketels in de oudere gebouwen zoals het Erasmusgebouw of de UB bijspringen.

‘De besparingen die we ons als doel hadden gesteld, zien we nu terug in onze meters’, zegt Toon Buiting, coördinator energie van het Universitair Vastgoed Bedrijf. ‘Met de koppeling van het Erasmusgebouw, de UB, het Collegezalencomplex en het Spinozagebouw aan het hybride energienet besparen we 600.000 kubieke meter gas.’

De Mercatorgebouwen 1 en 2, het Berchmanianum en het Forum kunnen in principe ook nog op het net worden aangesloten, maar daarover is nog geen beslissing genomen. Buiting schat dat de universiteit daarmee nog eens 435.000 kuub gas extra kan besparen. ‘Daarnaast onderzoeken we of buren van de campus, zoals SSH&-complex Sterrenbosch, kunnen worden aangesloten.’

2. Wat gebeurt er met de zonne-energie die op de campus wordt opgevangen?

Op dit moment liggen de daken van vier gebouwen van de universiteit vol zonnepanelen. ‘De opbrengsten zijn hoog en komen in de eerste plaats ten goede aan de gebouwen van de universiteit’, zegt Buiting. ‘Wat extra wordt gewonnen, komt terecht in het eigen elektriciteitsnet van de universiteit en het Radboudumc en wordt in andere gebouwen gebruikt. Wij zijn onze eigen netbeheerder en op die manier maken we optimaal gebruik van de opbrengst.’

3. Ligt de universiteit op schema om energieneutraal te worden in 2050, zoals ze zichzelf tot doel heeft gesteld?

‘Het is best moeilijk om evenveel energie te produceren als je nodig hebt’, zegt Buiting. ‘Sommige onderzoeksapparatuur verbruikt veel energie. Voor het Magnetenlab zal het bijvoorbeeld heel moeilijk zijn om energieneutraal te worden.’

Ook het totale energieverbruik verduurzamen is moeilijk, zegt Buiting. Voor windturbines is geen plaats op de campus. Wel komen er zonnepanelen bij op de daken van het Maria Montessorigebouw en HFML. ‘De zonnepanelen die op het Maria Montessorigebouw worden geplaatst, zullen evenveel opbrengen als de verlichting, verwarming, koeling en ventilatie van het gebouw vragen. Maar om aan de totale vraag naar energie van de universiteit te voldoen, brengen de zonnepanelen te weinig op.’

Toch doet de universiteit er volgens Buiting alles aan om het doel voor 2050 te halen. Om de CO₂-uitstoot zoveel mogelijk te reduceren, sloten de universiteit en het Radboudumc een overeenkomst met hun energieleveranciers. ‘Daarin eisen we dat onze energieleveranciers extra duurzame criteria opstellen, zodat we zoveel mogelijk groene stroom kunnen kopen. Als we via hen meer elektriciteit uit windenergie kunnen gebruiken, danverduurzamen we ons elektriciteitsverbruik.’

4. Waar valt de komende jaren nog winst te boeken?

‘Wat betreft energiebesparing is het laaghangend fruit nu wel geplukt’, zegt Buiting. Toch ziet hij nog enkele manieren waardoor extra bespaard kan worden, bijvoorbeeld in de verlichting. Het hybride energienet kan verder worden uitgebouwd, enkele gebouwen moeten verder worden geïsoleerd en pompen moeten worden vernieuwd. Buiting: ‘Er zijn nog mogelijkheden om grote stappen te maken, maar die zijn in verhouding duurder dan vorige maatregelen.’

5. Bespaart de universiteit extra energie door de coronacrisis?

Vast en zeker. ‘Dat zie ik terug op de energiemeters, die ik thuis kan aflezen’, zegt Buiting. Per week bespaart de universiteit zo’n 200.000 kW-uur elektriciteit en dat wordt steeds meer. ‘Maar natuurlijk zijn die besparingen niet structureel’, aldus Buiting.