Wie bedenkt zo’n ‘prijs’? De orde werd in mei 1957 ingesteld door de toenmalige Franse minister van Cultuur. In 1963 besloot Charles de Gaulle, toen president van Frankrijk, dat deze orde onderdeel moest worden van de Ordre national du Mérite (de nationale Orde van Verdienste).

Waarom? Als blijk van waardering voor wie binnen of buiten Frankrijk een belangrijke bijdrage heeft geleverd op het gebied van de Franse letteren en kunsten.

Hoe kun je de onderscheiding krijgen? De orde wordt bestuurd door een Raad, die wordt voorgezeten door de Franse minister van Cultuur. Er zijn drie rangen: Commandeur is de hoogste, gevolgd door Officier en Ridder. Ridders en Officieren worden benoemd door de Raad, de minister kiest de Commandeurs.
In Nederland ontvingen eerder al Harry Mulisch, componist Jan Vlijmen, het Holland Festival en Hella Haasse de onderscheiding. Vandaag valt die eer dus Etty Mulder te beurt. Ze ontvangt de onderscheiding uit handen van de Franse ambassadeur Pierre Ménat, in zijn residentie in Den Haag.

Etty Mulder? Etty Mulder kwam in 1982 naar de Radboud Universiteit als hoogleraar Muziekwetenschap en nam in 2007 afscheid als hoogleraar Algemene Cultuurwetenschappen. Daarnaast was ze bestuurslid en voorzitter van diverse stichtingen. Sinds 2000 is Mulder voorzitter van Stichting Pierre Boulez, een stichting die het muziektheoretische werk van deze Franse componist onder de aandacht brengt. Ze is ook auteur en biograaf.

Terechte benoeming? Paul Sars, decaan van de letterenfaculteit, vindt van wel. ‘Etty Mulder heeft veel verdiensten voor de Franse cultuur in Nederland. Of het nou muziek, filosofie of literatuur betreft: ze heeft het intellectuele debat in Nederland vanuit een breed spectrum verrijkt met onder meer een Franse inbreng.’

Hoe reageert Mulder zelf? ‘Deze onderscheiding wordt gegeven op grond van prestaties die je in de loop der jaren hebt verricht en waarmee je de aandacht trok. Bij mij zijn die prestaties niet alleen terug te vinden in mijn universitaire werkzaamheden, maar ook in het werk dat ik deed in diverse stichtingen. Daar was ik in de gelegenheid vooraanstaande kunstenaars voor het voetlicht te brengen. Claude Lanzmann bijvoorbeeld, de grote cineast. En Pierre Boulez, de grote componist. Ook met de Franse schrijfster Marguerite Duras en de Duits-Franse dichter Paul Celan hield ik me bezig. Steeds stonden daarbij verbindingen tussen tekst, beeld en muziek centraal.
Wel, dat is kennelijk allemaal niet onopgemerkt gebleven. Al kwam de brief van de Franse minister van Cultuur, Frédéric Mitterand, als een volslagen verrassing. Het is voor mij van bijzondere betekenis dat de onderscheiding afkomstig is uit ‘het cultuurland’ Frankrijk. Over de situatie aan de Nederlandse letterenfaculteiten en die in ons culturele leven maak ik mij, zoals velen, nogal ongerust.
Ik beschouw deze onderscheiding als een teken dat er voor mij nog veel werk aan de winkel is in de lijn die ik altijd heb voorgestaan: interdisciplinair en sterk betrokken bij het kunstleven. Deze onderscheiding bevestigt mijn vakopvatting en brengt verplichtingen met zich mee. Vanzelfsprekend zal dit afstralen op het werk dat ik doe. Op dit moment voltooi ik een boek over de schilder Paul Klee en zijn betekenis voor de muziek.’ / Bregje Cobussen