Student aan de Radboud Universiteit Jan Groenendijk nam twee maanden pauze tijdens het schrijven van zijn masterscriptie. Hij wilde tussendoor ‘even’ wereldkampioen dammen worden. Met succes. Twee weken geleden versloeg de sympathieke student de titelhouder in zijn thuisstad Wageningen.

Herkend wordt hij nog niet op de campus. ‘Dammen is geen grote sport’, legt natuur- en sterrenkundestudent Jan Groenendijk (26) uit in het CultuurCafé. ‘Maar dat is helemaal prima.’

Toch was er best wat media-aandacht. De NOS stond op de stoep en in zijn eigen Wageningen werd hij na de uitzending van het sportjournaal op straat aangeklampt. ‘Opeens werd ik uit het niets gefeliciteerd. Dat was wel leuk, maar verder ben ik blij dat ik niet word herkend.’

Chinese grootmeester

Volledig gefocust lukte het Groenendijk om de regerende wereldkampioen Joeri Anikejev te slim af te zijn. In de maanden voorafgaand aan het toernooi bereidde de Radboud-student zich samen met een team tot in de puntjes voor. In totaal analyseerde hij honderden wedstrijden van zijn tegenstander. ‘Ik heb veel online gespard tegen een grootmeester uit China en daarnaast speelde ik fysieke partijen van soms vier tot vijf uur achter elkaar.’

‘Dankzij mijn team had ik deze keer ook echt het idee dat ik de match zou kunnen winnen’

Het is niet de eerste keer dat de dammer acte de présence gaf op een eindtoernooi. Zo is hij al regerend nationaal en Europees kampioen. Bovendien eindigde hij twee keer als tweede op een wereldkampioenschap, in 2015 en 2023. ’Wat ik anders heb gedaan dan tijdens voorgaande finales? Het zat vooral in de goede voorbereiding en in de analyses van de tegenstander. Dit keer had ik dankzij mijn team ook echt het idee dat ik de match zou kunnen winnen. In 2016 miste ik die overtuiging misschien, maar toen had ik nog niet zoveel ervaring.’

Felicitaties van de koning

Voor zijn uitzonderlijke prestatie ontving Groenendijk diverse felicitaties. ‘De burgemeester van Nijmegen stuurde een e-mail en ook van koning Willem-Alexander ontving ik een mooie brief. Dat vond ik wel leuk, natuurlijk.’ Met de titel gaat behalve eer en erkenning ook een geldsom gepaard. Tussen de kampioen en de runner-up werd vijftienduizend euro verdeeld.

Wie denkt dat de kersverse koning van het geblokte veld direct het nachtleven in zou duiken om de titel te vieren, heeft het echter bij het verkeerde eind. ‘Na afloop ben ik meteen naar bed gegaan. Ik was helemaal kapot.’

Niet zo gek als je weet dat de finale bestond uit twaalf partijen in twaalf dagen, waarvan de laatste en beslissende om half tien ’s ochtends begon. Pas om half acht viel de beslissing, na een zogenaamde tiebreak. ‘Ik heb het daarna nog wel rustig gevierd. Omdat ik van lekker eten houd, heb ik mijn familie en mijn vriendin op een etentje getrakteerd. Sowieso ga ik ook nog wat leuks verzinnen voor iedereen die mij heeft geholpen in de voorbereiding. Sommigen hebben heel veel tijd opgeofferd, dus daar ben ik ze heel erg dankbaar voor.’

Donkere materie

Om de titel te veroveren liet hij zijn masterscriptie even liggen. De natuur- en sterrenkundestudent doet onderzoek naar donkere materie. ‘Kort gezegd gaat het over materie die wel massa heeft maar geen licht geeft. Tot op heden is het een onverklaarbaar fenomeen. In de buitenste ringen van de sterrenstelsels lijkt meer materie aanwezig dan we kunnen zien en ik onderzoek een methode die zou kunnen aantonen dat dit inderdaad het geval is. Gelukkig vonden mijn begeleiders het geen probleem om het even te laten rusten.’

‘Misschien is het na de universiteit wel tijd voor iets anders’

Toch ziet Groenendijk het wel goedkomen met zijn studie. Dit jaar wil hij zijn masterscriptie afronden. ‘Als ik klaar ben, zal ik negen jaar over mijn studie hebben gedaan. Dat was een bewuste keuze, maar het was soms ook lastig om te combineren met het dammen. Dus misschien is het na de universiteit wel tijd voor iets anders.’

Wellicht zal Groenendijk dus niet promoveren. ‘Dan ben je sowieso weer vier jaar verder en ik denk niet dat het me genoeg tijd en ruimte geeft om me te ontwikkelen als dammer. Naast mijn studie wil ik blijven dammen, zodat ik de A-status van het NOC*NSF kan behouden en ik deel kan nemen aan alle toernooien die bij zo’n status horen.’

YouTube

In tegenstelling tot schaken, waar miljoenen in omgaan, is dammen geen sport waarmee je als professional meteen veel geld verdient. ‘Als ik schaker was geweest had ik inderdaad niet hoeven te studeren, maar ik vind studeren helemaal geen straf.’

Bij andere kleine sporten werken sommige atleten met persoonlijke sponsoren. Is dat een idee? ’Dat zou misschien kunnen in de toekomst’, zegt Groenendijk. ‘Maar in de schaakwereld zijn er ook spelers die hun wedstrijden livestreamen op YouTube. Sommigen hebben 15.000 live kijkers en vergroten zo hun inkomsten. Zoiets moet ook haalbaar zijn voor dammen. Ik zie mezelf in ieder geval wel uitleg geven over de zetten tijdens het streamen van wedstrijden. Dat lijkt me erg leuk.’