Na meer dan een jaar corona zijn veel landen nog steeds in een vorm van lockdown en kennen reisbeperkingen. Drie internationale studenten vertellen wat dat voor hen betekent. 'We onderschatten het trauma dat deze pandemie heeft veroorzaakt.'

Daniela Piangiolino, Arts and Culture Studies, Italië

Derdejaars Daniela is momenteel in Italië. Ze ging met Kerst terug naar huis, daarna werden alle vluchten geannuleerd. Italië zit nog steeds in een strenge lockdown, mensen mogen niet naar een andere regio reizen. Daniela, die Nijmegen heel erg mist, hoopt deze maand terug te keren.

‘Het is soms moeilijk om gemotiveerd te blijven, omdat ik geen mensen van mijn studie of mensen met dezelfde interesses om me heen heb. Daarbij is het soms lastig dat we verschillende culturele tijdzones hebben. In Nederland is het gebruikelijk om rond 13.00 of om 14.00 uur te vergaderen, terwijl je in Italië op dat moment luncht, normaal gesproken met je familie. Meestal is mijn geest pas na 15.00 of 16.00 uur klaar om te vergaderen of te studeren, maar mijn studieschema laat dat niet altijd toe. Ik kan me voorstellen dat het voor studenten met grote tijdzoneverschillen een hele uitdaging is om op de gekste momenten college te volgen.’

‘Van september tot december was ik nog in Nederland. Ik woonde in een huis met andere studenten, zonder gedeelde ruimtes, dus we konden niet echt met elkaar communiceren. Iedereen at, sliep, werkte en studeerde op zijn of haar kamer. Verstikkend vond ik dat. Dat gevoel komt soms terug in Italië, omdat ik het grootste deel van de dag in mijn kamer werk. Ook over reizen heb ik veel stress. ‘Kan ik wel terugkeren naar Nederland? En als ik dat doe, kan ik dan daarna wel terug naar Italië?’

‘Kan ik wel terugkeren naar Nederland? En als ik dat doe, kan ik daarna dan terug naar Italië?’

‘Ook vriendschappen worden beïnvloed door de pandemie, je creëert geen hechte banden met andere studenten. Je hebt minder om met elkaar te delen, want je maakt niet langer samen nieuwe herinneringen. Misschien ontmoet je de mensen met wie je tijdens je studie bevriend raakte niet meer, omdat ze vertrokken zijn en misschien niet meer terugkomen. En studiegenoten die je voor de pandemie nog niet ontmoet had, kun je niet eens meer leren kennen.’

‘Maar corona biedt ook veel kansen. Om virtueel te vergaderen bijvoorbeeld. Onze docenten zijn geweldig en begripvol, maar de universiteit legt helaas een te grote druk op hen en op ons om alles op tijd af te krijgen. Ik denk dat we dit systeem moeten stoppen en er opnieuw over moeten nadenken. Er wordt aan onze universiteit niet genoeg rekening gehouden met geestelijke gezondheid. Een universiteit moet niet alleen een instelling zijn met onderwijs en onderzoek, studenten en medewerkers moeten zich hier ook veilig voelen.’

Farijn Janssen, Arts and Culture Studies, Curaçao

Farijn Janssen uit Curaçao heeft haar familie al bijna een jaar niet gezien. Het lukte haar afgelopen zomer om een tijdje naar huis te gaan, maar keerde daarna terug naar Nederland voor haar studie. Een groot deel van de coronapandemie was reizen naar het eiland toegestaan, maar nu is het ingewikkelder. Sinds 31 maart zit Curaçao in een volledige lockdown.

‘In het begin was het erg moeilijk, omdat niemand van ons wist wat er ging gebeuren. Het voelde alsof mijn leven dat ik had opgebouwd uit elkaar viel. Ik heb hier niemand. Natuurlijk heb ik wel vrienden gemaakt, maar velen van hen zijn ook vertrokken vanwege corona.’

Farijn maakte zich ook zorgen over de gebeurtenissen waarmee Curaçao in maart en april werd geconfronteerd. ‘Voor een land dat voor 80 procent van de economie afhankelijk is van toerisme, was de plotse lockdown een worsteling. Omdat Curaçao geen financiële steun uit Nederland ontving, hadden veel mensen financiële problemen, waaronder mijn familieleden. Toen ik hoorde over protesten daar, had ik het gevoel alsof mijn huis in brand stond en ik niets kon doen – alleen maar toekijken van een afstandje.

‘In de kerstperiode had ik het ongelofelijk moeilijk zonder vrienden uit mijn thuisland. Ik twijfelde of ik naar huis zou gaan of niet, maar wat als ik vast zou komen te zitten? Net toen ik besloot om terug te keren, kregen al mijn familieleden corona. Dus bleef ik toch maar in Nederland. Het was de eerste keer dat ik Kerstmis alleen doorbracht.’

‘Het leven van internationale studenten is momenteel moeilijk. We zijn de gemeenschap waartoe we behoorden kwijt. Dat valt vooral op als je in gezelschap bent van Nederlandse vrienden. Zij kunnen naar hun familie gaan en daar in de watten worden gelegd, zelfs voor een korte periode. Dat is voor ons helaas onmogelijk. Het kan erg eenzaam zijn, er is een maand geweest waarin ik niemand anders heb aangeraakt.’

‘Toen ik uiteindelijk besloot om terug te keren, kregen al mijn familieleden corona. Dus bleef ik maar hier’

Farijn moedigt Nederlandse studenten aan om zich meer bewust te zijn van hun internationale vrienden, te kijken hoe het met ze gaat of ze uit te nodigen voor een wandeling. ‘We onderschatten het trauma dat deze pandemie veroorzaakt. Onze levens zijn helemaal anders, maar de verwachtingen en deadlines blijven hetzelfde. We gaan naar college alsof er niets aan de hand is, maar door alle druk heb je soms niet eens de energie om voor jezelf te zorgen. Daar moet je serieus rekening mee houden.’

Martina Janičkova, Arts and Culture Studies, Slowakije

Derdejaarsstudente Martina ontmoette haar familie twee keer dit jaar. ‘De eerste keer dat ik terug naar huis reisde was in de zomer, toen de regels minder streng waren. Nu heb ik mijn familie al een half jaar niet meer gezien.’

‘De situatie in mijn thuisland was lange tijd instabiel. De regelgeving veranderde voortdurend en er was geen duidelijkheid. Ik wilde terug naar Nederland, omdat ik mijn leven hier al had. Bovendien zijn de omstandigheden in Slowakije niet ideaal om te studeren.’

Martina herinnert zich de lokale scepsis – die had ze zelf ook – toen de coronacrisis naar Europa overwaaide. ‘In Nederland maakte niemand zich zorgen, terwijl mijn land al strikte regels hanteerde. Ik herinner me dat ik op het punt stond om naar Slowakije af te reizen. Precies op de dag van mijn vlucht besloot de Slowaakse regering om alle luchthavens te sluiten en om alle vluchten te annuleren. Pas een week of twee later werden de regels in Nederland ook strenger.’

‘In eerste instantie voelde het, eerlijk gezegd, fijn. Ik vond vreugde in kleine dingen, zeker in de lente. Aan de andere kant was het al voor corona moeilijk om een baan te vinden in Nijmegen. Toen ik moest stoppen met mijn toenmalige baan, kreeg ik het financieel wel moeilijk.’

‘In de herfst veranderde de situatie. Al snel ging alles volledig online. Veel van mijn klasgenoten gingen terug naar huis, maar ik wilde in Nijmegen blijven voor het geval we weer college op de campus zouden hebben. Het was echt moeilijk om gescheiden te zijn van familie, maar ik had het geluk dat ik hier omringd ben met geweldige mensen. We waren er voor elkaar.’

‘In de winter werd het moeilijker. Ik kon moeilijk andere mensen ontmoeten, omdat de beperkingen steeds heviger werden. In deze periode kwam mijn introverte kant naar boven, net als mijn gevoel van vervreemding.’

‘Het gevoel van verbondenheid met andere internationale studenten viel weg’

‘Als international maak je al geen deel uit van de samenleving waarin je terechtkomt, maar door andere internationals te ontmoeten, ontwikkel je een ander gevoel van verbondenheid. Nu viel dat weg. Ik ben niet in mijn eigen land, maar heb ook geen contact met de gemeenschap hier. Opgesloten zijn in je kamer versterkt dat gevoel en virtuele communicatie compenseert het maar in beperkte mate.’

‘Ik had het geluk dat ik met Kerst naar huis kon, vooral omdat ik wist dat zoveel mensen niet bij hun familie konden zijn. Het was een heel emotioneel bezoek aangezien we elkaar al een half jaar niet meer hadden gezien. En hoewel ik zo lang fysiek gescheiden was van mijn familieleden, werd onze band juist sterker.’