Als er één ding duidelijk is geworden sinds het begin van dit studiejaar, is het dat de campus waarschijnlijk voller dan ooit is. Vooral voor internationals lijkt het vinden van een kamer op fietsafstand onmogelijk. Calorta Tan uit China verblijft bij een vriendin in Ede. ‘Ik grapte met mijn collega’s dat ik wel op kantoor kon gaan wonen en douchen in de sportschool.’

Terwijl de woningcrisis – in Nijmegen en in heel Nederland – al in een stroomversnelling zat vóór de pandemie, brengt het eerste fysieke studiejaar op de campus extra uitdagingen met zich mee – al helemaal voor internationals aan de Radboud Universiteit. Zoveel zelfs dat de universiteit afgelopen zomer mails verstuurde naar zo’n 200 aankomende internationale studenten met de mededeling niet naar Nijmegen te komen als ze geen woonplek hebben.

‘In augustus, vlak voor de start van mijn PhD kreeg ik ook die mail’, vertelt Calorta Tan. De 25-jarige is uit China hierheen gekomen voor een zelf gefinancierde PhD in psychologie aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen. Het uitstellen van haar PhD was geen optie meer, dus is ze toch gekomen – zonder woning. Op dit moment verblijft Tan bij een vriendin in Ede. Voor oktober heeft ze een andere kortetermijnoplossing gevonden.

‘Ik heb onderhand wel vijftig mails verzonden, maar ik krijg geen antwoord – zelfs geen afwijzing’

‘Ik grapte met mijn collega’s dat ik wel op kantoor kon gaan wonen en douchen in de sportschool’, zegt ze. ‘Maar op dit moment kan ik me niet fatsoenlijk focussen op mijn onderzoek. Het eerste wat ik doe als ik wakker word is alle websites controleren. Ik update ze door de dag heen en voordat ik naar bed ga controleer ik alles nogmaals. Ik kijk op Facebook, verzend mails. Ik heb onderhand wel vijftig mails verzonden, maar ik krijg geen antwoord – zelfs geen afwijzing.’

Nederlands, Duits, Belgisch

Voor Tan hadden de lagere levenskosten in Nederland – vergeleken met het Verenigd Koninkrijk waar ze een aanbod voor een PhD heeft afgeslagen – een belangrijke invloed op haar keuze voor de Radboud Universiteit. ‘Voordat ik naar Nijmegen kwam zag ik dat je een kamer kon huren voor ongeveer 400 euro, maar ik realiseerde me niet dat dat soort goedkope kamers nooit naar internationale studenten gaan, omdat ze je nooit zullen kiezen als één van hen.’

In haar ervaring gaat de voorkeur zelfs bij kamers die niet uitsluitend voor Nederlanders zijn uit naar studenten uit België en Duitsland. ‘Misschien is het extra moeilijk voor mij omdat ik 25 ben en veel studenten liever jongere huisgenoten hebben’, vertelt ze. ‘Wat ik ook wel snap. Maar ik ben wel een beetje teleurgesteld.’ Als het aan Tan lag zou ze graag langer in Nederland blijven. ‘Ik heb het echt naar mijn zin in hier, afgezien van het woningprobleem is alles perfect geweest tot nu toe.’ Maar als dat laatste niet kan worden opgelost, heeft de promovenda geen andere keuze dan terugkeren naar China.

Kamperen

Maar zelfs voor internationale studenten uit buurlanden is de woningsituatie slecht. ‘Tot nu toe vind ik alles aan de universiteit leuk, de mensen, de campus, de sfeer’, vertelt de Duitse Vanessa Marell. Dat wil zeggen: alles, behalve de woningsituatie. Marell wisselt tussen reizen vanaf haar woonplaats in Duitsland naar Nijmegen – drie uur per dag – en wonen in een camper, op een halfuur fietsen van de campus.

Marell kreeg pas in augustus bericht dat ze was toegelaten tot de opleiding Psychologie. ‘Ik ben meteen op zoek gegaan naar een kamer nadat ik de mail had ontvangen. Het was me al eerder verteld dat het moeilijk zou worden, ook op de open dag van de universiteit. We werden geadviseerd direct op zoek te gaan naar een woonruimte, maar dat is lastig als je nog niet eens weet of je überhaupt bent toegelaten.’

Slapen in een camper is straks geen optie meer als het kouder wordt. En het heen-en-weer reizen vergt al veel tijd en energie van de 19-jarige. ‘Ik denk dat het zou helpen als de universiteit eerder aan zou geven hoe groot de kans is dat je wordt toegelaten – ik heb iemand ontmoet die pas werd toegelaten in de eerste lesweek – of als er een optie was om je kamer op te geven zonder geld te verliezen als je toch niet wordt toegelaten tot de studie.’

Hotline

Volgens student Sander van der Goes (GroenLinks), lid van de Nijmeegse gemeenteraad, is de gemeente zich bewust van de discriminatie tegenover internationale studenten: ‘Wanneer je reageert op een huis met andere Nederlandse studenten op Facebook, zie je vaak dingen als ‘alleen Nederlanders’. Dus we weten dat veel internationale studenten daarmee worstelen.’

‘Als iemand buiten moet slapen, dan doe je niet genoeg’

Om een beter beeld te krijgen van de discriminatie tegen internationale studenten op de woningmarkt, is de gemeente begonnen met een Engelse hotline en informatiepagina. Dit doen ze in samenwerking met Vizier, een al bestaand informatiepunt die zich bezig houdt met discriminatie in Nijmegen.

Maar volgens Van der Goes moet er meer aan de woningcrisis gedaan worden dan het aanpakken van discriminatie. De woningcrisis is immers ontstaan door een gebrek aan (sociale) woningbouw in het afgelopen decennium en (sociale) woningen die door beleggers zijn opgekocht en ongebruikt zijn gebleven, redeneert hij. Van der Goes: ‘Een woning is het eerste wat je nodig hebt als je hierheen komt en het feit dat we daar niet in slagen is echt een schande. Ik denk dat we er alles aan doen om studenten zo snel mogelijk aan een woning te helpen, maar als iemand buiten moet slapen, dan doe je niet genoeg.’