Het Groot Nationaal Onderzoek, het jaarlijkse onderzoek van omroep NTR in samenwerking met de nationale onderzoeksfinancier NWO, heeft dit jaar als thema: ‘Hoe goed werken jouw zintuigen samen?’ Wetenschappers van de Radboud Universiteit, onder wie Tessa van Leeuwen, werken mee.

Omroep NTR organiseert dit jaar in samenwerking met de NWO weer het Groot Nationaal Onderzoek. Afgelopen jaar ging het over de woordenschat van mensen, ditmaal is het thema ‘Hoe goed werken jouw zintuigen samen?’ Ook het verschijnsel synesthesie komt aan bod. Wanneer je synesthesie hebt, worden je zintuigen met elkaar vermengd. Het kan daardoor zijn dat bij het lezen van de krant alle letters een verschillend kleurenaura hebben of dat je iedere keer als je de letter p leest de smaak van rozijntjes proeft.

Aura
Een van de onderzoekers die meewerkt aan het Groot Nationaal Onderzoek is Tessa van Leeuwen. Zij kwam er in haar studententijd achter dat ze zelf een vorm van synesthesie heeft. Tijdens een congres hoorde ze er een onderzoeker over vertellen. ‘Ik vond het daarvoor heel normaal, ik dacht dat iedereen bepaalde kleuren als een soort aura over de letters heen zag. Ik dacht dat het iets was dat ik als kind had bedacht en dat al die tijd was blijven hangen.’

Waarom sommige mensen synesthesie hebben, is nog niet duidelijk. Van Leeuwen doet al geruime tijd onderzoek naar het fenomeen. Maar de proefpersonen laten zich lastig vinden. ‘Er is maar een klein percentage van de bevolking dat synesthesie heeft,’ vertelt Van Leeuwen. ‘En van dat kleine percentage beseft een groot aantal mensen het niet eens.’

Testen
Het aanbod van de NTR om een Groot Nationaal Onderzoek te organiseren waar ook synesthesie een onderdeel van is, kwam dan ook goed uit voor Van Leeuwen. ‘Collega’s van het Max Planck Instituut en ik ontwikkelden samen met de NTR een website waarop mensen korte testen kunnen doen om te bekijken hoe goed hun zintuigen samenwerken en ook of ze misschien synesthesie hebben. Al die onderzoeksresultaten gebruiken wij om beter te begrijpen welke individuele verschillen er zijn in de manier waarop zintuigen samenwerken. Het gaat niet alleen om synesthesie, maar bijvoorbeeld ook om dyslexie.’ / Jolene Meijerink

Het Groot Nationaal Onderzoek wordt vanavond om 19.20 uur tijdens de uitzending van De Kennis van Nu gepresenteerd op NPO2. Wil jij weten hoe goed jouw zintuigen samenwerken? Doe dan hier de test. Heb je synesthesie? Dan kun je meedoen aan onderzoek van Tessa van Leeuwen en van het Max Planck Instituut.