Moet een dichter bang zijn in de toekomst vervangen te worden? Het komt steeds dichterbij. In een wereld vol technologische ontwikkeling en robotisering leek creativiteit het enige wat ons mensen nog uniek maakt. Maar sinds de komst van computerprogramma’s die zelf componeren, schrijven of schilderen, komt creativiteit als menselijke eigenschap in het gedrang.

Sinds maandag staat in de hal van het Erasmusgebouw een bijzondere installatie: het project ‘Writers in the Cloud’, opgezet door Roel Willems en collega’s, die hiermee willen onderzoeken of een computer ook literatuur kan schrijven. ‘De computer werkt op basis van een taalmodel, wat hem leert welke woorden en woordcombinaties vaak voorkomen in het werk van een schrijver. Hoe meer input, hoe beter’.

In het Erasmusgebouw worden drie woorden op de grond geprojecteerd. Het woord waar het meest overheen gelopen wordt, gebruikt de computer als uitgangspunt voor een nieuwe zin. Het woord dat daarna volgt kiest de computer op basis van het taalmodel, door een keuze te maken uit alle woorden die de auteur ooit na dit woord heeft gebruikt. Deze twee woorden vormen dan weer de inspiratie voor de rest van de zin. Vervolgens begint de computer weer aan een nieuwe zin. ‘Iedereen die komend halfjaar over de geprojecteerde woorden loopt schrijft mee aan een verhaal’, aldus Willems.

Computer als dichter?

Gaat de computer de poëet of schrijver vervangen? Willems: ‘Ik geloof zelf dat wij mensen iets unieks hebben, waardoor een computer ons niet kan vervangen. Basisteksten zoals handleidingen kan de computer in de toekomst misschien wel gaan schrijven. Maar literatuur is echt een brug te ver’.

Het doel van het project is het oproepen van vragen, zoals: wat is creativiteit? En wie schrijft nu eigenlijk literatuur? ‘Daarnaast is de combinatie van letteren met technologie interessant’, vindt Willems.
Naar aanleiding van de installatie in het Erasmusgebouw geeft Willems samen met collega’s vanmiddag een lezing over de nieuwe rol van technologie binnen kunst. Zijn hoop is het project een vervolg te geven in het voortgezet onderwijs. ‘Om daarmee de interesse voor literatuur aan te wakkeren’.