Studenten die de afgelopen weken in het Franse skioord Risoul waren, beweren massaal gedrogeerd te zijn. Mogelijk zou er GHB in het spel zijn. De Franse politie doet daar onderzoek naar. Wat is GHB voor drug?

Wat is er precies gebeurd in Risoul?

Verschillende Nijmeegse studenten zijn vorige week op skivakantie in het Franse Risoul onwel geworden. Zij werden met een ambulance afgevoerd, een van hen ligt nog steeds in het ziekenhuis. Utrechtse studenten braken hun skireis in hetzelfde dorp af om soortgelijke redenen.

De onwelwordingen vonden plaats in de lokale bar La Grotte du Yeti. Omdat in het dorp borden hingen met de boodschap ‘Stop GHB’ vermoedden studenten dat hier vaak drugs in drankjes worden gedaan. Leden van studentenvereniging Ovum Novum werden van tevoren door hun praeses gewaarschuwd om tijdens het uitgaan goed op hun drankjes te letten.

Bij de onwel geworden studenten is ter plaatse niet vastgesteld dat het om een drugsbesmetting ging. Of er daadwerkelijk GHB in het spel was, is dus niet zeker. Wel doet de politie onderzoek, mede op basis van camerabeelden.

Wat is GHB?

GHB, voluit gammahydroxyboterzuur, is een drug met een groot risico op verslaving, staat te lezen op de website van het Trimbos Instituut. In 2020 gaf 1,9 procent van de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder aan ooit GHB gebruikt te hebben.

De vloeibare drug is iets stroperiger dan water en wordt vaak in kleine flesjes of 5 ml-buisjes verkocht, zegt Steven Biemans van Drugsinfo.nl, het informatiepunt over drugs van het Trimbos-instituut. ‘Voor recreatief gebruik is het geen dure drug’, zegt hij.

GHB heeft een uitgesproken zoute smaak. Normaal gesproken proef je dus wel wanneer iemand een hoeveelheid ervan in je drankje doet. ‘Maar wanneer iemand zoete dranken drinkt, en al flink wat alcohol op heeft, bestaat de kans dat je de zoute smaak niet meer proeft’, aldus Biemans.

Is GHB een gevaarlijke drug?

Net als alcohol of slaap- en kalmeermiddelen behoort GHB tot de zogenaamde downers, die bij gebruikers leiden tot een verlaging van de bloeddruk en een vertraging van de hartslag en de ademhaling. ‘Het grote gevaar van GHB is dat de drug moeilijk te doseren is’, zegt Biemans. ‘Het moment waarop je het effect voelt en het moment dat je te veel hebt gebruikt, liggen erg dicht bij elkaar.’

‘Als je misselijk bent en op je rug in slaap valt, kan je in je eigen braaksel stikken’

Het gevolg: mensen die GHB gebruiken, raken wel eens buiten bewustzijn, in een zogeheten comateuze toestand. ‘Dat is gevaarlijk’, zegt Biemans. ‘Als je misselijk bent en op je rug in slaap valt, kan je in je eigen braaksel stikken.’

Soms wordt GHB gecombineerd met alcohol: twee middelen met dezelfde effecten, die elkaar versterken. ‘Beide hebben een dempende werking op de hartslag, ademhaling en bloeddruk, wat vitale functies zijn. Alcohol en GHB samen gebruiken kan met andere woorden levensgevaarlijk zijn.’

Is het aannemelijk dat de studenten in Risoul gedrogeerd zijn met GHB?

Biemans benadrukt niet te weten wat er gebeurd is met de Nederlandse studenten in Risoul, dat is aan de Franse politie om verder te onderzoeken. Er zijn geen exacte cijfers bekend over hoeveel mensen worden gedrogeerd  met GHB in Nederland.

Wel zijn er signalen dat drogeren wellicht minder vaak voorkomt dan mensen denken. ‘We krijgen bij de Drugs Infolijn vaak telefoon van mensen die denken dat ze met GHB gedrogeerd zijn. Die mensen hebben vaak ook alcohol gedronken. Met de effecten van alcohol zijn mensen bekend. Wijken de effecten af, dan denken ze vaak dat er iets anders aan de hand is. Maar zelfs in kleine hoeveelheden kan alcohol toch een keer gek vallen.’

In de gesprekken die de medewerkers van de Drugs Infolijn met mensen voeren die denken gedrogeerd te zijn, blijkt vaak dat er niemand in de buurt van hun drankje is geweest en dat er geen sprake is van aanranding. ‘Vaak kennen ze ook niemand met een motief om hen te drogeren.’

‘Mensen die ons bellen, scoren geregeld negatief op een drugstest.’ Maar, zo maakt Biemans de kanttekening, onderzoek naar personen die met GHB gedrogeerd zijn is moeilijk uit te voeren, omdat de stof slechts maximaal twaalf uur op te sporen is via de urine.

Wat moet je doen als je denkt gedrogeerd te zijn?

Neem in de eerste plaats preventiemaatregelen, legt Steven Biemans uit. ‘Houd je glas goed in de gaten en als je vermoedt dat er iets in je drankje is gedaan, drink het dan niet op.’

‘Drugs zijn maar korte tijd op te sporen in het lichaam, dus vang zo snel mogelijk urine op’

‘Als je denkt gedrogeerd te zijn, informeer dan mensen in je omgeving. Schakel medische hulp in of bel met de Drugs Infolijn. Drugs zijn maar korte tijd op te sporen in het lichaam, dus vang zo snel mogelijk urine op. Neem, tot slot, contact op met het barpersoneel of met de beveiliging van de plaats waar je denkt gedrogeerd te zijn. Dat kan ook nog de dag nadien.’