Op dag twee van het InScience filmfestival stond gisteren in één zaal genetica centraal. In de documentaire Genetic Me gaat journaliste Lone Frank op reis om erachter te komen of ze haar persoonlijkheid kan veranderen.

Wat betekent genetica voor de toekomst? Kunnen we het manipuleren? Kun je op basis van een gen iemands karakter beschrijven? Op dit soort vragen probeert journaliste Lone Frank antwoord te vinden in de film Genetic Me, waarin ze dieper ingaat op het nurture-nature debat.

Frank spreekt in haar documentaire met wetenschappers over het effect van beide factoren op de mens. Ze onderzoekt haar eigen persoonlijkheidsaspecten en de omgevingsfactoren van haar jeugd, met als conclusie: ze heeft een grote kans op depressies en wil daarom haar persoonlijkheid veranderen. Met verschillende wetenschappers gaat ze in gesprek om de mogelijkheden te onderzoeken.

Een pasklaar antwoord komt er niet. De ene wetenschapper zegt dat ons gevoelsleven bij het vijftiende levensjaar tekenend is voor de rest van ons leven. Een andere onderzoeker verdeelt de mensheid in twee groepen, de warriors en worriers, een indeling die beslissend is voor je persoonlijkheid. En dan heb je nog de wetenschapper die zichzelf genetisch gezien een vriendelijke psychopaat noemt. Hij heeft het naar eigen zeggen te danken aan zijn moeder dat hij op het goede pad bleef.

Na de film leidt Joris Veltman, hoogleraar Translationele Genetica aan het Radboudumc het debat. Het thema van het InScience festival is licht, wat blijkbaar een reden is om dit debat in het diepdonker plaats te laten vinden. Het voornaamste discussiepunt: genetica in de toekomst. Volgens Veltman zullen we binnen tien jaar allemaal kennis hebben van onze eigen genoom. Een app zal laten zien hoe we genetisch in elkaar zitten. Het lijkt de hoogleraar onwerkelijk en niet verstandig de informatie te gebruiken om een soort superkinderen te produceren. Wel is hij erg gecharmeerd van het idee dat genetica ertoe kan leiden dat er persoonlijke medicatie ontwikkeld wordt.

Tijdens het debat vliegen de vragen en de vaktermen me om de oren. Of het nu komt doordat de zaal gevuld was met een groep biologen of dat het thema zoveel interesse oproept: de documentaire geeft zeker aanleiding tot nadenken. / Carlijn van der Plas

Genetic Me draait aanstaande zondag om 13.30 in het Lux. Han Brunner, hoogleraar Klinische Genetica aan het Radboudumc, en Amade M’Charek, hoogleraar Wetenschapsantropologie aan de Universiteit van Amsterdam zullen na afloop discussiëren over het nature-nurture vraagstuk.