Jonge onderzoekers niet gerust over publicatiedruk
Het was goed nieuws voor iedereen die lijdt onder publicatiedruk: bij onderzoeksevaluaties krijgt het aantal publicaties minder gewicht, en de begeleiding van promovendi juist meer. Maar we moeten niet te vroeg juichen, zeggen vertegenwoordigers van de Nijmeegse postdocs en promovendi. ’Voor je verdere loopbaan is je publicatielijst nog steeds even belangrijk.’
Marijtje Jongsma is onderzoeker bij het Behavioural Science Instituut (BSI) en aangesloten bij het Radboud Postdoc Platform. Ze noemt het uitstekend dat de evaluaties minder belang gaan hechten aan de productiviteit. ‘Jonge onderzoekers kampen met enorme tijdsdruk. Het systeem is een zichzelf in standhoudende gekte. Het gaat ten koste van andere onderzoeksvaardigheden, ten koste van de diepgang. Die voortdurende publicatiestroom gaat helemaal nergens meer over.’
Ook rechtenpromovendus Dorian Schaap, lid van de ondernemingsraad namens de fractie PON (Phd Organisation Nijmegen) spreekt van een ‘prima eerste stap’. Onlangs in een overleg merkte hij weer dat de publicatiedruk heel erg leeft. ‘Voor sommige promovendi vergalt het hun plezier in de wetenschap, heel zonde.’ Schaap is ook te spreken over de extra aandacht in de evaluaties voor de promotiebegeleiding, al jaren een van de grootste knelpunten. ‘Het aantal promovendi neemt maar toe, terwijl het aantal hoogleraren gelijk blijft, dus ook aan die scheefgroei moet je wat doen.’
Jongsma en Schaap staan nog niet uitbundig te juichen: de instantie die minder aandacht geeft aan productiviteit komt één keer in de zes jaar langs, maar het zijn nog steeds de onderzoeksinstituten die de voorwaarden van je plaatsing bepalen. ‘Nog steeds gelden aantallen citaties en publicaties als belangrijke criteria’, zegt Jongsma. Ook het klimaat in de instituten moet veranderen wil de druk echt afnemen. ‘Maar daar hebben we weinig invloed op. Dan loop je tegen het probleem aan van de logge organisatiestructuren.’
Ook het promovendi overleg zou meer invloed willen uitoefenen op het beleid van de instituten, al is er meer dat de publicatiedruk in stand houdt, zegt Schaap. Hij wijst op de arbeidsmarkt in de wetenschappelijke wereld en op het binnenhalen van beurzen. ‘Daar verlangt men nog steeds een hele lijst van publicaties, ook internationaal.’ Schaap wil heus wel publiceren en een bijdrage leveren aan het wetenschappelijke debat, maar dan liefst onder eigen noemers. Jongsma wijst op het systeem in Engeland, waar je jarenlang kunt onderzoeken om te promoveren op één, (het liefst) briljant artikel. Een promovendus klopt aan de deur voor bespreking van een artikel. ‘Kijk, daar heb ik nou geen tijd voor.’ Een grap, want natuurlijk neemt ze er tijd voor. Maar toch. ‘We zouden het met z’n allen een stuk rustiger moeten hebben.’ / Paul van den Broek
Marijtje Jongsma schreef op 27 maart 2014 om 09:12
Nog even als VAWO bestuurslid: naar aanleiding van het nieuwe Standard Evaluation Protocol 2015-2021 (SEP) van KNAW, NWO en de VSNU (het nieuwe protocol voor onderzoeksevaluaties), is de VAWO – vakbond van de Wetenschap – van mening dat het een goede zaak is dat het criterium van de “productiviteit†afgezwakt is.
De VAWO maakt zich wel zorgen over de grotere nadruk die nu op het criterium “maatschappelijke relevantie†ligt als een zelfstandig doel op zich. Een onderzoeksevaluatie zou primair naar de “wetenschappelijke relevantie†moeten kijken, daarin ligt juist de maatschappelijke relevantie. Allerlei wetenschappelijk relevante bevindingen blijken (later) groot maatschappelijk nut te hebben.
De VAWO is van mening dat universiteiten en onderzoeksinstituten de eerste- en tweede geldstroom moeten benutten voor wetenschappelijk relevant onderzoek. Aan onderzoek dat wordt gefinancierd vanuit de derde geldstroom (geld van het bedrijfsleven of maatschappelijke organisaties) kunnen extra eisen worden gesteld met betrekking tot de maatschappelijke relevantie.
In de formulering van het nieuwe Standard Evaluation Protocol ziet de VAWO dan ook een bedreiging voor het fundamentele onderzoek, en op termijn een negatief effect op de internationale positie van het Nederlandse onderzoek.
‘Minister, geef ons duidelijkheid’ | Vox magazine schreef op 23 april 2014 om 15:45
[…] (de Koninklijke Nederlandse Akademie der Wetenschappen, red.), de VSNU en NWO waarin ze ingaan op publicatiedruk. Er wordt voorgesteld de productie van artikelen als op zich staand criterium los te laten. […]