Hoezo consumeren jonge mensen geen nieuws meer? En hoezo zijn bij hen traditionele media als krant en televisie uit de gratie? Communicatiewetenschapper Anna van Cauwenberge vond in haar onderzoek geen bevestiging voor het clichébeeld dat jonge mensen het nieuws amper nog volgen en alleen via sociale media.

Anna van Cauwenberge onderzocht de nieuwsconsumptie onder Vlamingen en Nederlanders tussen 15 en 34 jaar. Ze nam bij 1.200 respondenten een vragenlijst af, voerde groepsgesprekken en verrichtte experimenten met een eyetracker, een apparaat dat oogbewegingen registreert.

Ze ontdekte dat de traditionele media, vooral televisie, een prominente rol vervullen in de nieuwsvoorziening. Van Cauwenberge was zelf ook verbaasd over de tijd die de groep besteedde aan televisienieuws: tussen 11 en 34 minuten per dag. Dat gold vooral voor degenen met de minste interesse in nieuws, in Nederland is die jonger en in Vlamingen lager opgeleid dan de rest van de groep.

Traditionals
‘Jonge mensen kijken televisie omdat ze dat passief kunnen gebruiken. Vooral het televisiejournaal van de publieke omroep heeft het stempel objectief te zijn en plaatst het nieuws in een context. Dat vinden ze wel zo makkelijk. Als ze online zouden gaan, moeten ze zelf uitzoeken wat belangrijk is en wat niet. Daar voelen ze zich onzeker over.’

Van Cauwenberge onderscheidt vijf groepen nieuwsgebruikers, waaronder de All-rounders die een waaier aan media gebruiken en ook veel nieuws consumeren, en de Traditionals, met de krant als belangrijkste nieuwsbron. Toch heeft ze weinig goed nieuws voor de kranten, want een eigen abonnement zullen de jonge Vlamingen en Nederlanders niet snel nemen.

En zelfs al kijkt de groep regelmatig televisie, een dagelijkse gewoonte zoals bij hun ouders en grootouders, is het voor de meesten niet. De jonge nieuwsgebruikers vullen de traditionele nieuwsmedia aan met digitale nieuwsmedia. Van Cauwenberge gelooft dan ook dat sociale media het meest geschikt zijn als het gaat om het kweken van een nieuwe gewoonte om nieuws te consumeren.

Tablet
Ze doet in haar proefschrift een aanbeveling voor het stimuleren en vasthouden van aandacht voor nieuws bij jonge mensen. Samen met de Vlaamse krant De Standaard en het Nederlandse AxzMedia testte ze een nieuwe manier om nieuws aan te bieden. Het nieuwsbericht staat daarbij op een tablet te midden van andere artikelen over hetzelfde onderwerp, de gerelateerde artikelen in chronologische volgorde. Of  de groep nieuws zo leuker vindt, heeft Van Cauwenberge niet achterhaald. Wel blijkt uit haar onderzoek dat de deelnemers het nieuws zo beter begrijpen. / Martine Zuidweg

Anna van Cauwenberge promoveert vandaag (18 mei) in de Aula op haar onderzoek The Quest for Young Eyes. Aandacht voor nieuws bij jonge mensen in de Lage Landen.