In zijn onderzoek naar 'hun hebben' en 'groter als' in het brein van taalpuristen ontdekte masterstudent Ferdy Hubers bij toeval dat deze constructies een speciale status hebben in de hersenen. Die ontdekking leverde hem een publicatie op in een wetenschappelijk tijdschrift.

Iedereen heeft wel een vriend die steeds ‘groter als’ corrigeert. Ferdy Hubers deed voor zijn masterscriptie onderzoek naar het brein van deze ‘taalpuristen’, onder studenten beter bekend als ‘grammar-nazi’s’. Hubers ging op zoek naar reacties in het brein van dertig taalpuristen bij het lezen van zulke als/dan- of hun/zij-foutjes.

Hoe verwerkt het brein van taalpuristen zinnen als ‘Jan is groter als Piet’, vergeleken met de correcte zin (‘Jan is groter dan Piet’) en met echte ongrammaticale zinnen als ‘Jan is groter omdat Piet’? Die laatste categorie is weliswaar moeilijker te verwerken, maar roepen bij de puristen geen woede of ergernis op. Dit in tegenstelling tot constructies als ‘Jan is groter als Piet’, die wél emoties oproepen, te meer omdat ze in het dagelijks taalgebruik zo vaak voorkomen.

Logisch, want de taalpurist staat bekend om zijn irritatie, frustratie en soms zelfs woede bij dit soort grammaticale dwalingen. Toch vond Hubers die emoties niet terug in zijn hersenscans. Waarschijnlijk vanwege de kunstmatige omgeving waarin de taalpuristen (gevonden bij Onze Taal) zich bevonden: ze kregen de zinnen woord voor woord op een computerscherm te lezen in een MRI-scanner. Maar hoewel de emotionele respons dus uitbleef, werd er wel een andere ontdekking gedaan. Namelijk een verhoogde activiteit in een hersengebied waarvan de taalwetenschappers dat niet hadden verwacht.

Wat blijkt? Dat zinnen als ‘Jan is groter als’ zorgen voor extra activiteit in de hersengebieden die juist betrokken zijn bij de verwerking van ongrammaticale zinnen. Tegen de verwachting in, blijken veel voorkomende en goed te begrijpen zinnen als ‘gisteren hebben hun de trein gemist’ wel degelijk voor problemen te zorgen, althans in de hersenen van taalpuristen.

Die ontdekking levert Hubers een publicatie op in Brain & Language. Want hoewel er al veel onderzoek is gedaan naar het verschil in de hersenen tussen ‘echt grammaticale’- en ‘echt ongrammaticale’ zinnen, is dit onderzoek volgens zijn scriptiebegeleider Helen de Hoop wereldwijd het eerste dat ‘grammaticale normschendingen’ zoals ‘hun hebben’ en ‘groter als’ in het brein weet te plaatsen.