‘Kladiladi! Tijd voor spebi’s’: studenten spreken steeds meer een eigen taal
‘Het is weekend, kladiladi! Tijd voor spebi’s mdm.’ Oftewel: ‘Het is weekend, klap die laptop dicht. Tijd voor speciaalbiertjes met de meiden.’ Wie een gesprek tussen studenten wil volgen, staat tegenwoordig voor een best lastige opgave. Waarom is dat?
‘Ja, dit zeggen sommige studenten echt. En ze begrijpen het ook direct’, zegt de Nijmeegse Ande Cremers (22) lachend. ‘De studententaal van nu zit vol met afkortingen en woordspelingen.’
Voor haar bachelorscriptie aan de Radboud Universiteit deed de student Nederlandse Taal en Cultuur onderzoek naar afko’s in studententaal. Oftewel: afkortingen.
‘Het is een fenomeen van de afgelopen jaren, ontstaan in de Randstad en verspreid over de rest van het land via sociale media’, vertelt Cremers. ‘Steeds meer studenten korten een woord in. Ze zeggen bijvoorbeeld cappu in plaats van cappuccino.’ Of ze plakken woorden aan elkaar, zoals boschado (boodschappen doen). ‘Die laatste vorm is mijn favoriet, omdat het vaak lekker klinkt.’
Gezellie en spannie
Nog een andere optie: het woord inkorten en ‘ie’ erachter zetten. ‘Gezellig wordt gezellie, spannend wordt spannie. Waarom studenten dat doen? Dat heeft vooral te maken met de associatie erbij. Dus: waar denk je aan als je het woord gebruikt?’
‘Een Marie Claire, noemen ze zo iemand’
En dat is precies waar Cremers onderzoek naar heeft gedaan. Wat blijkt: veel studenten zien het als iets vrouwelijks en randstedelijks. ‘Ze stellen iemand met een haarclip, blond haar en een broek met wijde pijpen voor. Een Marie Claire, noemen ze zo iemand. Een pretentieus persoon met rijke ouders, die vaak woont in de Randstad.’
Die naam komt waarschijnlijk af van het populaire Instagramaccount ‘de haarclip van Marie Claire’. Daar wordt precies zo’n type vrouw veelvuldig nagedaan en Marie Claire genoemd.
Randstad
Want dat is wat veel studenten ook doen met hun gebruik van afkortingen: de draak steken met zo’n rijk, pretentieus persoon. ‘Ik denk ook dat studenten het in de Randstad meer serieus gebruiken en buiten de Randstad meer als grap. Maar dat heb ik niet onderzocht: ik kan alleen zeggen dat het in heel Nederland wordt gebruikt. Ook in Nijmegen.’
Hoewel Cremers het onderzoek eigenlijk deed voor haar opleiding, wordt het nu in media opgepikt. Zo mocht de student een artikel schrijven voor taalvereniging Onze Taal en was ze op de Belgische zender Radio 1 te horen.
Ze hoopt andere studenten te hebben geïnspireerd om verder te gaan met haar onderzoek. ‘Je kunt het bijna alleen onderzoeken als je zélf student bent, omdat het zo in die wereld leeft en je snapt waar het over gaat. Maar het is een hartstikke interessant fenomeen.’
Dit artikel van Marieke Smid verscheen eerder in De Gelderlander