Het liefst zet je als sterrenkundige je telescoop op een plek die zo afgelegen mogelijk ligt. Probleem is echter dat daar vaak geen stroom en infrastructuur is. Marc Klein Wolt was dat beu en bouwde de oplossing: Hipersense.

Zo’n twee jaar geleden was sterrenkundige Marc Klein Wolt met collega Paul Groot in Chili, om plekken te vinden voor de bouw van vijftien BlackGEM-telescopen. Ze kwamen uit bij La Silla in de Atacama-woestijn, een oud complex van telescopen. Op zich een prima plek om te werken – ware het niet dat de stroom er gigantisch duur is. Dat moet anders kunnen, dacht Klein Wolt. Het idee voor Hipersense was geboren.

Afgelopen vrijdag werd in Arnhem het resultaat gepresenteerd: een omgebouwde zeecontainer tjokvol zonnepanelen, een windmolen én rekenkracht die een telescoop van alle benodigdheden kan voorzien in de meeste afgelegen gebieden ter wereld. ‘Die zet je achter op een vrachtwagen, zodat je in principe overal waar een weg ligt, onderzoek zou kunnen doen’, zegt Klein Wolt.

Middle of nowhere
Het project past in een trend binnen de astronomie om niet langer te werken met één grote telescoop, maar liever een netwerk van verschillende, kleinere telescopen – op verschillende plaatsen. ‘En de beste plaatsen liggen afgelegen, zodat de atmosfeer stabiel is en het onderzoek niet gestoord wordt door de warmte of het licht van een stad in de buurt. Het vinden van zo’n plek is vaak het probleem niet. Maar als je in de middle of nowhere zit, heb je vaak geen stroomvoorzieningen of andere infrastructuur. Hipersense lost dat op.’

De container – een samenwerking van in totaal zes partijen – zorgt niet alleen voor een forse hoeveelheid groene stroom. Het beschikt ook over voldoende rekenkracht om de telescoop aan te sturen. ‘Je hebt met Hipersense dus echt alles voor handen om je onderzoek te doen op de meest afgelegen plekken.’ Dan, lachend: ‘Er is zelfs vloerverwarming!’

Het is de bedoeling dat Hipersense in de tweede helft van 2017 naar Chili verkast om Klein Wolts onderzoek te ondersteunen. Klein Wolt hoopt en denkt dat er meer vraag is naar Hipersense, waardoor de containers in productie genomen kunnen worden. ‘Ik denk daarbij niet alleen aan de astronomie, volgens mij is het ook geschikt voor noodziekenhuizen of militaire doeleinden, bijvoorbeeld.’ / Tim van Ham