Patiënten met ernstige posttraumatische stressstoornissen hebben baat bij het innemen van een lage dosering D-cycloserine voorafgaand aan de psychologische behandeling. Deze ‘leerpil’  versterkt dan het effect daarvan.
Dat blijkt uit onderzoek onder leiding van prof. Agnes van Minnen dat op 4 april 2012 online is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Biological Psychiatry. Van Minnen is hoogleraar Angstregulatie en behandeling van angststoornissen aan de Radboud Universiteit.
Van Minnen: ‘Het middel D-cycloserine is van oorsprong een antibioticum dat ooit gebruikt werd tegen tuberculose. Het is al eerder effectief bevonden bij de behandeling van diverse andere angststoornissen, maar dit is wereldwijd het eerste onderzoek naar de toepassing bij posttraumatische stressstoornissen.’

Leereffect vergroten
Het onderzoek is uitgevoerd door Rianne de Kleine van Overwaal, Centrum voor angststoornissen. Aan het onderzoek werkten 67 patiënten mee die voor hun posttraumatische stressklachten werden behandeld in dit centrum. Zij volgden de reguliere behandeling (confrontatie, cognitieve gedragstherapie) voor hun klachten die varieerden van flashbacks aan het trauma en nachtmerries, tot grote schrikachtigheid.
Daaraan voorafgaand gebruikten ze een pil die – zo was hen ook verteld – het leereffect van de behandelsessie moest vergroten. Die pil bevatte een lage dosering (50 mg) D-cycloserine. Een deel van de patiënten kreeg het middel, een ander deel kreeg een placebo.

Effect bij ernstige klachten
Van Minnen: ‘We zagen in het onderzoek twee dingen: patiënten met minder ernstige stressaandoeningen – bijvoorbeeld mensen die minder vaak flashbacks hadden –  zij knapten sowieso snel en goed op van de behandeling. Daar zag je geen meerwaarde van de leerpil.
Maar bij patiënten met ernstige symptomen – mensen die bijna elke dag last hebben van heftige flashbacks –  had de leerpil een duidelijk effect vanaf het begin van de behandeling. D-cycloserine werkt dus precies voor díe groep patiënten die we beoogden, namelijk patiënten die niet of nauwelijks baat hebben bij een reguliere behandeling.’

Eerste studie
Dit is een eerste studie; voordat D-cycloserine daadwerkelijk voorgeschreven kan worden als medicijn bij de behandeling van ernstige PTSS-klachten is verder onderzoek nodig.  Prof. Van Minnen bereidt samen met Centrum voor Angststoornissen Overwaal een herhalingsonderzoek voor.

A randomized placebo-controlled trial of d-cycloserine to enhance exposure therapy for posttraumatic stress disorder,  Rianne A. de Kleine, MSc;  Gert-Jan Hendriks, MD, PhD ;Wendy J.C. Kusters, MSc; Theo G. Broekman, MSc; Agnes van Minnen, PhD^, Biological Psychiatry, April 3^th, 2012