Marc De Kesel over Goden maken, goden breken. Een film en debat over kritische religie:  

Volgens de gangbare interpretatie laat de film Agora zien hoe een valse (want) fanatieke religiositeit onverenigbaar is met de waarheid waar filosofie en wetenschap naar op zoek zijn.

Volgens Marc De Kesel is er echter iets anders aan de hand. Volgens hem gaat  de film niet zozeer over de strijd tussen waarheid en leugen, maar meer over dat onderscheid zelf. In Agora zien we wat er gebeurt als het onderscheid tussen waarheid en leugen binnendringt in een religieuze cultuur, waar dit onderscheid  eerder niet zo’n belangrijke rol speelde. Met het monotheïstische christendom wordt het idee van één waarheid in de religie gebracht. In het christendom is er maar één ware God in tegenstelling tot de vele goden uit de traditie van Hypatia de hoofdrolspeelster van de film.

Deze christelijke zienswijze sluit aan bij de wetenschappelijke traditie, die in de filosofie wortelt, er ontstaat een waarheidsdenken. De waarheid, de wetenschappelijke, universele waarheid waar Hypatia de hele film lang naar op zoek is, is het soort waarheid waarvoor juist het christendom de weg heeft vrijgemaakt. Precies dit waarheidsdenken, met haar universalistische claim, zien we bij Hypatia. Zij wil buiten de wereld staan, om de wereld op die manier objectief te kunnen beschouwen.

Door Hypatia op te voeren als de filosofe die de ware – want wetenschappelijke – waarheid op het oog heeft, blijft de film meer dan hij toegeeft schatplichtig aan het waarheidsregime waarvan hij de kwaadaardige kant wil laten zien.

Gespreksleider Stephan van Erp vraagt tijdens het gesprek om verhelding van het standpunt van Marc De Kesel.

Goden maken, goden breken. Film en debat over kritische religie
Woensdag 16 februari 2011, 19.00 – 22.30 uur
Aula Radboud Universiteit Nijmegen