Hoogleraar inspanningsfysiologie Maria Hopman van het Radboudumc gaat onderzoeken welke gevolgen de ‘intelligente lockdown’ heeft voor onze gezondheid. Gaan we op zoek naar alternatieve manieren om fit te blijven of zwichten we voor alcohol en sigaretten?

Wat gaat u onderzoeken?

‘We willen kijken hoeveel beweging mensen nu nog krijgen. Omdat iedereen zo veel mogelijk thuis moet blijven, is het lastig om voldoende actief te zijn. Sportscholen zijn gesloten en veel mensen missen het dagelijks fietstochtje naar het werk. Zelf beweeg ik ook minder, en dan ben ik nog iemand die heel gemotiveerd is! In het ziekenhuis loop ik veel naar onderwijszalen of naar vergaderingen op andere plekken. Nu ik thuis ben, ga ik hooguit een keer naar beneden om een kop koffie te halen.’

‘In deze studie gaan we die veranderingen precies in kaart brengen. Zitten mensen echt veel meer stil, of vinden ze een andere manier om in beweging te blijven, bijvoorbeeld door te sporten via video-instructies?’

Hoe verzamelt u de gegevens?

‘We volgen momenteel al 24.000 mensen, velen jarenlang. De helft is Vierdaagseloper, de anderen doen mee aan de Zevenheuvelenloop. Hun beweeggedrag hebben we eerder al gedetailleerd in kaart gebracht met vragenlijsten. Dan moet je denken aan hoe hun woon-werkverkeer eruitziet, hoeveel ze sporten, maar ook wat ze aan huishoudelijke werkzaamheden doen. Aan 3000 van hen vragen we nu opnieuw vragenlijsten in te vullen. Zo kunnen we kijken wat er veranderd is.’

Bij eerder onderzoek van u slikten deelnemers een speciale pil, die lichaamseigenschappen als temperatuur meet. Gaat dat nu ook weer gebeuren?

‘Nee, helaas niet. Ook krijgen mensen geen bewegingsmeters om, wat eerder wel het geval was. Dat komt doordat we als onderzoekers momenteel geen fysiek contact mogen hebben met proefpersonen. Alles verloopt dus via vragenlijsten.’

Wat verwacht u te vinden?

‘Dat is moeilijk om te zeggen. Het woon-werkverkeer zal wel flink afnemen, maar mogelijk compenseren mensen dat door bijvoorbeeld meer in de tuin te werken. Aan de andere kant verwacht ik dat een grote groep gewoon minder beweegt, omdat het simpelweg een stuk moeilijker is om jezelf te motiveren – met alle negatieve effecten van dien. Denk aan een toename van alcoholgebruik en roken. Of gewichtstoename en klachten aan het bewegingsapparaat.’

‘Ik ben ook benieuwd of daarin patronen te ontdekken zijn. Welk type mensen zoekt naar nieuwe activiteiten, en welk juist niet? En hangt dat af van persoonskenmerken zoals veerkracht? Oftewel: wat maakt dat de een zich beter kan aanpassen aan de veranderde omstandigheden dan de ander? Daartoe hebben we ook een speciale set vragen toegevoegd aan de lijst die we al gebruikten.’

Wanneer verwacht u de eerste resultaten?

‘Ik hoop over drie tot vier weken de eerste bevindingen naar buiten te kunnen brengen. Maar we blijven mensen langer volgen. Zo kunnen we ook zien hoe ze straks het bewegen weer op gaan pakken als deze periode voorbij is.’

Heeft deze studie nog gevolgen voor uw Vierdaagse-onderzoek?

‘Nee, deze studie is extra. De Vierdaagse staat vooralsnog nog gewoon op de agenda. Voor ons jaarlijkse onderzoek onder Vierdaagselopers treffen we dan ook dezelfde voorbereidingen als normaal.’

Wie mee wil doen aan het onderzoek, kan zich aanmelden via http://www.vierdaagseonderzoek.nl/nl/.