Het Nijmeegse Max Planck Instituut vaart wel bij het succesvolle Duitse Max Planck Gesellschaft dat zijn honderdjarig bestaan viert. En de Radboud Universiteit profiteert mee. ‘Waarom is taalwetenschap hier op de universiteit zo succesvol? Mede omdat het Max Planck zo’n grote kritische massa levert aan onderzoekers.’

Het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek in Nijmegen is één van de meer dan tachtig onderzoeksinstituten van het Duitse Max Planck Gesellschaft. Dat ‘gesellschaft’ is, met 33 Nobelprijzen, in de woorden van algemeen directeur Peter Hagoort van het Nijmeegse Max Planck Instituut ‘de meest succesvolle onderzoeksorganisatie van Europa’. Het Nijmeegse instituut is het enige in de wereld dat zich volledig wijdt aan psycholinguïstiek, dat studie maakt van hoe we taal produceren en begrijpen. Het is ook een van de weinige instituten van het Max Planck Gesellschaft dat buiten Duitsland staat, verscholen in het bos achter in de Comeniuslaan.

Ruimtegebrek
Wat in 1976 aan de Berg en Dalseweg begon als een projectgroep, werd in 1980 formeel omgezet in een instituut. Inmiddels telt het Nijmeegse Max Planck vijf onderzoeksdirecteuren die ieder een eigen onderzoeksafdeling leiden. De nieuwste afdeling is Language and Genetics, dat de genetische basis van taal onderzoekt. Er werken op het Max Planck zo’n 150 onderzoekers afkomstig uit meer dan twintig verschillende landen.
Het onderzoeksinstituut kampt al langer met ruimtegebrek, maar binnenkort wordt een nieuwe vleugel gebouwd aan de kant van de parkeerplaats bij de Comeniuslaan. In 2013 moet de aanbouw af zijn. ‘Wij krijgen ook een doorgang in de richting van de Comeniuslaan zodat het gebouw nog meer op de campus komt te liggen’, zegt Hagoort. Hagoort is behalve Max Planck-directeur ook directeur van het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour. Tussen beide instituten bestaan nauwe banden. Onderzoekers maken bijvoorbeeld veelvuldig gebruik van elkaars labfaciliteiten, zoals van de scanners bij het Donders en de video-opstellingen op het Max Planck.

München
De Radboud Universiteit profiteert mee van de succesformule van het Max Planck Gesselschaft, vertelt Hagoort. ‘Waarom is taalwetenschap op de universiteit zo succesvol? Mede omdat het Max Planck zo’n grote kritische massa levert aan onderzoekers.’ Er zijn veel samenwerkingsprojecten op het gebied van taalonderzoek. Promovendi worden zowel begeleid door mensen van het Centre for LanguageStudies (CLS) op de campus als van het Max Planckinstituut. De financiering van die promovendi verzorgt München, waar het hoofdkantoor zit van het Max Planck Gesellschaft, maar de opbrengst na promotie – 70.000 euro per doctor, vloeit voor het overgrote deel naar de kas van de universiteit. ‘Dus in zekere zin zijn onze promovendi al jaren een mooie inkomstenbron voor de universiteit.’ / Martine Zuidweg

Op 15 september is een symposium over het Max Planck Gesellschaft bij de Koninklijke Academie van Wetenschappen (KNAW) in Amsterdam.