Schraplijsten opstellen, slimmer roosteren en kritisch kijken naar het onderwijsaanbod. Het zijn drie manieren waarmee de universiteit de werkdruk van het personeel wil doen afnemen. ‘Ook moet er meer waardering komen voor onderwijs’, zegt Wilma de Koning.

De vicevoorzitter van de universiteit is tevreden met de resultaten van de tweejaarlijkse personeelsenquête. ‘In vergelijking met andere universiteiten scoren we hoog als werkgever.’

‘Mensen werken graag aan de Radboud Universiteit, daar mogen we trots op zijn’, zegt Wilma de Koning. ‘Dat neemt niet weg dat we met enkele punten aan de slag moeten: daarom hebben we een werkplan vermindering werkdruk opgesteld.’

De plannen van andere universiteiten om de werkdruk te doen afnemen staan al enkele maanden op de website van de VSNU, het plan van de Radboud Universiteit is er pas sinds 8 juni. Vanwaar die vertraging?

‘We hebben bottom-up gewerkt: de faculteiten zijn gevraagd om te onderzoeken waar de werkdruk ligt en hoe ze die kunnen aanpakken. Dat geeft meer draagvlak dan een plan dat van het bestuurscollege komt, maar de totstandkoming ervan neemt meer tijd in beslag.’

De resultaten op het gebied van werkdruk tonen weinig verbetering ten opzichte van 2015. Waarom zal dit plan wel aanslaan?

‘Zonder het goed te praten: de werkdruk is wel degelijk een beetje gedaald ten opzichte van drie jaar geleden. Door de landelijke discussies dachten we dat de werkdruk nu hoger zou liggen, maar dat is niet het geval. In vergelijking met andere universiteiten doen we het niet slecht. Toch moet de werkdruk naar beneden, zeker bij het wetenschappelijk personeel. Het feit dat we met hen het gesprek zijn aangegaan, levert al veel winst op. Zo bekijkt de letterenfaculteit momenteel hoe de onderwijsinzet anders verdeeld kan worden.’

‘In de volgende personeelsenquête moet de werkdruk merkbaar minder zijn’

‘Het is belangrijk dat we onze aanpak van de werkdruk actief monitoren. In 2019 moeten er heel wat plannen opgepakt en uitgewerkt zijn. In de nieuwe personeelsenquête een jaar later moet de werkdruk merkbaar minder zijn dan vandaag.’

Op welke manier zal het wetenschappelijk personeel de werkdruk voelen verminderen?

‘Zowel het college van bestuur als de faculteiten zullen schraplijsten opstellen: procedures die geen bijdrage leveren aan de onderwijskwaliteit, moeten naar de prullenbak. Dat betekent een afname van bureaucratie. Wat is een zinvolle frequentie van cursusevaluaties? Moet dat na afloop van elke cursus of kan dat ook eens in de twee jaar? De toetsing wordt gedigitaliseerd en in de nieuwe digitale leeromgeving Brightspace kunnen docenten gemakkelijker met studenten communiceren. Daarnaast moet onderwijs meer gewaardeerd worden, ook in loopbaanpaden. Dat doen we nog niet goed genoeg.’

De aandacht voor werkdrukvermindering op het vlak van onderwijs valt op. Komt de kwaliteit van onderwijs daarmee niet in gevaar?

‘We moeten keuzes maken in de onderwijsprogramma’s die we aanbieden. De specialisaties in masterstudies of bij bachelors zijn soms kleine vakken die ongeacht het aantal studenten moeten worden voorbereid en waarvan de tentamens moeten worden opgesteld en nagekeken. Dat aantal kan mogelijk naar beneden. De inhoudelijke keuzes laten we aan de faculteiten. Dat is niet makkelijk. Het ligt natuurlijk altijd gevoelig als je docenten vraagt om minder vakken te geven of minder frequent. Maar het kan wel bijdragen aan het verminderen van de werkdruk. ’

Een van de genoemde maatregelen, slimmer roosteren, houdt in dat een cursus niet langer in acht maar in zeven weken wordt gegeven. Gaat de kwaliteit van een vak daarmee niet naar beneden?

‘Dat zeven weken-rooster is er al. Tot nog toe ontvingen we geen klachten van studenten of externe kwaliteitszorg. Integendeel: door slimmer te roosteren krijgen docenten meer ruimte om hun onderwijs voor te bereiden. Bovendien levert het achter de schermen minder gedoe op.’

In het plan staat dat het college van bestuur landelijk participeert in discussies over onderwijsbekostiging. Hoe gebeurt dat concreet?

‘De financiering stijgt niet mee met de hoeveelheid werk. Of je nu drie of tien uur college geeft: dat doet er niet toe in het huidige verdeelmodel. Als voorzitter van de stuurgroep bedrijfsvoering en financiën in de VSNU probeer ik dat denken te doorbreken. Maar iedere wijziging in het verdeelmodel levert een hoop gedoe op, en daarmee wordt de zak geld niet groter. Dat is het dilemma waar we voor staan.’

Is het geen optie om net zoals de UvA-bestuurders meer geld te vragen in een open brief aan de onderwijsminister?

‘De brief van het UvA-bestuur stipte enkele terechte punten aan, maar de oproep om meer geld onderschrijf ik niet. Wij doen het goed in onderwijs en onderzoek. We moeten kritisch naar onszelf kijken en ons afvragen of meer geld de beste oplossing is voor dit probleem. Ik denk niet dat dat het geval is. Natuurlijk is meer geld altijd welkom, maar het brengt ook nieuwe werkdruk met zich mee.’