Vandaag is MeerLICHT officieel geopend. De telescoop in Zuid-Afrika werd ontworpen in Nijmegen. Sterrenkundigen van de Radboud Universiteit, onder aanvoering van hoogleraar Paul Groot, werkten jarenlang toe naar dit moment.

Vanmorgen was het dan eindelijk zover: MeerLICHT werd officieel geopend onder toeziend oog van Paul Groot, hoogleraar sterrenkunde aan de Radboud Universiteit en een van de initiators van het project. De optische telescoop staat op zijn plek – op een berg zo’n 400 kilometer ten noordoosten van Kaapstad, Zuid-Afrika – en is klaar voor gebruik. Ook werden meteen de eerste foto’s gepresenteerd, die spectaculaire beelden tonen van het heelal.

Met de opening van de telescoop komt een einde aan een jarenlang proces van fondsenwerven, bouwen, testen en reizen. Dat begon al in 2012, toen Groot het plan samen met een collega uit Kaapstad bedacht in een pub in Oxford. Toen een en ander eenmaal op papier stond, moesten de betrokken sterrenkundigen op zoek naar financiële middelen en een geschikte locatie.

Nooit meer te laat

Wat het MeerLICHT project zo bijzonder maakt, is het feit dat de optische telescoop naar hetzelfde punt in het heelal kijkt als een mega-radiotelescoop. Dat is voor het eerst. In een groot interview met Vox legde Groot uit wat hij en zijn team hiermee hopen te bereiken. ‘Nu zijn we met onze waarnemingen eigenlijk altijd te laat. Als er iets bijzonders gebeurt in het heelal, is er even paniek: “O jee, een ster ontploft. Snel!” Tegen de tijd dat alles loopt, ben je soms een kwartier verder. Dan is er al een heleboel gebeurd dat je had willen vastleggen.’

Door twee verschillende telescopen op hetzelfde punt te richten hoopt Groot straks meer te weten over ontploffende sterren, de overdracht van gassen tussen sterren en over witte dwergen die plots opkomen en dan weer wegzakken.

Testen op het Huygensgebouw

Het eerste plan was om MeerLICHT begin 2016 naar Zuid-Afrika te verschepen. Die streefdatum werd bijgesteld toen bleek dat het ontwerp en de bouw van de telescoop langer duurden dan gepland. Toen dat klaar was, werd in oktober 2016 een dummytelescoop het Huygensgebouw opgehesen. Zo’n vier maanden later volgde het officiële exemplaar. De telescoop werd intensief getest en goedgekeurd voor het echte werk. Op naar Zuid-Afrika! In Juli 2017 werd MeerLICHT daar geïnstalleerd.

Groot en zijn collega’s hebben heel wat plagen moeten overwinnen om dit project uiteindelijk in goede banen te leiden. Vandaag kregen zij eindelijk loon naar werken, met de opening van MeerLICHT als absolute apotheose van jarenlang hard werken.