Minister: jaarlijks 3,3 miljoen minder voor Radboud Universiteit
-
Een van de spandoeken van studentenvakbond AKKU tegen de aangekondigde verlaging van de rijksbijdrage. Foto: Mathijs Noij
De Radboud Universiteit zal op termijn minder geld tegemoet zien vanuit Den Haag. Dat blijkt uit de officiële kabinetsreactie van onderwijsminister Ingrid van Engelshoven op de commissie-Van Rijn. Ze zwakt de bezuinigingen fors af, maar de rijksbijdrage voor de Radboud Universiteit daalt alsnog met 3,3 miljoen euro. Vijf vragen uitgelicht.
1. Wat is de commissie-Van Rijn ook alweer?
De commissie, genoemd naar voorzitter Martin van Rijn (PvdA), kreeg de opdracht om de bekostiging van het Nederlandse hoger onderwijs tegen het licht te houden. Verschillende ‘knelpunten’ speelden daarin een belangrijke rol, waaronder stijgende studentenaantallen, internationalisering, perverse prikkels in het huidige bekostigingsmodel en capaciteitsproblemen bij bèta- en technische opleidingen. Op 15 mei nam minister Ingrid van Engelshoven (D66) het rapport van de commissie in ontvangst. Titel: ‘Wissels om’.
2. Wat stond er precies in het rapport?
Het meest in het oog springende voorstel was het schuiven met de rijksbijdragen aan universiteiten. Van Rijn stelde voor om vanaf volgend jaar een bedrag van 70 miljoen over de universiteiten te herverdelen: er moet meer geld naar de technische universiteiten, ten nadele van brede universiteiten zoals de Radboud Universiteit. Volgens die eerste berekening werd de Radboud Universiteit op termijn gekort met 3,26 procent, à tien miljoen euro per jaar.
3. Neemt de onderwijsminister dit advies over?
Veel van de voorstellen die de Commissie-Van Rijn doet wel. Maar de Radboud Universiteit hoeft niet meer te vrezen voor een korting van tien miljoen euro. De minister zet die op 3,3 miljoen euro op een totale jaarlijkse bijdrage aan de Radboud Universiteit van 313 miljoen. De komende twee jaar wordt er nog niet getornd aan het huidige bedrag. De Nijmeegse universiteit wordt niet het zwaarst getroffen door de herverdeling (zie grafiek).
Bovenop deze bedragen gaan brede universiteiten mogelijk nog intern schuiven met geld: van de alfa- en de gammafaculteiten naar de bèta’s. Om hoeveel geld dat gaat en hoe dit zal gaan, is op dit moment niet duidelijk.
4. Wat zijn de reacties op het rapport?
Volgens actiegroep WOinActie hebben de maatregelen tot gevolg dat er landelijk ongeveer 800 medische wetenschappers en 1200 sociale en geesteswetenschappers moeten worden ontslagen. In een blogbericht op de website van AKKU schrijft studentenraadslid Gijs Kooistra: ‘Dit betekent dat er op de Radboud Universiteit waarschijnlijk honderden docenten ontslagen zullen worden.’
Op Twitter regende het afgelopen weekend reacties, ook van Nijmeegse wetenschappers. ‘Dat bèta geld erbij krijgt is terecht, daar valt niet aan te twijfelen’, schreef politicoloog Kristof Jacobs. ‘Dat dat geld van alfa/gamma komt, dat is de problematische keuze van de minister.’
Neerlandicus Marc van Oostendorp: ‘Het is het soort maatregel dat je eerder in Hongarije verwacht: weg met de lastpakken. Dit overigens met het valse argument dat afgestudeerden in deze disciplines moeilijk een baan zouden vinden.’
Ook veel bètawetenschappers zelf zijn niet blij met de aanbevelingen van de commissie-Van Rijn. Twaalf leden van De Jonge Akademie uit de bètahoek startten een petitie tegen de plannen van de commissie-Van Rijn. Die werd inmiddels ondertekend door 265 hoogleraren, onderzoekers en zelfs twee rectoren uit Nederland.
5. En nu?
Studentenvakbond AKKU is dit weekend druk geweest met het maken van spandoeken. Die hangen vandaag op de campus. ‘Momenteel zijn wij samen met andere actiegroepen in het land bezig met het plannen van acties’, staat in een bericht op de website van de vakbond. Actiegroep WOinactie komt later deze week samen om te vergaderen over nieuwe acties – de opening van het nieuwe academisch jaar zou een logisch moment zijn voor demonstraties.
Jos Joosten schreef op 24 juni 2019 om 14:29
Uiteraard een compleet schandelijk besluit van een Minister zonder ruggegraat.
Eén ding: waar haalt de AKKU dat cijfer van ‘honderden’ ontslagen vandaan? Als we ‘honderden’ nu eens stellen op 300 en daar die 3.000.000 € bezuinigingen over verdelen hebben we het dus over massa’s medewerkers die hier bruto 10.000 € verdienen – lijkt me niet heel waarschijnlijk. Ook (juist) in crisistijden lijkt me feitelijkheid in plaats van paniek wel een vereiste (tenzij ik me vergis met mijn rekensommetje en dan hoor ik dat natuurlijk graag).
Stijn schreef op 24 juni 2019 om 14:43
Kantoorkosten en sociale lasten moet je niet vergeten bij zo’n berekening. Maar in het artikel staat al waar het verschil vandaan komt: de herverdeling valt lager uit dan eerder werd verwacht.
Gijs schreef op 24 juni 2019 om 14:59
Hoi Jos,
Het zal niet bij die 3,3 miljoen euro blijven. Intern zal er ook nog e.e.a. moeten worden herverdeeld van de andere faculteiten richting FNWI. Alhoewel het aan de Universiteit zelf is of wij dit zullen doen is dit wel degelijk de bedoeling van de minister. Hoe groot de precieze bezuiniging gaat zijn en hoe deze doorgevoerd gaat worden is dus nog niet bekend.
Landelijk gaat het dus om een herverdeling van 250 miljoen euro. Volgens meerdere berekeningen die ik voorbij heb zien komen zullen landelijk 2000 docenten hun baan verliezen. De Radboud universiteit zal hier zeker een flink deel van op zich nemen. Hoe groot dit banenverlies precies is, is nu nog niet te zeggen. Het kan zijn dat er 100 docenten hun baan zullen verliezen of dat het er 250 zijn. Dit ligt allemaal aan de precieze cijfers en aan hoe de Radboud Universiteit ervoor kiest haar bezuinigingen te besteden.
Verder eens met het punt dat de discussie op feitelijke juistheden gestoeld moet zijn. Vooralsnog hebben wij aanwijzingen (de bovengenoemde landelijke berekeningen) dat het zomaar ergens tussen de 100 en 300 docenten zouden kunnen zijn die hun baan verliezen. Mocht uit de precieze cijfers blijken dat dit niet het geval is zullen wij ons artikel zeker aanpassen!
Arne schreef op 24 juni 2019 om 15:13
Er circuleren inderdaad allerlei scenario’s waarin er veel ontslagen vallen. Die gaan uit van de aanname dat de herverdeling die de minister voorstelt, namelijk een verschuiving van de andere domeinen naar bèta/techniek, helemaal wordt doorgetrokken naar de individuele faculteiten. In dat geval verbergt dat cijfer van -3.3M€ voor de RU bij wijze van spreken een plus voor de FNWI, en een nog grotere min die verdeeld wordt over de andere faculteiten. Daarover twee dingen:
(1) Het is maar de vraag of ons CvB de verschuivingen van de commissie van Rijn lineair zal doortrekken naar de faculteiten. De eerste geldstroom is een ‘lump sum’; de universiteiten mogen dat geld intern verdelen zoals ze willen, volgens hun eigen allocatiemodellen. Ik ga er van uit dat de besturen van de brede universiteiten de rug zullen rechten en niet zomaar het verdeelmodel van de minister blindelings en zonder aanpassingen zullen overnemen.
(2) Zelfs als het verdeelmodel van de minister wél blindelings zou worden overgenomen, dan nog lijkt ‘honderden docenten’ me een overdrijving.
Paul Voestermans schreef op 24 juni 2019 om 17:02
heeft iemand enig idee of dit soort proza van de VSNU – opgenomen in een RU bericht – de zaak echt helpt? Kennelijk vindt het RU college dit een adequate reactie.
‘De politieke keuze om deze investering in bèta/techniek grotendeels te financieren door te bezuinigen op alfa/gamma/medisch doet Nederland als kennisland tekort. Deze ingreep sluit niet aan bij het aangekondigde onderzoek naar de toereikendheid van het macrobudget. Bovendien doet het geen recht aan het belang van deze disciplines voor de samenleving en de arbeidsmarkt. Het is het verplaatsen in plaats van het oplossen van knelpunten. De gedane voorstellen voor een zachte landing van de herverdeling schieten bovendien tekort: de voorjaarsnota bevat naast een investering in bèta/techniek ook kortingen vanwege onder meer het niet uitkeren van de prijsbijstelling. Hierdoor komen er per saldo voor de sector nauwelijks extra middelen beschikbaar. Vanwege de onduidelijkheid van de cijfers, die eerder niet gedeeld zijn, volgt mogelijk op een later moment een nadere appreciatie.’
Kan het zoutelozer?
Zou het een universiteit niet sieren als ze de hand in eigen boezem steekt en gewoon eens goed nagaat wat er zo de afgelopen 20 jaar gedaan is aan het versterken van alfa en vooral ook gamma onderzoek? Wat is er gedaan aan een verdediging voor een breed publiek zodat de politiek daarvan leert? Het alfa, maar vooral het gamma-onderzoek heeft zichzelf uit de markt geprijsd. Ik vind het niet zo gek dat goed bètaonderzoek wordt bevorderd als daar ook cognitive & affective science onder valt. Ik heb jaren in ScienceCafé Nijmegen meegedraaid. Het moeilijkste was onderzoek te vinden in de gamma-sector waarvan overtuigend aan het publiek kon worden duidelijk gemaakt dat het zijn overheidsgeld waard was.
Ik zou zeggen, gamma’s spreek eens voor jezelf en laat zien wat er met deze verschuiving van gelden werkelijk misgaat.
Ook de alfa’s hebben pas sinds de boeken van Rens Bod een verdediging gekregen die overtuigend is, maar bij mijn weten niet breed wordt gedeeld en zeker geen gecoordineerde programma’s heeft opgeleverd. Althans niet zomdat er DWDD-tje aan gewijd kan worden bijvoorbeel.
Dat doen de bèta’s duidelijk slimmer. Dat geldt ook voor allen die met cognititie – embodied of anderszins – bezig zijn: los zand. Ik zou dat meteen aanpakken en dan geld vragen.
Paul V schreef op 24 juni 2019 om 17:18
Moet zijn: Althans niet zo dat er een DWDD’tje aan gewijd kan worden bijvoorbeeld…helaas kan de tekst alleen zo verbeterd worden…